Công văn số 1021/XB- QLXB ra ngày 22-6-2007 của Cục Xuất bản gửi các NXB tại VN nói về các vi phạm trong việc ghi thông tin trên xuất bản phẩm liên kết, trong đó có việc “để tên, logo của các đối tác liên kết ngay tại bìa 1”; đồng thời yêu cầu các NXB từ 15-7-2007 sẽ phải chấn chỉnh vi phạm trên, nếu không sẽ bị xử phạt 2- 5 triệu đồng theo qui định tại điểm a, khoản 1, điều 18 nghị định số 56/2006/NĐ-CP.

Cục trưởng cục Xuất bản Nguyễn Kiểm:

Chúng tôi chỉ làm theo luật

* Thưa ông, lý do nào khiến Cục Xuất bản phải gửi công văn yêu cầu các NXB không được để đối tác liên kết xuất bản có tên và logo trên bìa 1 của sách?

- Không phải là yêu cầu của Cục Xuất bản, mà chỉ là chúng tôi nhắc lại Luật xuất bản. Luật có đã lâu nhưng không ai chịu thuộc, hoặc biết nhưng cứ cố tình quên, bây giờ chúng tôi phải nhắc lại cho người ta thực hiện đúng luật. Điều 26 Luật xuất bản qui định bìa 1 của cuốn sách phải để tên sách, tên tác giả, tên nhà xuất bản.

* Nhưng điều này cũng không nhắc đến việc cấm đối tác liên kết để tên và logo ở bìa 1, thưa ông. Như vậy có thiệt thòi quá cho các đối tác liên kết hay không vì họ bỏ tiền ra làm sách từ A - Z, và cũng sẽ phải chịu trách nhiệm trước pháp luật cùng với NXB?

- Chịu trách nhiệm cao nhất trước pháp luật vẫn là giám đốc NXB, đối tác liên kết chỉ liên đới chịu trách nhiệm thôi. Tất nhiên khi không được đưa tên và logo lên bìa 1, họ sẽ phải chịu thiệt một chút, nhưng các đối tác liên kết là những nhà kinh doanh, nếu thấy việc liên kết làm sách vẫn tiếp tục lãi thì họ vẫn sẽ làm thôi

* Xin lỗi ông, nếu chúng tôi nhớ không lầm thì trong khá nhiều hội nghị, hội thảo về nâng cao chất lượng xuất bản phẩm và chống sách lậu 2 -3 năm về trước, rất nhiều ý kiến, trong đó có ông Nguyễn Đình Nhã - lúc đó là cục trưởng Cục Xuất bản - đã cho rằng cho phép tư nhân chính thức tham gia vào quá trình xuất bản, công nhận vị thế xã hội của họ (một trong những cách công nhận là đưa tên và logo lên bìa 1) sẽ khuyến khích họ sản xuất ra những ấn phẩm tốt, có chất lượng nội dung và hình thức cao, và sẽ hạn chế bớt được nạn in lậu. Liệu qui định mới này có đi ngược lại xu thế đó?

- Các ý kiến đó, nếu có, là của ông Nhã và những người khác chứ không phải của tôi. Tôi luôn luôn quan niệm rằng tất cả đều phải theo luật. Cho đến lúc này, Luật xuất bản vẫn chưa thay đổi. Về chuyện tên và logo của đối tác liên kết trên bìa 1, Cục Xuất bản đã nhiều lần yêu cầu, thậm chí đã có lần bắt xóa logo đã in trên bìa sắp phát hành của một số cuốn sách nhưng họ vẫn làm. Bây giờ chúng tôi sẽ kiểm tra chặt chẽ hơn, nếu cứ cố tình làm, chúng tôi sẽ chuyển thanh tra văn hóa xử lý theo pháp luật.

Luật sư Hoàng Ngọc - công ty luật Gia Phạm:

Luật còn bất cập

Với các sách liên kết, việc đảm bảo tác quyền là do phía tư nhân thực hiện chứ thường không do NXB. Do vậy, khi không cho tư nhân cùng đứng tên trên bìa 1 thì điều này ảnh hưởng đến khả năng khai thác tác quyền với các đối tác nước ngoài - điều mà phần lớn hiện nay được thực hiện bởi các công ty tư nhân. Lâu nay việc đưa tên và logo của công ty tư nhân lên bìa 1 các sách liên kết không có xung đột lợi ích nào với các NXB để dẫn đến phải tranh tụng ra tòa.

Trong quan hệ giao dịch tác quyền, các đối tác nước ngoài thường yêu cầu đơn vị tư nhân trong nước đưa tên công ty lên bìa sách như một cách chứng tỏ sự làm ăn đàng hoàng và điều này không chỉ là lợi nhuận mà còn khẳng định uy tín, thương hiệu của các công ty tư nhân. Nếu Luật xuất bản không tạo điều kiện để thực hiện điều này thì đó là bất cập.