Những chú voi ở Đắk Lắk luôn phải chở khách liên tục trong ngày nhưng ăn uống rất ít - Ảnh: TRUNG TÂN

Sáng 15-7, ông Nguyễn Tuấn Linh, quyền giám đốc Vườn quốc gia Yok Đôn, cho biết gói hỗ trợ kéo dài trong 5 năm (2018 - 2023) nhằm tăng phúc lợi cho voi, phục vụ công tác bảo tồn tốt hơn. Theo thỏa thuận, trong 10 ngày kể từ ngày ký, Tổ chức Động vật châu Á sẽ chuyển 13.000 USD cho năm đầu tiên trong tổng gói hỗ trợ…

Vừa làm vừa vận động cùng thay đổi

Ông Linh cho hay sau khi ký kết, Vườn quốc gia Yok Đôn có nhiệm vụ thay thế du lịch cưỡi voi và những trải nghiệm trực tiếp tác động tới voi bằng mô hình du lịch sinh thái, thân thiện với voi. Ngoài ra vườn phải cam kết không sử dụng voi cho các hoạt động cưỡi voi, lễ hội, các sự kiện cộng đồng hay các trải nghiệm khác mà Tổ chức Động vật châu Á cho rằng có thể ảnh hưởng tới phúc lợi của voi.

"Đây sẽ là đơn vị đầu tiên áp dụng mô hình này nhằm mở rộng chương trình ra toàn tỉnh, cả nước sau này. Tuy nhiên, việc thay đổi nhận thức du khách, chủ voi là cả một quá trình dài, không đơn giản. Chỉ còn cách vừa làm vừa vận động cộng đồng cùng tham gia, thay đổi" - ông Linh nhận định.

Ông Nguyễn Tam Thanh, cán bộ phúc lợi động vật Tổ chức Động vật châu Á, cho rằng mô hình du lịch thân thiện với động vật là xu hướng chung của toàn thế giới. Vườn quốc gia Yok Đôn là nơi đầu tiên ở Việt Nam chuyển đổi hẳn từ mô hình du lịch cưỡi voi sang hướng thân thiện. "Yok Đôn sẽ là nơi du khách đến tìm hiểu vẻ đẹp, tập tính, môi trường sống, cá tính của voi… thay vì tiếp xúc trực tiếp với voi. Dần dà du khách sẽ có sự thay đổi để bảo vệ voi tốt hơn" - ông Thanh chia sẻ.

Theo ông Thanh, khoản 65.000 USD nhằm hỗ trợ những năm đầu để vườn quốc gia chuyển đổi mô hình, cải tạo cơ sở hạ tầng phục vụ khách du lịch. Bên cạnh đó, kinh phí cũng nhằm đào tạo thêm cho nhân viên hướng dẫn. Về lâu dài, ông Thanh cho rằng có thể đơn vị và vườn sẽ đưa chủ, nài voi ở Đắk Lắk vào làm việc trong mô hình du lịch thân thiện, từ đó chuyển đổi hoàn toàn.

Ủng hộ nhưng phải đồng bộ

Bà Nguyễn Thị Thanh Hà - giám đốc khu du lịch Thanh Hà (Buôn Đôn, Đắk Lắk), đơn vị cũng có voi phục vụ du khách - cho biết hoàn toàn ủng hộ mô hình du lịch thân thiện với voi. "Hiện đơn vị của chúng tôi vẫn phải phục vụ khách nhưng khống chế số người, thời gian cưỡi voi (5-10 phút) để bớt ảnh hưởng đến sức khỏe của voi" - bà Hà thông tin. Tuy nhiên, bà Hà bày tỏ: "Tôi ủng hộ nhưng chương trình phải triển khai đồng bộ trên toàn tỉnh. Chứ nếu nơi chuyển đổi, chỗ vẫn cho cưỡi sẽ rất khó. Nếu chúng ta chuyển đổi hoàn toàn, người dân sẽ thay đổi nhận thức".

Ông Đỗ Quang Tùng - quyền cục trưởng Cục kiểm lâm, nguyên giám đốc Vườn quốc gia Yok Đôn - nói thêm từ lâu vườn đã chuyển đổi dần sang hình thức du lịch thân thiện với voi. "Một thực tế ở Yok Đôn, du khách nước ngoài vào tham gia du lịch trải nghiệm khá nhiều và ý thức bảo vệ động vật của họ khá cao. Họ chỉ theo chân kiểm lâm, nài voi đi tìm dấu chân voi, đưa voi ra sông tắm, cho ăn và chụp ảnh cùng chúng…".

Một vấn đề khác được ông Tùng đặt ra là hiện nay ở Buôn Đôn rất ít dịch vụ đi kèm nên du khách chỉ đến để cưỡi voi, nhưng sẽ dễ chán. Vì vậy, ngoài việc phải thay đổi nhận thức của người sở hữu, rất cần mở thêm các dịch vụ về voi. "Từ kinh nghiệm của Vườn quốc gia Yok Đôn, nếu các nơi mở thêm các dịch vụ khác như đi tìm dấu chân voi, tắm với voi, cho voi ăn… sẽ hấp dẫn hơn" - ông Tùng góp ý.