Thí sinh làm thủ tục trước giờ thi kỳ thi tuyển sinh lớp 10 năm 2015 tại hội đồng thi Trường THPT chuyên Lê Hồng Phong (Q.5, TP.HCM) - Ảnh: Như Hùng

- Năm học tới, các trường tiểu học trên địa bàn TP.HCM sẽ tiếp tục tuyển sinh lớp 1 theo phân tuyến địa bàn cư trú. Riêng các trường THCS sẽ tuyển sinh lớp 6 theo hình thức xét tuyển, tuyệt đối không tổ chức thi tuyển (trừ Trường THPT chuyên Trần Đại Nghĩa).

Việc tuyển sinh vào lớp 10 công lập sẽ thực hiện theo hình thức thi tuyển đối với tất cả các trường THPT công lập, kể cả các trường ở ngoại thành. Học sinh tốt nghiệp THCS tại TP.HCM (tức là học THCS tại TP.HCM) sẽ được dự tuyển vào lớp 10 công lập, không phân biệt hộ khẩu.

Chỉ riêng Trường THPT chuyên Lê Hồng Phong sẽ tuyển sinh đối tượng tốt nghiệp THCS loại giỏi ở TP.HCM và các tỉnh thành khác, đạt tiêu chuẩn xếp loại hạnh kiểm, học lực cả năm học của các lớp 6, 7, 8 từ khá trở lên.

Học sinh được đăng ký ba nguyện vọng ưu tiên 1, 2, 3 để xét tuyển vào lớp 10 thường, bốn nguyện vọng ưu tiên để xét tuyển vào lớp 10 chuyên và lớp 10 không chuyên trong trường THPT chuyên. Thí sinh sẽ thi ba môn: văn, toán, ngoại ngữ vào ngày 11 và 12-6-2016. Những thí sinh đăng ký vào trường, lớp chuyên sẽ thi thêm môn thứ tư là môn chuyên.

* Thưa ông, có ý kiến cho rằng TP.HCM tuyển 80% học sinh tốt nghiệp THCS vào lớp 10 công lập là quá nhiều và đi ngược lại với chủ trương đẩy mạnh phân luồng học sinh sau THCS. Ông nghĩ sao về vấn đề này?

- TP.HCM đã cố gắng xây dựng trường lớp để đảm bảo đủ chỗ học cho con em nhân dân TP, đặc biệt là con em gia đình chính sách, gia đình nghèo, công nhân; nhằm phổ cập giáo dục bậc trung học đồng thời thực hiện tốt công tác hướng nghiệp và phân luồng học sinh sau THCS.

Lộ trình đến năm 2020 TP sẽ phấn đấu có 30% số học sinh tốt nghiệp THCS hoặc THPT sẽ học nghề tại các trường trung cấp chuyên nghiệp hoặc trung cấp nghề.

Để đạt mục tiêu này trước hết phải nâng cao công tác tuyên truyền, vận động để học sinh, phụ huynh học sinh nói riêng, xã hội nói chung chuyển dần nhận thức từ việc học để có bằng cấp sang học để có nghề nghiệp.

Hiện nay, các trường trung cấp chuyên nghiệp đã và đang có nhiều chế độ ưu ái dành cho học viên như miễn học phí cho học sinh tốt nghiệp THCS học trung cấp chuyên nghiệp; học sinh tốt nghiệp trung cấp chuyên nghiệp được học liên thông lên CĐ và ĐH để nâng cao trình độ sau khi đi làm...

Bên cạnh đó, các trường trung cấp chuyên nghiệp cũng tiếp tục đổi mới trang thiết bị, nội dung và phương pháp đào tạo, tăng cường hợp tác với các doanh nghiệp, hợp tác quốc tế (với Singapore, Úc, Hàn Quốc, Đức...) để chuyển giao giáo trình, phương pháp đào tạo tiên tiến nhằm thực hiện đào tạo nghề theo yêu cầu và tiêu chí của doanh nghiệp.

Khi các giải pháp trên được tiến hành song song và hiệu quả, TP sẽ từng bước giảm tỉ lệ tuyển học sinh tốt nghiệp THCS vào lớp 10 công lập để tăng dần tỉ lệ học sinh vào học các trường trung cấp chuyên nghiệp theo lộ trình.

* Những năm gần đây, số học sinh khá và giỏi bị rớt cả ba nguyện vọng vào lớp 10 công lập là bao nhiêu, thưa ông? Trên thực tế có trường hợp nào học sinh đã thi đậu vào lớp 10 công lập nhưng học được một thời gian thì chuyển sang học nghề?

- Những năm gần đây số học sinh khá giỏi không trúng tuyển vào lớp 10 công lập rất ít. Đó là do các trường THCS làm tốt công tác tư vấn cho học sinh chọn nguyện vọng ưu tiên và công tác định hướng phân luồng học sinh sau THCS.

Ví dụ năm học 2015-2016 có 11 học sinh đạt 39 điểm trở lên không trúng tuyển ba nguyện vọng vào công lập. Trong đó, 6 học sinh không đăng ký nguyện vọng vào lớp 10 thường, chỉ đăng ký nguyện vọng vào lớp 10 chuyên, các học sinh còn lại có đăng ký vào lớp 10 thường nhưng cả ba nguyện vọng đều chọn trường THPT thuộc top đầu.

Trên thực tế có những trường hợp học sinh đậu vào lớp 10 công lập, sau một thời gian học có kết quả không tốt đã chuyển sang học các trường trung cấp chuyên nghiệp và trung cấp nghề thì lại học rất tốt. Đây là những em có năng lực học nghề hơn là học văn hóa. Chỉ tiếc rằng các em không sớm nhận ra điều này để có quyết định đúng đắn ngay sau khi học hết lớp 9.

Có em học đến lớp 11 nhưng cuối cùng vẫn nghỉ ngang để chuyển sang học nghề, mất thời gian, công sức 1-2 năm học văn hóa rất đáng tiếc.