TP.HCM hiện có 22 đơn vị hành chính, bao gồm 16 quận, TP Thủ Đức và 5 huyện. Tổng số đơn vị hành chính cấp xã toàn thành phố là 273, trong đó có 210 phường, 58 xã và 5 thị trấn.

Trong số đó TP.HCM có 48 xã, phường có dân số trên 50.000 dân; 6 xã, phường có trên 100.000 dân. 

Hiện phường đông dân nhất TP.HCM là phường Bình Hưng Hòa A (quận Bình Tân) với hơn 125.000 người (thống kê năm 2021).

Siêu xã hơn 570.000 dân?

Hiện nay các quận, huyện và TP Thủ Đức đã trình UBND TP.HCM các phương án đề xuất tổ chức các đơn vị hành chính cấp cơ sở (theo mô hình chính quyền hai cấp).

Các phương án này đang được xem xét, chọn lựa, nhưng có thể thấy nếu tổ chức theo các phương án đề xuất, TP.HCM sẽ xuất hiện nhiều “siêu” xã, phường trên vài trăm ngàn dân.

Đáng chú ý nhất là đề xuất của huyện Hóc Môn khi tổ chức từ 11 xã, thị trấn hiện hữu sắp xếp thành 1 đơn vị hành chính cấp cơ sở. Như vậy nếu phương án này được chấp thuận, đơn vị mới này sẽ có diện tích và dân số bằng cả tổng diện tích và dân số của huyện Hóc Môn hiện nay.

Quy mô dân số đơn vị này lên đến hơn 575.000 người, so với các phương án tổ chức ở quận huyện khác, đây sẽ là “siêu” xã có dân số lớn nhất TP.HCM.

Ngoài ra, huyện Hóc Môn còn đề xuất thêm phương án sắp xếp toàn bộ xã, thị trấn thành 2 đơn vị cấp cơ sở lấy tên Bà Điểm và Hóc Môn.

Trong đó dự kiến xã Bà Điểm có diện tích tự nhiên 60,213km², quy mô dân số 258.173 người và xã Hóc Môn diện tích 48,958km², quy mô dân số 317.227 người. Với phương án này, so với các phương án đề xuất của các quận, huyện khác, xã Hóc Môn vẫn là xã có dân số đông nhất TP.HCM.

Tuy nhiên nếu tính đơn vị hành chính cấp cơ sở dưới chính quyền cấp tỉnh, nếu theo phương án đề xuất của UBND TP Thủ Đức tổ chức chính quyền TP Thủ Đức là cấp cơ sở trực thuộc TP.HCM, đơn vị cơ sở Thủ Đức mới sẽ là đơn vị có dân số đông nhất TP.HCM. Đơn vị này có quy mô dân số tương đương TP Thủ Đức là hơn 1 triệu người.

Trong khi đó, nếu theo phương án đề xuất tổ chức TP Thủ Đức thành 9 đơn vị cơ sở, chỉ có phường Thủ Đức 8 (nhập nguyên trạng 6 phường Hiệp Phú, Phước Bình, Phước Long A, Phước Long B, Tăng Nhơn Phú A, Tăng Nhơn Phú B) có quy mô dân số trên 200.000 người, đạt 261.055 người.

Trong khi 8 phường còn lại của TP Thủ Đức quy mô dân số mỗi đơn vị thấp nhất là 112.179 người, cao nhất 175.941 người.

Nhiều phường dân số trên 200.000 người

Nếu như hiện nay phường đông dân nhất TP.HCM khoảng 125.000 người, với phương án đề xuất hiện nay, tương lai TP.HCM sẽ có rất nhiều “siêu” xã, phường có 200.000 hoặc trên 300.000 dân.

Quận 3 có đề xuất phương án sắp xếp 10 phường thành 1 đơn vị hành chính đặt tên Bàn Cờ có dân số tương đương dân số quận hiện nay, hơn 327.149 người.

Còn nếu sắp xếp thành 2 phường (Võ Thị Sáu và Bàn Cờ) theo phương án khác, quy mô dân số phường Võ Thị Sáu mới (nhập 6 phường là phường 1, 2, 3, 4, 5 và phường Võ Thị Sáu) có quy mô dân số 217.390 người, phường Bàn Cờ còn lại dân số cũng hơn 100.000 người.

Có những quận, huyện đề xuất tổ chức các phường mới có quy mô dân số đều trên 200.000 người/phường.

Điển hình quận Bình Tân đề xuất một phương án tổ chức 3 phường mới, trong đó phường Bình Hưng Hòa (nhập 4 phường An Lạc A, An Lạc, Bình Trị Đông và Bình Trị Đông B) dân số đông nhất 294.872 người, hai phường còn lại là An Lạc 252.178 người và phường Tân Tạo 216.704 người.

Tương tự quận 8 chỉ đề xuất duy nhất một phương án sắp xếp 10 phường hiện hữu thành 2 phường mới, cả hai phường này đều có dân số hơn 200.000 người. 

Trong đó phường 1 (nhập 4 phường Rạch Ông, 4, 5, 6 và một phần phường 7) dân số lên đến 284.626 người; phường còn lại (nhập 5 phường Hưng Phú, Xóm Củi, 14, 15, 16 và một phần phường 7) quy mô dân số cũng lên đến hơn 224.000 người.

Quận Gò Vấp đề xuất phương án thành lập 3 phường mới với dân số lần lượt 242.151 người, 200.628 người và 250.839 người.

Như vậy nếu được thông qua, hàng chục đơn vị cơ sở mới của TP.HCM là “siêu” xã, phường.

Đặt tên phường xã mới sao cho gần gũi và dễ nhớ

Nhiều quận huyện ở TP.HCM đã đề xuất tên gọi phường xã. Có những cái tên chỉ nghe qua biết địa chỉ.