Ngày 20-3, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã làm việc với Ban Thường vụ TP.HCM, Bà Rịa - Vũng Tàu và Bình Dương về nhiều nội dung, trong đó có công tác sắp xếp địa giới hành chính, tổ chức bộ máy. Thủ tướng cũng dành nhiều thời gian thị sát các công trình giao thông kết nối trong khu vực.

Trước đó khi bàn về việc sáp nhập, các chuyên gia cũng đánh giá TP.HCM và Bà Rịa - Vũng Tàu, Bình Dương là những địa bàn giáp ranh, có thể sáp nhập để bổ sung cho nhau các tiêu chí về diện tích, dân số. Đồng thời tạo nên hạt nhân mạnh nhất cả nước về kinh tế và nhiều mặt.

Dù vậy hiện nay giữa TP.HCM và Bà Rịa - Vũng Tàu lại chưa có đường bộ kết nối. Bài toán này sẽ được giải ra sao trong thời gian tới?

TP.HCM với Bà Rịa - Vũng Tàu: Giáp ranh nhưng phải "quá cảnh" Đồng Nai

TP.HCM nằm ở vị trí trung tâm vùng Đông Nam Bộ, phía bắc giáp tỉnh Bình Dương, phía tây bắc giáp tỉnh Tây Ninh, phía đông và đông bắc giáp tỉnh Đồng Nai, phía đông nam giáp tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu, phía tây và tây nam giáp tỉnh Long An. Còn phía nam giáp Biển Đông tại huyện Cần Giờ, với chiều dài đường bờ biển khoảng 23km.

Hầu hết các địa phương tiếp giáp đều có hệ thống giao thông đường bộ kết nối trực tiếp với TP.HCM, ngoại trừ với Bà Rịa - Vũng Tàu. Hiện nay để đến Vũng Tàu tắm biển, người dân phải đi vòng qua Nhơn Trạch, Biên Hòa, Long Thành (Đồng Nai) với thời gian trung bình 2-3 giờ nếu không gặp tình trạng ùn tắc giao thông.

Về lộ trình, nếu đi xe máy, người dân đi theo quốc lộ 1 đến ngã tư Vũng Tàu qua địa bàn tỉnh Đồng Nai rồi đi tiếp quốc lộ 51. Một lựa chọn khác là đi phà Cát Lái từ TP Thủ Đức sang huyện Nhơn Trạch, sau đó đi quốc lộ 51.

Với ô tô, ngoài hai phương án trên, người dân cũng có thể tiếp cận đường cao tốc TP.HCM - Long Thành - Dầu Giây và quốc lộ 51. Dự kiến tháng 4 tới đây, khi cầu Nhơn Trạch hoàn thành cũng mở thêm một hướng đi mới giúp người dân từ TP Thủ Đức có thể sang huyện Nhơn Trạch rồi theo quốc lộ 51 về Vũng Tàu.

Hiện nay một số dự án cao tốc đang triển khai trong vùng Đông Nam Bộ, dù không trực tiếp kết nối giữa hai địa phương nhưng sẽ góp phần kết nối liên thông.

Cụ thể như đường vành đai 3 TP.HCM dài 76km đi qua 4 địa phương TP.HCM, Đồng Nai, Bình Dương và Long An đang được thi công.

Dự án được ví như "con gà đẻ trứng vàng" cho vùng Đông Nam Bộ dự kiến thông xe trước một số đoạn trong năm nay, và hoàn thiện toàn bộ dự án trong năm sau.

Khi đường vành đai 3 TP.HCM cùng đường cao tốc Bến Lức - Long Thành (dự kiến hoàn thành toàn tuyến vào năm 2026) hoàn thành sẽ tạo thành một vòng tròn kết nối hoàn chỉnh với các tỉnh trong vùng. Khi đó xe cộ có thể đi từ đường vành đai 3 TP.HCM - cao tốc Bến Lức - Long Thành - cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu, giúp hành trình nhanh hơn đáng kể.

Hay như dự án vành đai 4 TP.HCM dài 207km cũng mở thêm một trục kết nối mới, tạo điều kiện tiếp cận bằng đường bộ giữa hai địa phương. Dự án này hiện đang được Hội đồng thẩm định nhà nước thẩm định báo cáo nghiên cứu tiền khả thi, để trình Quốc hội tại kỳ họp gần nhất.

Nhiều dự án lớn sẽ giải bài toán kết nối đường bộ

Tại buổi làm việc với TP.HCM, Bà Rịa - Vũng Tàu, Bình Dương ngày 20-3, Thủ tướng yêu cầu các địa phương thúc đẩy tăng trưởng cao nhưng phải bền vững.

Đặc biệt Thủ tướng lưu ý chuẩn bị tốt công tác sắp xếp địa giới hành chính, quán triệt tinh thần cuộc cách mạng về tổ chức bộ máy để tạo không gian phát triển mới, đẩy mạnh số hóa, cắt giảm thủ tục hành chính, cấp trung gian, giảm chi phí cho người dân, doanh nghiệp.

Bên cạnh việc đầu tư xây dựng cao tốc, các địa phương trong vùng Đông Nam Bộ cũng đang nghiên cứu triển khai một số hướng kết nối mới bằng metro, đường sắt, đường ven biển...

Chẳng hạn Sở Giao thông công chánh TP.HCM cũng vừa đề xuất đầu tư nghiên cứu xây dựng đường ven biển kết nối TP.HCM - Bà Rịa - Vũng Tàu và Đồng bằng sông Cửu Long. Tuyến đường ven biển qua TP.HCM theo quy hoạch có chiều dài 45,5km. Dự án có điểm đầu kết nối với đường ven biển tỉnh Tiền Giang tại huyện Gò Công Đông, điểm cuối kết nối cảng Phước An (Đồng Nai).

Để kết nối với Bà Rịa - Vũng Tàu, Sở Giao thông công chánh cũng nghiên cứu phương án làm tuyến kết nối Cần Giờ qua Vũng Tàu bằng cầu vượt biển. Về quy mô, cầu vượt biển Cần Giờ băng qua vịnh Gành Rái dài khoảng 10km, quy mô 6 làn xe. Khi hướng tuyến làm phương án này, hành trình sẽ rút ngắn được khoảng 40km so với quy hoạch.

Tuyến đường không chỉ giúp TP.HCM và tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu có đường bộ kết nối, mà còn giúp hình thành chuỗi đô thị biển từ Gò Công (Tiền Giang) - Cần Giờ - Vũng Tàu.

Đường ven biển và cầu vượt biển sẽ đánh thức những bãi biển tiềm năng đang ngủ quên, khai thác các khu nghỉ dưỡng đầy nắng gió và mở ra những tour du lịch mới. Còn với người dân, đây không chỉ là tuyến đi tắt kết nối Đồng bằng sông Cửu Long với Đông Nam Bộ, mà dọc đường đi còn có cơ hội thưởng thức phong cảnh tuyệt đẹp.

Đáng chú ý để đưa người dân đến Cần Giờ thuận tiện, ngày 17-3 Tập đoàn Vingroup đã có văn bản gửi TP.HCM đề xuất đầu tư tuyến đường sắt với tốc độ 250km/h, khổ đường đôi, từ trung tâm TP nối với dự án khu lấn biển Cần Giờ.

Vingroup đề xuất sử dụng nguồn vốn của mình và nguồn vốn huy động để đầu tư và hoàn thành dự án trong vòng ba năm (từ 2025 - 2028).

Hôm qua Sở Giao thông công chánh đã có công văn khẩn đề nghị Sở Xây dựng chủ trì, phối hợp liên danh tư vấn và các đơn vị liên quan rà soát, nghiên cứu cập nhật, bổ sung tuyến đường sắt này vào quy hoạch chung TP; báo cáo UBND TP xem xét, gửi Bộ Xây dựng thẩm định, trình Thủ tướng phê duyệt theo quy định.

Dự án cũng được đề xuất đưa vào danh mục đầu tư trước năm 2030 để đủ cơ sở pháp lý và kêu gọi các nhà đầu tư có năng lực tham gia đầu tư theo chỉ đạo của Thủ tướng.

Như vậy khi metro đi Cần Giờ hoàn thành, cùng với đường ven biển và cầu vượt biển, từ trung tâm TP.HCM hiện nay đi Vũng Tàu sẽ nối liền, rút ngắn đáng kể về khoảng cách và thời gian.

Ngoài ra các tuyến vành đai, cao tốc sắp hoàn thành tuy không kết nối trực tiếp nhưng cũng góp phần kết nối giao thông thuận tiện, khi cùng trong mạng lưới giao thông của khu vực.

Những địa phương nào nên sáp nhập với TP.HCM?

Những tỉnh nào nên sáp nhập với TP.HCM, đầu tàu kinh tế của cả nước, để vừa đảm bảo các tiêu chí theo luật, vừa đủ để mở rộng không gian phát triển, phát huy tối đa tiềm năng kinh tế từng địa phương?