Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte thách Mỹ đem toàn lực đến "chiến" trên Biển Đông - Ảnh: REUTERs

"Tôi có một đề xuất. Nếu nước Mỹ thực sự muốn xua đuổi Trung Quốc, điều mà tôi không thể làm được, tôi sẽ nhờ họ giúp đỡ. Tôi muốn toàn bộ Hạm đội 7 của Các lực lượng vũ trang Liên bang Mỹ có mặt tại đó (Biển Đông)" - tờ Inquirer của Philippines ngày 8-7 dẫn lời ông Duterte nói.

Hạm đội 7, bao gồm 70-80 tàu và tàu ngầm, hơn 100 máy bay và hàng chục ngàn thuỷ thủ, là một phần của Hạm đội Thái Bình Dương của Mỹ đóng tại Nhật Bản. Lực lượng này cũng thường xuyên tham gia tuần tra, diễn tập và các hoạt động trên Biển Đông.

Tổng thống Philippines cho rằng trong xung đột ở Biển Đông, nếu muốn đối đầu với Trung Quốc, Mỹ nên tham gia mạnh mẽ thay vì đặt gánh nặng lên vai các đồng minh và đối tác trong khu vực.

"Chúng tôi sẽ không bao giờ thắng được Trung Quốc. Mỹ luôn đứng sau thúc đẩy chúng tôi… Các anh nghĩ người Philippines là giun dế? Vậy thì tôi muốn nói các anh đem máy bay, đem tàu đến Biển Đông, nổ phát súng đầu tiên và chúng tôi sẽ đứng sau các anh. Nào, hãy chiến đấu nào" - ông Duterte thách thức.

Trong một phát biểu tuần trước, tổng thống Philippines cũng đưa ra lời mời tương tự về việc lập "đội Mỹ - Philippines" để "chiến" trên Biển Đông.

Philippines và Mỹ duy trì hiệp ước phòng thủ chung trong nhiều thập kỷ, theo đó buộc mỗi quốc gia phải hỗ trợ cho quốc gia khác trong trường hợp bị một quốc gia khác tấn công. Hồi tháng 3-2019, Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo cũng nhắc lại cam kết "bất cứ vụ tấn công vũ trang nào nhắm vào các lực lượng Philippines, máy bay và tàu công trên Biển Đông sẽ kích hoạt cam kết phòng thủ chung".

Tuy nhiên Manila đang tỏ ý hoài nghi về hiệp ước. Bộ trưởng Quốc phòng Philippines thậm chí từng cáo buộc Mỹ đang đẩy Philippines vào một cuộc chiến bất đắc dĩ. 

"Mỹ, với việc tăng cường và thường xuyên đưa tàu hải quan qua Biển Đông, có thể dẫn đến chiến tranh" - Bộ trưởng Delfin Lorenzana nói.

TTO - Bộ trưởng Quốc phòng Delfin Lorenzana cho biết Philippines sẽ mở cuộc điều tra riêng đối với thông tin Trung Quốc phóng tên lửa mới đây trên Biển Đông.