Thứ trưởng Ngoại giao Mỹ Antony Blinken trong cuộc họp báo chiều 19-5 tại TP.HCM - Ảnh: Thuận Thắng

Thứ trưởng Ngoại giao Mỹ Antony Blinken cho biết Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Ashton Carter và Ngoại trưởng John Kerry sẽ sớm tới thăm Việt Nam trong thời gian tới.

Trong cuộc gặp với báo chí chiều 19-5 tại TP.HCM, ông Blinken nói đây là chuyến thăm lịch sử và cho biết Tổng thống Mỹ đang trông chờ Tổng bí thư.

Tuổi Trẻ đã phỏng vấn ông Blinken:

* Có thông tin về khả năng Mỹ sẽ đưa tàu và máy bay tuần tra trong khu vực 12 hải lý quanh khu vực Bắc Kinh chiếm đất ở Trường Sa. Xin ông nói rõ chi tiết về kế hoạch này?

- Những gì chúng ta thấy trong các hành động của Trung Quốc ở biển Đông và biển Hoa Đông như đơn phương đưa ra các tuyên bố chủ quyền, sử dụng các hành động bắt ép hay đe dọa, đôi khi là sử dụng vũ lực để thực hiện các tuyên bố chủ quyền, cố thay đổi hiện trạng một cách đơn phương như tiến trình lấn đất hiện tại... là đi ngược lại với những thay đổi mà chúng tôi muốn thấy.

Với tất cả vấn đề này, chúng tôi có nguyên tắc cơ bản: chúng tôi không ủng hộ bên nào cả, nhưng chúng tôi có quan điểm rõ ràng về thể hiện các tuyên bố chủ quyền.

Đặc biệt, chúng tôi quan tâm tới chuyện tự do hàng hải, đảm bảo hòa bình và ổn định ở khu vực, duy trì luật pháp và thông lệ quốc tế.

Một số hành động mà Trung Quốc làm đi ngược lại với những lợi ích và nguyên tắc này. Việc lấn đất, quy mô của nó, việc muốn quân sự hóa các điểm này có nguy cơ gây bất ổn và gây căng thẳng ở khu vực.

Quan điểm của chúng tôi là kêu gọi tất cả các bên tránh những hành vi khiêu khích và theo đuổi các tuyên bố chủ quyền một cách hòa bình và qua các cơ chế luật pháp. Lo ngại của chúng tôi là các hành vi của Trung Quốc đang làm phức tạp và leo thang tình hình.

Các đối tác của chúng tôi ở khu vực, trong đó có Việt Nam, đều đã bày tỏ lo ngại về các hành vi của Trung Quốc. Hi vọng của chúng tôi là có thể qua ASEAN và việc đàm phán xong bộ quy tắc ứng xử thì có thể giải quyết các bất đồng về lãnh thổ này theo cách hòa bình và phù hợp với luật quốc tế.

* Chúng tôi được biết ông tới Việt Nam để chuẩn bị chuyến thăm của Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng tới Mỹ. Phía Mỹ nghĩ gì về chuyến thăm này? Có kết quả cụ thể gì mà Washington mong muốn?

- Chúng tôi rất chào đón chuyến thăm của Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng. Tổng thống Barack Obama đang rất trông chờ được đón Tổng bí thư ở Washington.

Đây là chuyến thăm mang tính lịch sử khi lần đầu tiên Tổng bí thư Đảng Cộng sản Việt Nam tới Mỹ. Chuyến thăm sẽ gửi thông điệp rất mạnh tới thế giới rằng các cựu thù cũ trong chiến tranh, từng đấu nhau rất quyết liệt với tổn thất rất lớn vẫn có thể trở thành bạn bè.

Chúng ta không những làm hòa với nhau mà còn xây dựng được quan hệ đối tác thật sự. Sự hợp tác của chúng ta đang được mở rộng và làm sâu sắc hơn trên nhiều lĩnh vực.

Tôi nghĩ chuyến thăm sẽ thể hiện được hết những điều này và thể hiện một tầm nhìn chung về tương lai của mối quan hệ.