Cựu sĩ quan cảnh sát Arturo Lascanas tuyên thệ khai sự thật - Ảnh: Reuters

Trong phiên trả lời thẩm vấn trước ủy ban điều tra của Thượng viện Philippines ngày hôm nay (6-3), cựu sĩ quan cảnh sát Arturo Lascanas đã có lúc bật khóc trước ống kính truyền hình.

Buổi thẩm vấn này được ghi hình trực tiếp và phát trên sóng quốc gia.

Theo đó ông Lascanas khai rằng ông từng tham gia trong “Biệt đội tử thần” và đã sát hại gần 200 người, trong đó gồm cả 1 người nước ngoài. Thời gian xảy ra vụ việc là khi ông Rodrigo Duterte còn làm thị trưởng thành phố Davao.

Theo lời viên cựu sĩ quan cảnh sát, các nạn nhân được cho là tham gia mua bán ma túy.

Lập tức phát ngôn viên của Tổng thống Rodrigo Duterte, ông Ernesto Abella tuyên bố cựu sĩ quan cảnh sát Arturo Lascanas là một kẻ nói dối bởi ông này từng chối bỏ sự tồn tại của cái gọi là “biệt đội tử thần” trong một lần trả lời thẩm vấn cũng trước Thượng viện vào tháng 10-2016.

Người phát ngôn Ernesto Abella tuyên bố rằng lời chứng của Lascanas là “được nhào nặn và không thể chấp nhận được”.

Tuy vậy, trong phiên trả lời ở Thượng viện có sự hiện diện của Thượng nghị sĩ Manny Pacquiao –-tay đấm quyền Anh huyền thoại của người Philippins, cựu sĩ quan cảnh sát Arturo Lascanas đã khẳng định rằng ông từng nghe thấy thị trưởng Rodrigo Duterte đến hai lần ra lệnh giết một người nào đó.

Ông cũng xác nhận các vụ khác trong số 200 vụ mà ông khai báo là do cảnh sát ở Davao làm và những người này thi hành theo lệnh của thị trưởng Duterte.

Hồi tháng 10-2016, cũng chính ông Lascanas đã phản bác về chuyện từng có những vụ giết người không tuân thủ luật.

Hôm nay, trước ủy ban điều tra, ông Lascanas giải thích rằng ông đã nói dối vì muốn bảo vệ gia đình của mình và vì bên cảnh sát lúc đó buộc ông phải “chối bỏ tất cả”.

“Tôi đã lo sợ cho tính mạng của người thân của mình”, cựu sĩ quan Lascanas khai báo và giải thích thêm rằng nay ông quyết định nói ra sự thật vì muốn “lương tâm thanh thản”.

Cựu sĩ quan cảnh sát Arturo Lascanas khóc khi khai báo ở Thượng viện - Ảnh: Reuters

Trước ủy ban điều tra của Thượng viện, ông Lascanas khai nhận bản thân từng giết khoảng 300 người, trong đó khoảng 200 nằm trong khuôn khổ chiến dịch của “Biệt đội tử thần Davao”.

Ông còn khai nhận rằng lần gần nhất ông nổ súng giết người là vào năm 2015. Đến thời điểm đó, ông Duterte cũng còn là thị trưởng của Davao, thành phố lớn ở phía nam Philippines.

“Biệt đội tử thần” là danh xưng của đội những tay súng, gồm cả cảnh sát hoặc dân quân, có trách nhiệm trừng trị thẳng tay những tội phạm ma túy theo kiểu “tiền trảm hậu tấu”.

Đội tiêu diệt ma túy này được cho là do thị trưởng Duterte chống lưng.

Thế nhưng những người ủng hộ ông Duterte cho rằng không hề có đội “sát thủ” như thế và đó chỉ là âm mưu của những kẻ muốn làm giảm uy tín của Tổng thống Philippines hiện nay.

Các nhóm bảo vệ nhân quyền trong khi đó tuyên bố đã thu thập được chứng cứ liên quan 1.400 vụ giết người có giấu hiệu đáng ngờ ở Davao dưới thời ông Duterte.

Kể từ khi Tổng thống Duterte phát động cuộc chiến tiêu diệt ma túy vào giữa năm 2016 để “giành lại thế hệ tương lai của Philippines” thì số người thiệt mạng liên quan hoạt động trấn áp ma túy được cho là lên đến hơn 8.000 người.

Khi hoạt động trấn áp bị xem là quá mạnh tay như thế được phản ánh trên truyền thông, người ta bắt đầu nhớ đến “Biệt đội tử thần Davao” bởi lẽ cũng có lý do để liên tưởng: ông Ronald dela Rosa, chỉ huy lực lượng cảnh sát Philippines hiện nay từng là cảnh sát trưởng thành phố Davao!

Phía cảnh sát Philippines thừa nhận có dính líu trong 2.555 trường hợp nhưng giải thích rằng họ phải nổ súng vì đối tượng kháng cự khi bị tiếp cận. Những trường hợp còn lại, phía cảnh sát cho rằng là do các băng nhóm thanh toán lẫn nhau hoặc do các nhóm dân quân tự vệ hành xử quá tay.