TTO - Scientology, hay còn gọi là ‘Khoa luận giáo’, đã có một chiến lược phát triển rất đáng học hỏi. Nhưng cũng chính chiến lược ấy đang khiến tôn giáo này lung lay giữa thời đại số.

Scientology, hay còn gọi là "Khoa luận giáo", đã nổi lên từ những năm 1950. Đến nay, tôn giáo này tiếp tục là đề tài tranh cãi.

Leah Marie Remini, nữ diễn viên người Mỹ sinh năm 1970, là một trong những người mới nhất lên tiếng tố cáo hàng loạt sự thật về Scientology. Những phản biện của Remini cũng chính là thách thức lớn nhất đối với tôn giáo này trong thời đại mới.

L. Ron Hubbard (1911 - 1986)

Scientology là một loại tín ngưỡng do tác gia người Mỹ L. Ron Hubbard (1911 - 1986) sáng tạo, xuất hiện lần đầu vào tháng 5-1952 khi giới thiệu ý tưởng ban đầu thông qua khái niệm Dianetics - Thuyết xuyên hồn.

Vì một số vấn đề, Hubbard phải đóng cửa Quỹ Dianetics và cũng trong năm 1952, đổi tên thành Scientology, biến nó thành một tôn giáo.

Scientology được ghép từ hai thành tố, trong đó "scio" nghĩa là "sự hiểu biết, nhận thức, phân biệt" trong tiếng latinh, còn logos là "nghiên cứu, lý luận" trong tiếng Hi Lạp. Như vậy, có thể tạm hiểu Scientology là "Khoa luận giáo", một dạng tôn giáo truyền cho giáo dân khả năng hiểu biết, lý luận để đưa linh hồn mình đạt sự thấu cảm với chính nó và thế giới xung quanh.

Triết lý của Scientology có thể khái quát như sau: Con người là trung tâm và những phân tích của họ sẽ định hình bản thân và sự phản ứng đối với xung quanh, rồi đến sau cùng họ sẽ đạt đến trạng thái "trong sạch".

Scientology không áp đặt hoặc thuyết giảng một tư tưởng đặc thù nào của "Thiên chúa" thuộc tôn giáo này. Thay vào đó, những giáo dân sẽ tự khám phá sự thật đúng đắn thông qua những quan sát và trải nghiệm của chính mình - những thứ vốn sẽ cải thiện theo thời gian và những gì họ học được từ Scientology.

Khoa luận giáo này có thể xem là một dạng bán khoa học. Bản thân tôn giáo này định nghĩa rằng các học thuyết của tôn giáo cũng là một dạng khoa học, vì giáo dân và các nhà khoa học đều muốn vươn tới một tầm cao hơn, mà mục tiêu tối thượng của Scientology là giúp con người thông qua trải nghiệm, phân tích, thấu hiểu, sẽ đạt được trạng thái "trong sạch".

Cũng vì lý do ấy, Scientology tránh sử dụng những cụm từ như "niềm tin" hay "đức tin" khi đề cập tới phương thức giáo lý.

Sientology cho rằng nhận thức đạt được là kết quả từ khoa học, trong đó Trình xuyên hồn có thể được tạo ra và phát triển dựa trên sự phản ứng của con người thông qua trải nghiệm. 

Trong Scientology, công nghệ E-Meter, thiết bị đo hoạt động dựa trên nguyên lý kích ứng điện da, được sử dụng để đo đạc cảm xúc, phản ứng của con người, từ đó họ sẽ định lượng chính xác phản ứng của mình.

Thông qua các phân tích, hỏi đáp và đo đạc bằng E-Meter, con người có thể biết được nguồn gốc của những sang chấn tâm lý gặp phải để từ đó cải thiện tình trạng bản thân.

Như vậy, con người và nhận thức của chính họ là trung tâm trong triết lý của Scientology, trong đó nhận thức của cá nhân quyết định tất cả.

Một số hình ảnh nhà thờ của Scientology ở các nước Mỹ, Nhật, Anh, Mexico

Số liệu tự thống kê của Scientology

Nói đến Scientology, nổi bật nhất có lẽ là mối liên hệ giữa tôn giáo này với nam diễn viên Tom Cruise. Chàng tài tử này là một trong những nhân vật nổi tiếng nhất và cũng công khai ủng hộ Scientology.

Cruise được cho đã tham gia vào Scientology từ năm 1990, với người dẫn dắt chính là vợ đầu tiên của anh: Mimi Rogers.

Ban đầu, Cruise ghi nhận Scientology vì những bài giảng của Hubbard đã giúp anh cải thiện chứng khó đọc. Nhưng dần dần, Cruise trở thành một người mộ đạo và là "siêu sao" của Scientology, bất chấp tôn giáo này bác bỏ điều đó và khẳng định nam tài tử này cũng chỉ là một giáo dân bình thường như bao người.

Nhiều ý kiến cho rằng các cuộc ly hôn của Cruise với Rogers, Nicole Kidman hay Katie Holmes sau này đều có ảnh hưởng của Scientology. 

3 cuộc hôn nhân tan vỡ của Tom Cruise

Có lẽ vì gia nhập giáo phái này mà hai cuộc nhân của Tom Cruise sau này cũng cơm chẳng lành canh chẳng ngọt. 

Năm 2016, Katie Holmes ly dị với nam tài tử vì lo ngại con gái cô, bé Suri, sẽ từ mặt mẹ nếu sau này cô bé gia nhập Scientology. Lo sợ của Holmes xuất phát từ "tấm gương" của Nicole Kidman, vợ trước của Tom Cruise.

Theo nhiều nguồn tin thân cận, Nicole Kidman chưa bao giờ tin tưởng tuyệt đối vào giáo phái này, một phần vì cha cô từng là một nhà tâm lý học. Cũng vì lý do ấy, ở phía ngược lại, Scientology luôn dè chừng nữ minh tinh này. 

Sau khi ly dị Tom Cruise, Kidman đã bị con gái chung của hai người, Bella, cắt đứt liên lạc. Thậm chí nữ diễn viên còn không được con gái mời đến dự đám cưới, dù vào thời điểm đó cả hai đang sống ở cùng một thành phố. 

Không muốn vướng vào cùng cảnh ngộ, Katie Holmes quyết định chấm dứt cuộc hôn nhân sáu năm với Tom Cruise khi một thành viên của giáo phái này dọn đến ở cùng họ tại Los Angeles để đảm bao nam tài tử được "chăm sóc đúng cách".

Đây là dấu hiệu rõ ràng đầu tiên cho thấy Cruise công khai ủng hộ Scientology bởi đơn giản tôn giáo này đặt con người và trải nghiệm của chính con người làm trung tâm, nên họ chỉ trích kịch liệt các nhà tâm lý học và bác sĩ tâm thần.

Năm 2016, Leah Remini đưa ra những tiết lộ gây sốc về Scientology trong chuyên mục "hỏi gì đáp nấy" của mạng xã hội Reddit.

Đây là một trong những hoạt động Leah triển khai nhằm quảng bá cho chương trình dài kỳ tố cáo sai phạm của Scientology mang tên: "Leah Remini: Scientology và Hậu quả". 

Bản thân Leah cũng từng có thâm niên 30 năm làm thành viên trong Nhà thờ Scientology, nhưng đã thay đổi tư tưởng và quyết tâm tố cáo tôn giáo này. 

Theo Leah, Scientology đã hà hiếp giáo dân, buộc họ phải im lặng và phục tùng.

Những tiết lộ của Leah gồm một số điểm chấn động như việc tài tử Tom Cruise được coi là "Đấng cứu thế", và những nhân vật nổi tiếng được tôn trọng hơn rất nhiều so với giáo dân bình thường.

Leah Remini - người tố cáo sai phạm của Scientology

Đặc biệt khi đạt tới Chiếc cầu thứ 8 - điểm tối thượng theo giáo lý của Hubbard truyền đạt, giáo dân được nói rằng Chúa trời đã nói dối với ông Hubbard. Vẫn còn nhiều cấp độ khác nữa cần phải vươn tới. 

Điều đó đồng nghĩa giáo dân sẽ phải tốn thêm "hàng trăm ngàn đô la nữa, và không có giới hạn nào trong Scientology" - lời của Leah.

Ngoài ra, còn nhiều nữa những cáo buộc của Leah, liên quan tới tình trạng lạm dụng, ép uổng giáo dân về công sức, tiền bạc, cũng như ngăn cấm việc họ rời khỏi đạo, hay tố cáo về tổ chức…

Nhà sáng lập Scientology, Hubbard cho rằng bác sĩ tâm thần là cội nguồn cho nhiều sai lầm thảm khốc trên thế giới, là công cụ đàn áp chính trị, và từ đó sinh ra những nhà độc tài Adolf Hitler, biến Đức Quốc xã thành thế lực giết người hàng loạt…

Bản thân ông nổi tiếng tới… khó tin. Đây được xem là một trong những tác gia hoạt động năng suất nhất mọi thời đại. Nếu bạn biết tới cuốn The Way to Happiness- Đường đến hạnh phúc, thì hẳn sẽ bất ngờ khi Hubbard chính là tác giả.

Cuốn sách này được xuất bản năm 1980, liệt kê 21 chuẩn mực đạo đức, được các ngôi sao giải trí quảng bá rầm rộ, sau đó được dịch ra 70 thứ tiếng khác nhau, lập kỷ lục Guinness dành cho tác phẩm được dịch nhiều nhất thế giới.

Hàng nghìn người tham gia các buổi lễ kỷ niệm ở các nhà thờ Scientology ở Hà Lan, Úc và Mỹ

Theo Nhà thờ Scientology, Hubbard đã viết 65 triệu chữ cho Dianetics và Scientology, với số lượng chiếm 500.000 trang giấy, 3.000 bài giảng được ghi âm và 100 bài được ghi hình. Theo thống kê Hubbard là chuyên gia viết tiểu thuyết với 500 tác phẩm và truyện ngắn, dù chưa biết chất lượng từng tác phẩm ra sao.

Ngoài viết lách để quảng bá cho Scientoloy, Hubbard cũng định hình chiến lược mở rộng giáo phái rất rõ ràng. 

Đó là sử dụng danh tiếng cá nhân và bỏ công chiêu mộ những ngôi sao, đa phần từ giới showbiz, để tạo sức ảnh hưởng lan tỏa. Những nhân vật như Tom Cruise nêu trên nhanh chóng được tận dụng để gầy dựng thanh thế cho Scientology.

Tuy nhiên phương thức sử dụng người nổi tiếng này đã gây tác hại ngược trong thời đại mạng xã hội, mà Leah là ví dụ điển hình. Không cần lên sóng, không cần tổ chức sự kiện hay bất cứ điều gì, một "cựu giáo dân" như Leah hoàn toàn có thể tận dụng sức lan tỏa của mạng xã hội để đả kích Scientology. 

Có thể nói, Reddit và các mạng xã hội khác đã và đang là mối đe dọa cho Scientology. Đó là một cuộc chơi mà có lẽ chính Hubbard cũng không ngờ tới: chính chiến lược của mình là mầm họa.

Một số người nổi tiếng tham gia Scientology như: Jason Lee, Leah Remini, Tom Cruise, John Travolta

_____________________________