Phương Trâm phải thay đổi cự ly sở trường để hi vọng trở lại phong độ đỉnh cao - Ảnh: T.P.

Bước vào tuổi 18, Phương Trâm giờ đây đang mang trong mình nỗi khao khát cho một sự trở lại. Nói vậy bởi sự nghiệp bơi lội của kình ngư TP.HCM này đã có lúc chạm... đáy.

Khủng hoảng tâm lý

Phương Trâm bắt đầu làm dậy sóng làng bơi lội VN từ SEA Games 2015. Năm đó, ở tuổi 14, cô đã ngấp nghé nối bước đàn chị Ánh Viên ở đấu trường quốc tế với những kết quả khả quan. Ở Giải vô địch bơi lặn toàn quốc năm 2015 và 2016, Phương Trâm thậm chí còn vượt mặt Ánh Viên ở các nội dung cự ly ngắn sở trường của mình.

Tài năng nở rộ quá sớm, Phương Trâm ngay lập tức nhận được sự đầu tư lớn với chuyến đi tập huấn dài hạn ở Mỹ. Nhưng rồi chuyến đi Mỹ cuối năm 2016 lại trở thành "ác mộng", đánh dấu sự tuột dốc không phanh trong sự nghiệp của cô. Chế độ dinh dưỡng không hợp lý khiến Phương Trâm tăng cân vùn vụt. Trở về VN sau nửa năm tập huấn, Phương Trâm khiến mọi người ngỡ ngàng vì sự "phát tướng" của mình.

"Ở Mỹ tôi rất ít tập tạ, thêm vào đó là chế độ dinh dưỡng không hợp lý. Khi trở về, tôi ra sức tập để lấy lại phong độ. Nhưng do tập gấp quá nên tôi bị chấn thương. Lúc đó, tôi gần như bị thoát vị đĩa đệm và phải nghỉ thi đấu gần một năm. Đến cả sinh hoạt thường ngày cũng khó khăn, tôi thậm chí còn thấy khó khăn khi ngồi" - Phương Trâm kể.

Từ một "tiểu Ánh Viên", nữ kình ngư trẻ dần chìm vào quên lãng sau quãng thời gian tồi tệ đó. Nghiệt ngã hơn, Phương Trâm trở thành một ví dụ cho những trường hợp đi tập huấn nước ngoài thất bại và gãy đổ dưới áp lực kỳ vọng quá lớn. Vấn đề của Phương Trâm không chỉ là chấn thương hay bài toán giảm cân, mà còn ở chính tâm lý của cô.

Đồng đội cũng cảm nhận được sự bi quan cùng cực của Phương Trâm. Có lần, Phương Trâm khi được bạn bè hỏi về chuyện tập luyện đã chán nản trả lời: "Mọi người đừng quan tâm đến mình nữa, cứ coi như không có đi". Giai đoạn đó, Phương Trâm "đóng đinh" trong đầu suy nghĩ về việc sớm giải nghệ. Gia đình, bạn bè, thầy cô hết lời khuyên nhủ cũng chỉ khiến Phương Trâm lùi lại quyết định giã từ đường đua xanh.

Nỗ lực của HLV Phạm Việt Nam

Con đường hồi sinh của Phương Trâm tuy được tác động bởi nhiều yếu tố, nhưng trong đó dấu ấn của HLV Phạm Việt Nam vẫn đậm nhất. Tháng 11-2017, ông Nam phụ trách huấn luyện Phương Trâm và nỗ lực hết mình đưa cô học trò lấy lại sự tự tin trước đây. HLV Nam đã làm điều đó như thế nào?

"Thầy Nam khuyên tôi cố gắng tập luyện chứ đừng giải nghệ. Tuy nhiên, thầy nói chuyện đó thoải mái lắm chứ không nghiêm trọng. Thầy cũng hay đùa giỡn với tôi. Có lẽ nhờ vậy mà tâm lý của tôi dần khá hơn. Dù có tập mệt hay chấn thương, tôi vẫn cảm thấy vui vẻ" - Phương Trâm kể.

Dù chấn thương vẫn hành hạ Phương Trâm nhưng một khi đã xác định được tâm lý quyết theo đuổi đến cùng, mọi chuyện dần dễ dàng hơn với cô. Khi chấn thương lưng thì Trâm tập chân, dính chấn thương chân, cô lại tập tay. Cứ như vậy, cuối cùng Phương Trâm cũng giảm cân đáng kể và gần lấy lại vóc dáng chuẩn "kình ngư" của mình trước đây.

Phải lấy lại phong độ trước đây

Từng có lúc chạm đáy sự nghiệp nhưng sau một năm làm việc cùng HLV Nam, Phương Trâm từng bước, từng bước lấy lại ánh hào quang trước đây. Trước thềm Olympic trẻ 2018, thành tích của Phương Trâm đạt chuẩn B và chỉ thiếu 0,1 giây để đạt được chuẩn A. Đến Đại hội TDTT toàn quốc cách đây vài tháng, Phương Trâm thi đấu khá ấn tượng và giành 6 HCV tiếp sức cùng 3 HCB cá nhân. Cô cũng phải nỗ lực thay đổi bản thân rất nhiều. Chẳng hạn dù sở trường cự ly 50m, nhưng Phương Trâm giờ đây tập trung vào cự ly 100m ở các nội dung ngửa, sải.

"Cho đến lúc này, tôi thực sự vẫn chưa xác định được con đường tương lai, vẫn chưa biết mình có nên duy trì nghiệp bơi lội đến tận cùng không. Thật lòng tôi vẫn bị các chấn thương ám ảnh. Khi chiến thắng, tôi vẫn tự hỏi: Liệu mình có duy trì được mạch thành tích này hay không hay lại chấn thương? Trước mắt, tôi sẽ vạch ra những mục tiêu ngắn hạn để đạt được mục tiêu lớn nhất trong năm nay là SEA Games. Dù có sớm giải nghệ, tôi nhất định phải lấy lại được phong độ, thành tích như trước đây" - Phương Trâm nói.

TT - Ngày 6-7, ông Nguyễn Minh Trí (cha VĐV 14 tuổi Nguyễn Diệp Phương Trâm) khẳng định sẵn sàng bồi hoàn một cách hợp lý để chấm dứt hợp đồng với Sở Văn hóa - thể thao TP.HCM.