Khi Anh phong tỏa chính thức từ ngày 23 tháng Ba, một người luôn ưa thắc mắc nhưng lại không thể đi đâu, gặp ai, mang trong đầu vô thiên lủng câu hỏi để hỏi, và tỉ phú thời gian sẽ làm gì? Một trong số đó là tải về The Sims 4.

Những ai còn chưa quen thuộc, The Sims là một thương hiệu bestseller, một trò chơi giả lập cuộc sống, trong đó người chơi đóng vai “đấng sáng tạo” tùy ý điều khiển và tạo ra các tình huống (thường là oái oăm nhất) cho các nhân vật của mình. Mỗi nhân vật có những thuộc tính đặc trưng như tính cách, sở thích, được đặt vào bối cảnh một gia đình lớn (hoặc nhỏ) để tương tác với nhau. Tùy theo cách chơi của game thủ, nhân vật sẽ duy trì cuộc sống, các mối quan hệ, công việc theo ý muốn của “đấng”, hoặc theo các tham số thuộc tính ban đầu. Các nhu cầu cơ bản như… “tứ khoái” cũng là một phần hết sức bình thường và tất yếu của cuộc chơi, và cần được đáp ứng. Tương tự, nhu cầu giao tiếp cũng đóng một vai trò vô cùng quan trọng, hệt như ngoài đời, ảnh hưởng tới tính khí của nhân vật. 

Vậy thì các nhân vật Sims sẽ ra sao khi phải cách ly xã hội, như chúng ta vào lúc này? Một tính năng nữa của trò chơi là Fast forward: tua nhanh thời gian! Bạn dự đoán trong bao lâu các nhân vật sẽ chịu đựng được cô đơn và chán nản? 

Được trang bị đầy đủ tủ lạnh, máy tính, TV, sách vở, đồ nghề giải trí, chỉ thiếu mỗi… cửa ra ngoài – như tình hình phong tỏa tại Châu Âu – nhân vật trong trò chơi không phải đi làm, không được ra ngoài thể dục, không tiệc tùng, cũng không trò chuyện với hàng xóm. Ngoài sửa sang đồ đạc khi hỏng hóc ra (theo lập trình của trò chơi, người chơi phải làm thay), phần còn lại hoàn toàn do các nhân vật… định đoạt: thí nghiệm trên gia đình độc thân, một cặp và một gia (không) thật đông (4 người)

Với cặp đôi, sau một thời gian ban đầu tíu tít, quấn quít bên nhau, chàng, một lập trình viên máy tính, và nàng, một nghệ sĩ giải trí tập tành tập sự, dần dần lệch pha. Đến ngày thứ bảy, chàng lập trình viên cú đêm đã có thành tích đầu tiên 24 giờ không ngủ, và ngày thứ 9, nàng bị đuổi việc vì đi làm trễ quá nhiều. Nàng bỏ ăn, bỏ uống, và cuối cùng… chết đói (một điều cũng xảy ra trong game). Buồn bã, chàng dành hết thời gian lên mạng, tham gia forum và tán gẫu với bạn bè trực tuyến – một khuyến cáo của WHO – và do đó thỏa mãn nhu cầu về giao tiếp sau nhiều tuần cô đơn vò võ. Có quen thuộc không với những gì hầu hết chúng ta đang làm ngoài đời?

Cho tới khi tiền dành dụm cạn kiệt. Ngày thứ 32, chàng không còn có thể chi trả hóa đơn vì không còn thu nhập, và điện cúp. Hoàn toàn cô độc, thoạt đầu có vẻ như đây cũng là điều hay. Không còn Internet xao nhãng, chàng đọc sách, học guitar, nhưng khi không đọc sách hay tập đàn, chàng khóc thảm thiết, hoặc trò chuyện với chính mình trước gương. Cột tâm trạng của nhân vật bốn tuần liền không ngoi lên được. 

Gia đình 4 người còn bi đát hơn. Chỉ một tuần sau khi bị cúp điện, cúp nước, 3 trên 4 thành viên ngừng ăn ngừng ngủ, và chết đói. Người còn lại, một kẻ si mê nghệ thuật, lững thững trong nhà trong bộ pyjama suốt 18 ngày, và thi thoảng còn bị… ma ám (một thực tế khác cũng xảy ra trong game)

Tất nhiên không phải mọi thứ xảy ra trong game cũng đang song song xảy ra ngoài đời, thế nhưng các cuộc mô phỏng ở trên cho thấy, một cách tương đối khoa trương, rằng cách ly xã hội chỉ càng ngày càng khiến chúng ta căng thẳng – nhất là khi ta không thể chi trả các chi phí cơ bản của cuộc sống. 

Kịch bản trong The Sims chioi thấy, khi xảy ra phong tỏa, các kết nối xã hội của chúng ta không chỉ đơn thuần đáp ứng nhu cầu có ai đó làm bầu bạn, mà ta buộc phải có ai đó để bảo đảm sao cho các nhu cầu của bản thân vẫn được duy trì và thỏa mãn.

Dẫu The Sims chỉ là một trò chơi, trong khi ngoài đời thật, phong tỏa đang khơi dậy những phần tốt đẹp nhất (và đôi khi không mấy tốt đẹp) nơi mỗi chúng ta, khi nhiều người đang tình nguyện mang thức ăn, nhu yếu phẩm cho những con người đang thiếu thốn, và viết cho những thư từ gửi tới những người đang cô đơn, thiếu kết nối.

Chẳng trò chơi nào có thể mô phỏng được điều đó cả!