"Trong 23 ngày, Tổng thống Joe Biden vẫn kiên trì thúc đẩy nỗ lực tái tranh cử của mình, bất chấp việc các nghị sĩ Đảng Dân chủ và các nhà tài trợ kêu gọi ông rút lui. Và rồi gần như ngay lập tức, mọi thứ đã thay đổi" - báo Politico (Mỹ) viết ngày 21-7.

Trang Politico có bài viết tiết lộ những giờ phút quan trọng dẫn đến việc Tổng thống Mỹ Joe Biden tuyên bố rút khỏi chiến dịch tranh cử tổng thống năm 2024.

Chuyện gì đã xảy ra?

Cho tới sáng sớm 20-7, ông Biden vẫn còn nói với các phụ tá cấp cao rằng chiến dịch tranh cử của ông đang tiến triển nhanh chóng. Nhưng đến tối cùng ngày, ông đã thay đổi quyết định sau một cuộc thảo luận dài với hai phụ tá thân cận nhất.

Ông Steve Ricchetti, người đã ở bên ông Biden kể từ những ngày ông còn ở Thượng viện Mỹ, đã lái xe đến gặp tổng thống tại nhà riêng của ông ở Delaware vào hôm 19-7. Một người khác là Mike Donilon đã đến vào ngày 20-7.

Hai người này đều đã ở bên cạnh ông Biden trong những giây phút quyết định quan trọng về việc có nên tranh cử tổng thống Mỹ vào năm 2016 và 2020 hay không.

Họ ngồi cách xa Tổng thống Biden (vẫn đang mắc COVID-19) và đã cung cấp những thông tin "đẩy nhanh việc dừng sự nghiệp chính trị của ông Biden".

Ngoài việc trình bày những lo ngại mới từ các nghị sĩ và cập nhật về hoạt động gây quỹ đã chậm lại đáng kể, họ còn đề cập tới các cuộc thăm dò của riêng chiến dịch tranh cử. Các thăm dò được công bố tuần trước cho thấy con đường đi đến chiến thắng của ông Biden vào tháng 11 đã không còn nữa, theo 5 nguồn thạo tin.

Khi ông Biden thức dậy vào ngày 21-7, những người khác có mặt tại nơi ở của ông là Đệ nhất phu nhân Jill Biden và hai phụ tá khác: phó chánh văn phòng Annie Tomasini và trợ lý của đệ nhất phu nhân là Anthony Bernal.

Vào lúc 13h45 chiều cùng ngày (giờ địa phương), ông thông báo cho một nhóm phụ tá thân cận lớn hơn rằng ông đã quyết định vào đêm hôm trước về việc chấm dứt nỗ lực tìm kiếm thêm một nhiệm kỳ tổng thống nữa.

Ông đọc bức thư của mình và cảm ơn họ vì khoảng thời gian phục vụ. Một phút sau, trước khi thông báo tin này tới các nhân viên trong chiến dịch tranh cử và Nhà Trắng, ông đã đăng bức thư mang tính lịch sử này lên mạng xã hội X.

Thông báo rút lui này đã gây chấn động. Đảng Dân chủ - sau 3 tuần gây áp lực buộc ông rút lui - giờ đây đã dành cho ông những lời tri ân yêu thương, ca ngợi thành tích, sự nghiệp phục vụ công chúng và quyết định đặt đất nước lên trước nhất.

Quyết định này đánh dấu sự kết thúc đầy bất ngờ đối với sự nghiệp chính trị kéo dài 50 năm của ông Biden (81 tuổi), chứng tỏ ông đã phải lùi bước trước sức ép từ nội bộ Đảng Dân chủ sau màn tranh luận gây thất vọng hôm 27-6 khi đối mặt ông Trump, giữa nhiều lo ngại về sức khỏe và sự minh mẫn của ông.

Ông Biden không thể chiến thắng

Theo Politico, ông Biden quyết định rút lui không phải vì ông đã mệt mỏi với việc nhiều thành viên đảng mình quay lưng, mà vì chính bản thân ông rốt cuộc cũng cảm thấy bị thuyết phục rằng: Ông sẽ không thể chiến thắng, giống như rất nhiều thành viên Dân chủ khác đã dự đoán kể từ sau màn tranh luận kém cỏi của ông trước ông Trump vào tháng trước.

Chiến dịch tranh cử của ông Biden đã làm cuộc thăm dò mới gần đây. Và đây là lần đầu tiên họ thực hiện khảo sát ở một số tiểu bang quan trọng trong hơn hai tháng, theo hai người nắm thông tin về các cuộc thăm dò.

Các con số thu được rất ảm đạm, cho thấy ông Biden không chỉ tụt lại ở cả 6 bang chiến trường quan trọng, mà còn thất bại ở những nơi như Virginia và New Mexico - các bang mà Đảng Dân chủ không có kế hoạch phải chi tiêu nguồn lực lớn để giành chiến thắng.

Được biết trong những ngày gần đây ông Biden cũng đã nói chuyện riêng với cựu chủ tịch Hạ viện Mỹ Nancy Pelosi, lãnh đạo nhóm thiểu số tại Hạ viện Mỹ Jeffries và lãnh đạo phe đa số Dân chủ tại Thượng viện Chuck Schumer.

Giờ đây Đảng Dân chủ phải gấp rút tìm ứng cử viên thay thế. Trong thông báo ban đầu, ông Biden không đề cập đến việc ủng hộ Phó tổng thống Kamala Harris ra thay ông tranh cử - dẫn tới "một loạt tin nhắn và cuộc gọi hoảng loạn" từ các bên. Vài phút sau, tài khoản của ông Biden đã đăng một thông điệp thứ hai, nêu rõ ông thực sự ủng hộ bà Harris.

Ai sẽ thay thế Tổng thống Biden trong cuộc đua vào Nhà Trắng 2024?

Hiện không có quy định nào nêu rằng ứng cử viên phó tổng thống sẽ tự động thay thế nếu ứng cử viên tổng thống bỏ cuộc, như trong trường hợp Tổng thống Biden. Do đó không chỉ bà Harris, nhiều ứng viên khác cũng có cơ hội.