Thấy thầy Lô Văn Lan (thầy giáo cắm bản ở điểm trường bản Huồi Máy, Trường tiểu học Cắm Muộn, huyện Quế Phong, Nghệ An) đến đầu bản, những đứa trẻ chạy ra đón và đi vào bản cùng thầy - Ảnh: VIẾT LAM

Khi nghe tôi hỏi về tình hình thưởng tết cho giáo viên của huyện năm nay, trưởng Phòng GD-ĐT huyện Điện Biên Đông (Điện Biên), thầy giáo Cù Huy Hoàn, bảo: 

"Cả huyện được 40 triệu đồng anh ạ, mà không phải , số tiền đó để dành hỗ trợ các thầy cô giáo đang khó khăn như gặp tai nạn, mắc bệnh nan y... Còn tiền thưởng tết làm gì có trong tiêu chuẩn".

Đúng là trong ngành giáo dục không có chế độ thưởng tết, nhưng các trường ở đô thị hay đồng bằng dù thế nào thì các thầy cô cũng có thêm một khoản thu nhập để ăn tết. 

Còn ở miền núi, mỗi dịp như thế này, khi hỏi về khoản tiền mà ai cũng rất mong đợi kia, hầu như câu trả lời luôn là cái lắc đầu.

Mấy năm trước, khi đi trao quà xuân của Tuổi Trẻ cho các giáo viên và học sinh vùng cao Lai Châu, khoản tiền làm quà không lớn, chỉ 500.000 đồng cho mỗi giáo viên nhưng thầy cô giáo ai cũng rất vui vì "đây là lần đầu chúng tôi được quà tết".

"Thế nhà trường không có quà tết cho giáo viên sao?". "Có chứ, đó là một... tờ lịch".

Tôi đã thấy tờ lịch in tên của trường và tặng cho giáo viên - loại lịch tường 1 tờ, in đủ 12 tháng, không phải là loại lịch 5-7 tờ. Và số tiền để mua tờ lịch ấy cũng từ nguồn đóng góp của chính các thầy cô giáo hằng tháng!

Tờ lịch thưởng tết - món quà tết duy nhất cho giáo viên năm ấy ở Mường Tè cứ ám ảnh chúng tôi và cứ dịp tết về lại hi vọng các thầy cô trên rẻo cao sẽ có thưởng tết. Nhưng rồi hàng vạn giáo viên cắm bản vẫn chỉ sắm tết bằng chính đồng lương chật vật của mình.

TTO - Trưởng Phòng GD-ĐT huyện vùng cao, biên giới Mường Lát, Thanh Hóa, cho biết tại huyện có trường khó khăn chỉ có thưởng Tết Nguyên đán này cho cán bộ, giáo viên là một tờ lịch Tết.

Vài hôm trước, một người bạn nhắn tin cho tôi: "Tạm biệt nhé, sau tết mình chuyển công tác ra Hải Dương".

Tôi quá đỗi ngạc nhiên vì bạn tôi là giám đốc một siêu thị lớn, lại không liên quan gì tới Hải Dương... Hóa ra sau tin nhắn ấy là đường link bài báo bạn gửi "Một doanh nghiệp ở Hải Dương mua 45 ôtô để thưởng cho các cá nhân xuất sắc".

Đúng rồi, nếu thưởng tết như thế thì ai mà chẳng muốn ra... Hải Dương làm việc!

Phần lớn với người lao động bình thường, món tiền thưởng luôn được trông đợi để lo toan vun vén cho một cái tết đầm ấm. Chính vì thế, khoản thưởng tết luôn được trông mong hơn bao giờ hết vào mỗi cuối năm.

Dõi theo các con số về mức độ thưởng tết từ nhiều năm qua, có thể nhận thấy khoảng cách chênh lệch giữa các mức thưởng tết ngày càng tăng, chính điều này đã chỉ ra hố sâu về sự cách biệt giàu và nghèo trong xã hội.

Khi một người đặt bút điền vào ngành nghề mình chọn lựa, chắc không thể không suy nghĩ đến khoản thu nhập sau khi mình có việc làm.

Và nếu tiền thưởng tết như là một thước đo về sự thành công của nghề nghiệp thì sẽ biết lấy ai để theo đuổi sự nghiệp trồng người ở những nơi hẻo lánh thâm sơn cùng cốc.

Đất nước chúng ta vẫn còn khó nghèo. Nhưng cứ nhìn những vụ án với số tiền thất thoát hàng chục ngàn tỉ đồng lại không thể không nhớ đến gương mặt âu lo của các thầy cô rẻo cao hằng năm chuẩn bị về xuôi nghỉ tết.

Một khoản chi phí hỗ trợ dành riêng cho mỗi dịp tết về chắc chắn không phải là quá lớn với ngân sách nhà nước. Bởi đó không chỉ là sự động viên, đó chính là lòng biết ơn của đất nước này với những thầy cô giáo đã dành hết cuộc đời mình cho con trẻ vùng cao.

TTO - Ngày mai 14-8, học sinh nhiều địa phương bước vào năm học mới. Ở vùng sâu vùng xa, các thầy cô giáo đã tạm biệt gia đình, lên đường vào bản. Thật khó hình dung con đường đến trường của các thầy cô gian nan đến vậy.