Bản kiến nghị này của nhóm vận động tranh cử America PAC do ông Elon Musk thành lập để ủng hộ ứng viên Đảng Cộng hòa Donald Trump trong cuộc đua vào Nhà Trắng.

Tuy nhiên, các chuyên gia pháp lý cho rằng việc này có thể phạm luật ở Mỹ.

Ông Elon Musk thưởng gì?

Bản kiến nghị do America PAC lập ra để khuyến khích cử tri ở 6 bang dao động, gồm Georgia, Nevada, Arizona, Michigan, Wisconsin và North Carolina, ký vào "bản kiến nghị ủng hộ quyền tự do ngôn luận và quyền mang vũ khí".

Những người giới thiệu một cử tri khác ký vào kiến nghị sẽ được tặng một khoản tiền là 47 USD cho mỗi người. Tại Pennsylvania, bang chiến trường có thể quyết định thắng bại của ông Trump và đối thủ Phó tổng thống Kamala Harris của Đảng Dân chủ, những cử tri ký hoặc giới thiệu người khác sẽ nhận đến 100 USD. Và mỗi ngày cho đến ngày bỏ phiếu 5-11, ông Musk sẽ tặng ngẫu nhiên 1 triệu USD cho những ai đã ký vào kiến nghị.

Có hợp pháp không?

"Tôi tin rằng lời đề nghị của ông Musk có khả năng là bất hợp pháp", ông Paul Schiff Berman, giáo sư luật tại Đại học George Washington, nhận định trên Đài BBC.

Theo ông Berman, Bộ luật Bầu cử của Mỹ nói rằng bất kỳ ai "trả tiền hoặc đề nghị trả tiền hoặc nhận tiền để đăng ký bỏ phiếu hoặc để bỏ phiếu" đều có thể bị phạt 10.000 USD hoặc bị phạt tù 5 năm.

"Lời đề nghị của ông ấy chỉ dành cho những cử tri đã đăng ký, vì vậy tôi nghĩ lời đề nghị của ông ấy vi phạm điều khoản này", ông Berman giải thích.

Bộ Tư pháp và Ủy ban bầu cử liên bang (FEC) Mỹ từ chối hoặc chưa đưa ra bình luận. Tuy nhiên ông Brad Smith, cựu chủ tịch FEC, cho rằng trường hợp này rơi vào "vùng xám".

"Ông ấy không trả tiền cho họ để đăng ký bỏ phiếu. Ông ấy trả tiền cho họ để ký một bản kiến nghị - và ông ấy chỉ muốn những người đã đăng ký bỏ phiếu ký vào bản kiến nghị. Vì vậy, tôi nghĩ sẽ ổn", ông Smith nói trên tờ New York Times.

Trong khi đó, giáo sư luật bầu cử tại Đại học Northwestern, ông Michael Kang, cho rằng bối cảnh rất quan trọng. "Tôi nghĩ ở đây kết hợp với bối cảnh, rõ ràng là nó được thiết kế để thúc đẩy mọi người đăng ký bỏ phiếu theo cách có vấn đề về mặt pháp lý", ông Kang đánh giá. Nhiều ý kiến khác khẳng định hành động của ông Musk là bất hợp pháp.

Rõ ràng, vị tỉ phú Mỹ đang lợi dụng lỗ hổng pháp lý của Mỹ. Giáo sư luật hiến pháp Jeremy Paul, thuộc Trường Luật Đại học Northeastern, cho rằng đề nghị của ông Musk được thiết kế để lách luật và có mục tiêu nên sẽ khó bị đưa ra tòa.

Đảng Dân chủ nói gì?

Thống đốc Josh Shapiro, một đảng viên Dân chủ, mô tả động thái này là "vô cùng đáng lo ngại" và kêu gọi các cơ quan thực thi pháp luật điều tra.

Tỉ phú đầu tư Mark Cuban, người tham gia vận động tranh cử cho bà Harris trong những tuần gần đây, cho biết lời đề nghị của ông Musk vừa "mang tính sáng tạo vừa tuyệt vọng".

"Sử dụng xổ số không phải là một ý tồi. Liệu nó có hiệu quả hay không lại là một chuyện khác", ông Cuban nói với Đài CNBC, cho rằng điều này cũng có thể bị phản tác dụng.

Có tiền lệ nào không?

Ông Musk đã phản bác những lời chỉ trích, lập luận rằng Đảng Dân chủ và các nhà tài trợ của họ đã tài trợ cho các sáng kiến tương tự trong quá khứ.

Trên mạng xã hội X của mình, ông Musk khẳng định Đảng Dân chủ và các nhà tài trợ của nhóm này cũng từng làm tương tự. Chẳng hạn, ông chủ của Meta, Mark Zuckerburg, đã quyên góp 400 triệu USD trong cuộc bầu cử năm 2020 và số tiền này đã được trao cho các tổ chức phi đảng phái để hỗ trợ hậu cần trong việc bỏ phiếu qua đường bưu điện.

Ông Musk cũng lấy ví dụ Đảng Dân chủ chi tiền cho các chiến dịch khuyến khích cử tri đăng ký bỏ phiếu. Nhưng trong các trường hợp trên, tiền không được trao trực tiếp cho cử tri.

'Canh bạc Donald Trump' của Elon Musk

Trong những tuần cuối cùng của chiến dịch tranh cử tổng thống Mỹ, tỉ phú Elon Musk - người giàu nhất thế giới - đã dốc toàn lực ủng hộ cựu tổng thống Mỹ Donald Trump, ứng viên của Đảng Cộng hòa.