Tuy nhiên tổ tiên của chúng ta đã từng dùng thực phẩm để chữa bệnh, những kinh nghiệm còn lưu truyền đến bây giờ như bó lá xông cảm, bệnh gì kiêng loại thực phẩm nào và nên ăn gì… Trong phạm vi bài này chỉ xin bàn với các bà nội trợ về các cây rau. Xin đừng xem thường chúng, bởi nếu biết cách ăn thì …vị thuốc cả đấy.

Bổ ngang, bổ dọc

Đầu bảng là rau bồ ngót (miền Bắc gọi là rau ngót). Rau ngót chứa nhiều chất đạm thực vật, nếu cho thêm chút thịt nạc sẽ là món canh bổ dưỡng cho người bệnh, phụ nữ sau khi sinh và trẻ em suy dinh dưỡng. Bà con còn có kinh nghiệm chữa sót nhau bằng cách rửa sạch rau ngót, giã nhuyễn, vắt lấy nước uống. Trẻ đái dầm một ngày uống nước rau ngót 3 lần, làm đều đặn chừng vài tuần sẽ từ giảm đến hết. Sách cổ ghi lại kinh nghiệm chữa chứng đổ mồ hôi trộm, táo bón ở trẻ em, lấy 30g rau ngót, 30g bầu đất, 1 quả bầu dục lợn rồi nấu canh cho trẻ ăn. Món canh này còn là vị thuốc kích thích ăn uống với những trẻ chán ăn. 

Tiếp đến là bí đỏ (bí ngô) lá và quả đều là đồ bổ  vì chứa đủ chất đạm, chất bột đường và vitamine B,C,PP, tiền vitamine A. Bí đỏ bổ não nên dùng trong trường hợp nhức đầu, mất ngủ, suy nhược thần kinh, đối tượng nào ăn cũng …phẻ. 

Người bệnh đang mệt mà được tô súp khoai tây, cà rốt nấu với xương heo hầm nhừ, rắc chút rau thơm trên tô, ăn tới đâu tỉnh tới đó. Một tô súp có đủ chất bổ dưỡng bà xã nào chả nấu được.

Bệnh đường hô hấp trên

 Bạn ra đồng thấy rau khúc mọc, thứ mà bà con phía Bắc, hay phía Nam dùng nấu xôi, mỗi sáng bạn thấy họ rao “Xôi cúc đây...”. Vậy mà nếu bạn bị viêm họng hãy  hái chừng 30 g +50 g lá diếp cá nấu lên uống mỗi ngày thì tự nhiên khỏi ho, hết đau họng. Hai loại rau này là kháng sinh thực vật chống các loại vi khuẩn mà các nhà vi trùng học gọi là gram (+) rất hữu hiệu.  Nếu bạn bị cảm lạnh, đau nhức bả vai thì dùng rau khúc 30g, gừng tươi 5 lát và hành 2 củ nấu lên “uống khi nóng hôi hổi”, cái lạnh và nhức sẽ “chạy” ra khỏi người. 

Một món ít ai ngờ tới là lá hẹ.  Khi bé bị ho khò khè các bà mẹ có thể mua lá hẹ về hấp cơm lấy nước hẹ cho bé uống. Khi bị cảm, ho có thể dùng 250g lá hẹ +25 g  gừng tươi nấu chín ăn cả cái lẫn nước. Thỉnh thoảng chúng ta bị nấc, có người khuyên uống nước, người khuyên cãi lộn để phản xạ nấc mất đi. Nếu bạn dùng 200g lá hẹ giã nhuyễn, vắt lấy nước uống đảm bảo công hiệu thần kỳ. 

Một món rau mà bạn thấy rất bình dân, ấy là rau má. Chúng ta uống nước rau má để thanh nhiệt. Những nghiên cứu mới đây cho thấy nó không chỉ làm đẹp da, chống sẹo lồi mà còn  chứa saponine trong đó asiaticoside phá tan được lớp vỏ vi khuần lao giúp thuốc kháng lao tiêu diệt chúng. Vậy là những người đang điều trị lao mỗi ngày nên uống 02 ly nước rau má , đông tây y kết hợp “đánh” vi khuẩn mạnh hơn.

Viêm đường dưới 

Bạn dùng rau sam, nó là nguồn kháng sinh thiên nhiên chống vi khuẩn gram ( –) rất quí. Với liều 600g rau sam nấu nước uống  2 giờ một lần có thể ngăn được hiện tượng tiểu buốt, tiểu gắt hậu tuần trăng mật do các cặp “mần ăn” tốc độ quá. 

Anh nào mới cưới vợ lại chưa từng trải qua “trận mạc” coi chừng  bị “khóc ngoài quan ải” thì ‘ẹ” với cô dâu lắm. Bạn chuẩn bị sẵn một chén nước lá hẹ uống trước khi  ra nhà hàng ,chuẩn bị động  phòng hoa chúc uống tiếp một chén, bảo đảm chiến thắng giòn giã trong trận đầu. Còn những anh U 50 mà đã thấy xìu thì trong “Cung đình hồi xuân tửu” có hạt hẹ và các thứ khác ngâm 01 tháng uống là “con tim đã vui trở lại”.

Rau giúp trẻ mãi không già

 Rau chứa những vitamin chống lão hóa có đầy chợ, tuy nhiên một số chị lại sợ chúng bị nhiễm thuốc trừ sâu và cái đầu luôn nghĩ “rau ấy mà, báu bở gì mà ăn cho  nặng bụng”. Sai rồi, rau  chẳng những mang lại nguồn chất xơ, làm tăng nhu động ruột, chống táo bón, giảm ung thư đại tràng mà còn mang đến cho bạn nguồn vitamin E,A,C. Ba vị đầu lĩnh này sẽ “ôm chặt” các gốc tự do(thủ phạm làm chúng ta lên lão và sinh bệnh) khiến bọn “lão tặc” không hoành hành được. 

Bạn ăn cà chua sống, chín, ăn cà rốt, bí đỏ, rau dền tía… những  rau này  đều chứa tiền vitamin A. Còn vitamin E có trong các loại mầm đặc biệt là giá đậu xanh, ngoài ra còn cải bó xôi, bông cải xanh (súp lơ xanh), rau mầm, chúng là nguồn vitamin E quí giá giúp da bạn đẹp chả cần phải uống viên vitamin E mỗi ngày. 

Bạn muốn “lấy” vitamin C từ rau? Trái ớt Đà Lạt, củ cải, cần tây, cải bó xôi, cà chua, rau diếp xoăn, xà lách, xu hào, rau dền… đều chứa vitamine C. Tuy nhiên bạn rửa nguyên trái, nguyên lá và nhớ khi nấu  nước xôi hoặc chảo dầu nóng hãy bỏ chúng vào, đậy nắp, đun to lửa mới  có khả năng “giữ” được kẻo chúng sẽ bị phân hủy bởi nhiệt. 

Các nhà dinh dưỡng từ Đại học Nottingham(Anh) còn công bố rằng : muốn tránh cúm gà hãy ăn nhiều rau quả chứa nhiều vitamin C, vitamin C còn giúp làm giảm nhẹ triệu chứng của bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính. Ở ta những thực phẩm này không thiếu, mình cứ thích uống thuốc cho gan nó làm việc khổ sở. 

Rau  giúp ngủ ngon

Bạn căng thẳng, trằn trọc thì mua củ sen về nấu canh hoặc có thời gian thì làm món gỏi ngó sen. Mình sợ  béo phì thì “ngó lơ” tôm thẻ mà thay bằng lỗ tai heo toàn sụn, đừng lấy phần mỡ. Nếu bạn ngại giá cả của các phần trên thì dùng  lá sen nấu nước uống, thơm, mát mà vẫn an thần. Hạt sen vừa làm rau vừa có mặt trong những bài thuốc “cố tinh”. Thế là nó vừa “an” cái đầu lại vừa “an” luôn cả “thằng nhỏ”Vậy thì ăn canh hạt sen, ănchè hạt sen để “lấy điểm” với bà xã, tại sao không nhỉ? Lá vông nấu canh thịt cũng có tác dụng an thần nếu bạn mất ngủ trong mùa không có sen.

Rau chống ung thư

Bông cải xanh được các nhà khoa học ở Đại học Illinois (Mỹ) nghiên cứu và thấy rằng : một lượng nhỏ bông cài xanh chứa sulphoraphane là tác nhân bảo vệ AND của tế bào nên chống ung thư. Tuy nhiên muốn giữ được sulphoraphane thì bạn phải rửa sạch và ăn sống. Các nhà khoa học Phần Lan cũng công bố rằng : ăn nhiều rau họ cải đều có tác dụng phòng chống ung thư. Lycopen trong trái cà chua giúp giảm hẳn tỷ lệ ung thư tuyến tiền liệt. Còn các loại rau chống oxy hóa kể trên đều có tác dụng chống ung thư vì nó ngăn cản gốc tự do không cho chúng tàn sát tế bào, biến đổi AND rồi tự ý sinh  sản vô tội vạ thành cục u, bướu trong cơ thể