Ngày 12-12, Bộ Y tế tổ chức hội nghị tổng kết 10 năm thực hiện Luật Phòng chống tác hại của thuốc lá tại Hà Nội.

Nguy cơ mới từ thuốc lá điện tử

Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan cho hay theo thống kê của Tổ chức Y tế thế giới (WHO), 90% bệnh nhân mắc bệnh ung thư phổi, 75% bệnh nhân mắc bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính là do sử dụng thuốc lá.

Tại Việt Nam, mỗi năm có ít nhất 40.000 ca tử vong do các bệnh liên quan đến thuốc lá. Trong khi đó, công tác phòng chống tác hại thuốc lá vẫn còn nhiều khó khăn. 

Tỉ lệ hút thuốc đã giảm, nhưng Việt Nam vẫn còn nằm trong nhóm các nước có số người hút thuốc lá cao trên thế giới. Có 38,9% nam giới trên 15 tuổi tại Việt Nam hút thuốc.

Tình trạng phơi nhiễm với khói thuốc còn phổ biến tại các nhà hàng, quán bar và một số nơi tập trung đông người.

Bộ trưởng Bộ Y tế cũng cho rằng hiện nay thuế thuốc lá của Việt Nam còn rất thấp, gần thấp nhất trong khu vực ASEAN. 

Giá các sản phẩm thuốc lá rẻ, trong khi thu nhập bình quân đầu người tăng. Các sản phẩm thuốc lá được bày bán khắp nơi, tạo điều kiện dễ dàng cho người dân tiếp cận với các sản phẩm thuốc lá, đặc biệt là lứa tuổi thanh thiếu niên.

"Đặc biệt, những năm gần đây xuất hiện các sản phẩm được gọi là thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng, shisha. Việc sử dụng thuốc lá điện tử đang tăng nhanh, đặc biệt trong lứa tuổi học sinh.

Những khó khăn này ảnh hưởng lớn tới các nỗ lực phòng, chống tác hại của thuốc lá và là những nguyên nhân quan trọng dẫn đến nguy cơ làm cho tỉ lệ hút thuốc gia tăng trở lại nếu chúng ta không tiếp tục có các biện pháp quyết liệt và kịp thời", bà Lan nói.

Bộ trưởng Bộ Y tế cho rằng các giải pháp phòng chống tác hại thuốc lá cần tiếp tục nỗ lực ưu tiên thực hiện các giải pháp môi trường 100% không khói thuốc, in cảnh báo sức khỏe bằng hình ảnh chiếm diện tích lớn trên bao bì sản phẩm thuốc lá, tăng thuế thuốc lá...

Thuốc lá Việt Nam thuộc hàng rẻ nhất thế giới

Tiến sĩ Angela Pratt, trưởng đại diện WHO tại Việt Nam, cũng cho rằng mặc dù tỉ lệ sử dụng thuốc lá tại Việt Nam đã giảm, nhưng vẫn chưa đạt được mục tiêu đề ra. Một trong những lý do là thuế thuốc lá rất thấp.

"Các sản phẩm thuốc lá tại Việt Nam thuộc hàng rẻ nhất trên thế giới. Người trẻ dễ hút thuốc hơn. Người trưởng thành khó có động lực bỏ thuốc.

WHO khuyến nghị Việt Nam tăng thuế thuốc lá và giá thuốc lá. Đồng thời, kêu gọi Quốc hội Việt Nam cấm thuốc lá điện tử và các sản phẩm nung nóng.

Nạn dịch thuốc lá là một trong những mối đe dọa lớn nhất mà cộng đồng thế giới phải đối mặt. Việt Nam sẽ không phải chiến đấu một mình trong cuộc chiến này", đại diện WHO nhấn mạnh.

Ông Lương Ngọc Khuê, cục trưởng Cục Quản lý khám chữa bệnh (Bộ Y tế), cho biết thêm tỉ lệ hút thuốc lá ở nam giới trưởng thành nước ta sau 10 năm đã giảm từ hơn 54% xuống còn gần 39%. Tỉ lệ hút thuốc lá trong thanh thiếu niên cũng giảm đáng kể.

"Tuy nhiên, công tác phòng chống tác hại thuốc lá vẫn còn nhiều thách thức rất lớn. Chưa ở đâu thuốc lá rẻ như ở Việt Nam. Chưa ở đâu thuốc lá dễ tiếp cận như ở Việt Nam. Bên cạnh đó là sự gia tăng tỉ lệ hút thuốc lá điện tử ở phụ nữ, ở giới trẻ", ông Khuê nói.

Giới trẻ nhầm lẫn tai hại về thuốc lá điện tử

Nhiều người trẻ cho rằng thuốc lá điện tử thay thế an toàn cho thuốc lá truyền thống là một sự hiểu lầm tai hại.