Tại phiên khai mạc kỳ họp Quốc hội Trung Quốc sáng 5-3, Thủ tướng Lý Cường công bố Bắc Kinh sẽ giữ nguyên mục tiêu tăng trưởng kinh tế năm nay ở mức khoảng 5%, cam kết chi tiêu tài khóa nhiều hơn so với năm ngoái nhằm giảm tác động từ thuế quan thương mại gia tăng của Mỹ cũng như những biến động toàn cầu mà theo ông là "chưa từng thấy trong một thế kỷ qua".

Mục tiêu tăng trưởng thách thức

"Những thay đổi này là điều chưa từng thấy trong một thế kỷ qua, nay lại diễn ra với tốc độ nhanh hơn trên toàn cầu", ông Lý phát biểu. "Các thách thức ngày càng phức tạp và nghiêm trọng từ bên ngoài có thể gây tác động mạnh mẽ hơn đến Trung Quốc trong các lĩnh vực như thương mại, khoa học và công nghệ".

Theo Hãng tin Reuters, áp lực từ chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump với các chính sách thuế quan cứng rắn nhằm vào hàng hóa Trung Quốc đang gây khó khăn cho nền sản xuất công nghiệp quy mô lớn của nước này.

Ngoài ra, sự suy yếu của thị trường bất động sản và mức tiêu dùng hộ gia đình thấp càng khiến nền kinh tế dễ tổn thương hơn.

Theo ông Alex Loo - chiến lược gia vĩ mô tại Ngân hàng đầu tư TD Securities, mục tiêu tăng trưởng 5% là một "thách thức lớn đối với các nhà hoạch định chính sách khi phải đối mặt với những khó khăn trong nước và rào cản thương mại từ bên ngoài".

Hỗ trợ tài khóa, đầu tư công nghệ

Để hỗ trợ nền kinh tế, Trung Quốc đã đặt mục tiêu thâm hụt ngân sách khoảng 4% GDP trong năm 2025, cao hơn mức 3% của năm trước. Báo cáo cũng hứa hẹn một "kế hoạch hành động đặc biệt" để kích thích tiêu dùng.

"Trung Quốc có vẻ chưa muốn chi tiêu quá mạnh ngay lập tức do lo ngại về mối đe dọa thuế quan, có thể họ đang giữ lại các biện pháp kích thích để sử dụng vào thời điểm khác trong năm", chiến lược gia trưởng tại Ngân hàng Saxo Bank ở Singapore Charu Chanana nhận định.

Ngoài ra, Bắc Kinh cũng dự kiến phát hành 1,3 nghìn tỉ nhân dân tệ (179 tỉ USD) trái phiếu kho bạc đặc biệt dài hạn, tăng so với con số 1 nghìn tỉ nhân dân tệ trong năm 2024. 300 tỉ nhân dân tệ trong số này sẽ được sử dụng để tài trợ các chương trình trợ cấp tiêu dùng, bao gồm hỗ trợ mua xe điện, đồ gia dụng và các sản phẩm khác nhằm kích thích nhu cầu nội địa.

Bên cạnh đó, các nhà kinh tế đang thúc giục Trung Quốc thực hiện cải cách sâu rộng để phân bổ nguồn lực hiệu quả hơn, bao gồm thay đổi hệ thống thuế, đất đai và tài chính nhằm xây dựng một mạng lưới an sinh xã hội vững chắc hơn.

Chính phủ Trung Quốc cũng cam kết điều chỉnh chính sách tài khóa nhằm cải thiện thu nhập của chính quyền địa phương và thúc đẩy tiêu dùng.

Ngoài ra, Bắc Kinh tiếp tục đặt trọng tâm vào phát triển công nghệ cao và cải thiện hiệu quả đầu tư với hy vọng thu hẹp khoảng cách công nghệ với các đối thủ địa chính trị.

Dù Trung Quốc đạt mức tăng trưởng 5% vào năm 2024 - nằm ở nhóm cao nhất thế giới - nhiều chuyên gia nhìn nhận rằng kết quả này chủ yếu nhờ vào các biện pháp kích thích cuối năm. Nhiều người dân vẫn bày tỏ lo ngại về việc làm và thu nhập không ổn định, trong bối cảnh giá cả hàng hóa giảm và các doanh nghiệp phải cắt giảm chi phí để duy trì cạnh tranh.

Các doanh nghiệp Trung Quốc cũng đang đổ xô tìm kiếm thị trường xuất khẩu thay thế khi phải đối mặt với tình trạng nhu cầu nội địa yếu và điều kiện kinh doanh khắc nghiệt hơn tại Mỹ - thị trường tiêu thụ hơn 400 tỉ USD hàng hóa Trung Quốc mỗi năm.

Do đó, chính quyền Bắc Kinh đang nỗ lực tìm cách điều chỉnh chiến lược phát triển kinh tế, nhằm đảm bảo tăng trưởng bền vững trong những năm tới.

Giới siêu giàu Trung Quốc ngày càng giàu, trong khi nền kinh tế thêm khó

Khoảng cách giàu - nghèo ở Trung Quốc ngày càng lớn khi tài sản vẫn tập trung ở nhóm người giàu, bất chấp nỗ lực điều tiết kinh tế của chính phủ.