Trong xã hội hiện đại và năng động như hiện nay thì thừa cân và béo phì đang có xu hướng tăng nhanh trong cộng đồng. Người bị béo phì có nguy cơ mắc nhiều bệnh như rối loạn mỡ máu, tăng huyết áp và các bệnh lý tim mạch (bệnh động mạch vành, nhồi máu cơ tim, suy tim ứ huyết, tai biến mạch não), sỏi mật, đái tháo đường, xương khớp...

Qua các nghiên cứu, người ta thấy nguy cơ mắc các bệnh về tim mạch do béo phì gây ra là: tăng nguy cơ mắc bệnh động mạch vành lên 4 lần so với bình thường; tăng nguy cơ đột quỵ lên 6 lần; tăng huyết áp 12 lần; tiểu đường tăng 6 lần…

Có hai dạng béo phì, ở dạng thứ nhất, mỡ thừa thường tập trung tại vùng bụng và thường gặp ở nam giới (gọi là "bụng bia" hay người hình quả táo). Dạng thứ hai được đặc trưng bởi sự tích lũy mỡ nhiều ở vùng mông và đùi, thường gặp phụ nữ (người hình quả lê). Kiểu béo phì ở bụng có liên quan với sự gia tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch, đặc biệt là bệnh mạch vành và đột quỵ.

Các nhà khoa học khuyến cáo, nếu là nam giới, tốt nhất không nên để vòng bụng vượt quá 90% vòng mông, nếu là phụ nữ, hãy cố gắng duy trì con số này dưới 80%.

Hiện nay, Tổ chức Y tế Thế giới thường dùng chỉ số khối cơ thể (BMI) để nhận định tình trạng gầy béo. BMI là chỉ số khối cơ thể được tính theo công thức Trọng lượng cơ thể (tính bằng kilogam) chia cho bình phương của chiều cao (tính bằng mét).

BMI= Trọng lượng cơ thể (kg)/[chiều cao (m)]2

Áp dụng theo tiêu chuẩn của Hiệp hội ĐTĐ Đông Nam Á năm 2001:

+ Thiếu cân: BMI < 18,5

+ Bình thường: BMI từ 18,5 - 22,9

+ Thừa cân: BMI từ 23 - 24,9

+ Béo phì độ I: BMI từ 25 - 29,9

+ Béo phì độ II: BMI ≥ 30

Thông thường thừa cân và béo phì là do lượng calo ăn vào vượt quá lượng calo tiêu thụ. Một nguyên nhân quan trọng nữa là do yếu tố di truyền (gen). Yếu tố về tâm sinh lý cũng là một trong những nguyên nhân có thể gây béo phì.

Tuy vậy, béo phì là một yếu tố nguy cơ tim mạch có thể thay đổi được. Vì vậy chế độ làm việc, ăn uống hợp lý và luyện tập thể dục thể thao thường xuyên sẽ tránh dư thừa trọng lượng cơ thể, đồng thời cũng cũng là biện pháp rất quan trọng để giảm nguy cơ gây tăng huyết áp, nhất là ở những người cao tuổi.

Lời khuyên của bác sĩ:

- Duy trì cân nặng hợp lý.

- Sử dụng dầu thực vật chứa nhiều acid béo chưa bão hoà.

- Dùng glucid phức hợp từ trái cây, hạt, củ; hạn chế đường.

- Tăng thức ăn có chất chống ôxy hoá như: rau xanh, trái cây.

- Không ăn mặn.

- Bỏ thuốc lá.

- Hạn chế rượu bia.

- Tập thể dục đều đặn hàng ngày.