Sau khi thu phí bằng công nghệ, có ít xe vào đỗ tại bãi xe Lê Lai, P.Bến Thành, Q.1, TP.HCM - Ảnh: Hoàng Đông

Chuyện tréo ngoe này ra sao, một phần tiền phí rơi vào túi ai?

Gợi ý đưa tiền "tươi"

Sáng 22-8, tại điểm thu phí "My parking" trên đường Hai Bà Trưng (Q.1), tài xế taxi tên A. (ngụ Q.Bình Thạnh) vừa lùi xe vào vạch dừng đậu, nhân viên thu phí tên P. (mang bảng tên) - thuộc Đội trật tự đô thị Q.1 - liền chạy lại nghiêng đầu gõ cửa hỏi thời gian đậu xe. 

Tài xế A. nói đậu khoảng một giờ, nhân viên thu phí nói: "Đưa tui 25.000 đồng, khỏi đặt chỗ và lấy phiếu nha". 

Tài xế hỏi đặt bằng phần mềm được không, nhân viên thu phí xuề xòa nói: "Tranh thủ kiếm ly cà phê thôi. Đặt bằng phần mềm, tiền thu về ngân sách hết trơn à, nhân viên chúng tôi có ăn uống được gì đâu!".

Theo ông P., thời điểm còn sáng sớm, khi chưa đầy đủ các ban bệ giám sát từ các đơn vị, sở ngành và nhân viên Viettel (cung cấp phần mềm My parking), ông P. tranh thủ thu tiền riêng bỏ túi. 

Nhiều tài xế cũng sợ đậu lố giờ bị trừ thêm tiền, do đó họ không mặn mà đặt bằng phần mềm mà "dúi" tiền cho nhanh.

Tại điểm đậu xe đường Nguyễn Cư Trinh (Q.1), một nhân viên thu phí nói khéo với tài xế: "Từ ngày 1-8, đậu xe chỗ này phải thông qua phần mềm. Giờ mới cài phải xử lý lâu, phức tạp lắm. Cứ đưa tiền cho tôi, cho bao nhiêu thì cho". 

"Giờ đưa bao nhiêu mới đủ?" - tài xế hỏi. "Đưa 20.000 đồng đi. Anh cứ đậu quá một giờ cũng không sao. Yên tâm, không sợ bị phạt đâu, tôi lo được" - nhân viên thu phí trấn an khi tài xế lo bị phạt nguội. 

Trưa 22-8, tại điểm thu phí đường Phan Chu Trinh (Q.1), một nhân viên thu phí nói: "Các anh phải đặt chỗ, sau đó tôi mới in cho các anh biên lai được. Còn cách khác, tôi sẽ đặt chỗ hợp pháp, đậu thoải mái nhưng không có biên lai". 

Sau đó, nhân viên này nói tài xế đưa 10.000 đồng để được đậu xe trong vòng nửa giờ. Ông này còn hứa sẽ tìm cách "chặn" camera để không bị phạt đậu xe "chui".

Không chỉ thu tiền tùy tiện tại một số điểm, các nhân viên thu phí còn có cách làm việc rất tùy hứng. Cụ thể như tại điểm đậu xe ở đường Ngô Đức Kế (Q.1), khi tài xế nói chưa cài phần mềm, nhân viên thu phí nói ngay: "Thôi giờ đóng tiền, 25.000 đồng". 

Thấy tài xế hỏi đóng phí bằng phần mềm hay tin nhắn, anh này tỏ thái độ: "Thôi giờ anh nói thẳng vầy đi, anh cho mày 15 phút, mày tải không được phần mềm thì anh phạt mày".

Thu phí giữ xe bằng công nghệ, tiền vẫn “chảy” vào túi riêng - Ảnh: TỰ SANG

Thất thoát lên tới 60%

Theo Sở GTVT TP.HCM, sau 20 ngày triển khai việc thu phí ôtô đậu dưới lòng đường theo giờ, mức thu không đạt hiệu quả như kỳ vọng do bị thất thoát lớn. Tỉ lệ thất thoát hiện rất lớn, lên tới gần 60%. 

20 ngày áp dụng, tổng kinh phí thu được trên 23 tuyến đường chỉ 220 triệu đồng, trung bình mỗi ngày đạt khoảng 11 triệu đồng, tức thu chưa tròn 500.000 đồng/tuyến/ngày. 

Với mức thu thực tế như hiện nay, ước tính TP.HCM thất thoát gần 500 triệu đồng/tháng từ việc thu phí đậu xe dưới lòng đường.

Có nhiều yếu tố dẫn tới việc thất thu trên như: tài xế không hợp tác, nhân viên không thu phí, xe vào đậu nhưng nhân viên không có, đặc biệt là câu chuyện nhân viên thu phí "bắt tay" với tài xế lấy tiền "tươi" bỏ túi riêng. 

Ngoài câu chuyện thất thoát, tiền thu phí "chảy" vào túi riêng, công tác tổ chức thu phí theo mô hình mới này còn nhiều vướng mắc. 

Qua ghi nhận thực tế tại nhiều tuyến đường thu phí, các nhân viên thu phí làm mỗi nơi một kiểu không theo quy định thống nhất.

Theo ông Ngô Hải Đường - trưởng phòng khai thác hạ tầng giao thông đường bộ Sở GTVT TP, ôtô khi gửi xe dưới lòng đường hiện đang có 2 hình thức thanh toán, gồm thông qua ứng dụng My parking và tin nhắn SMS tới đầu số 1008.

Ông Phan Văn Vũ, đại diện đơn vị cung cấp phần mềm My parking thuộc Tổng công ty viễn thông Viettel, cho biết thông qua hệ thống camera giám sát, số lượng xe ra vào, thời gian đậu cụ thể đều được ghi nhận lại. Vì vậy, căn cứ vào dữ liệu này có thể tính được chi phí thất thu.

TTO - Hà Nội có 600.000 ôtô, nếu thu 1 triệu đồng mỗi xe một tháng thì thành phố phải thu được 600 tỉ đồng. Tuy nhiên, khoản thu này hàng năm chỉ chưa đến 100 tỉ.