Trong khi đó, Công ty cổ phần Sông Đà Nha Trang lại đề nghị tỉnh Khánh Hòa gia hạn và chỉ đạo cưỡng chế thu hồi đất của dân để giao "mặt bằng sạch" cho công ty thực hiện dự án kinh doanh bất động sản khu dân cư Cồn Tân Lập, TP Nha Trang.

Từ "chỉnh trang đô thị" thành giải tỏa trắng thu hồi đất làm dự án bất động sản

Theo báo cáo của Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Khánh Hòa, dự án khu dân cư Cồn Tân Lập vốn chỉ là một "tiểu dự án" (tiểu dự án 8) của dự án chỉnh trang đô thị, xây dựng đường và kè dọc bờ sông Cái, TP Nha Trang.

Dự án chỉnh trang đô thị, xây dựng đường và kè dọc bờ sông Cái do tỉnh Khánh Hòa trình và được Thủ tướng chấp thuận chủ trương đầu tư. 

Tháng 7-2003, UBND tỉnh Khánh Hòa có thông báo giải tỏa thu hồi đất và 1 tháng sau đó ra quyết định thu hồi đất của các tổ chức, hộ gia đình, cá nhân để xây dựng các công trình chính gồm 11,85km kè cùng các tuyến đường dọc hai bên bờ sông Cái và tại các cồn Tân Lập, Nhất Trí, Ngọc Thảo.

Theo thông báo của UBND TP Nha Trang vào cuối năm 2005, toàn bộ diện tích giải tỏa thu hồi đất để thực hiện dự án chỉnh trang đô thị, xây dựng đường và kè dọc bờ sông Cái chỉ có 123.032m² tại 5 khu vực thuộc các phường Vĩnh Phước, Vĩnh Thọ, Xương Huân và Vạn Thạnh.

Trong đó, riêng tại cồn Tân Lập (phường Xương Huân) thì giải tỏa thu hồi đất tại hai khu vực với tổng diện tích chỉ là 36.176m² để thực hiện tiểu dự án 8 có mục tiêu là "xây dựng cơ sở hạ tầng khu dân cư Cồn Tân Lập"; có bố trí tái định cư cho dân bị giải tỏa thu hồi đất làm dự án chỉnh trang đô thị.

Tháng 11-2007, UBND tỉnh Khánh Hòa có văn bản công nhận Công ty cổ phần Sông Đà Thăng Long làm chủ đầu tư dự án khu dân cư Cồn Tân Lập. Nhưng do thị trường bất động sản sau đó không thuận lợi nên công ty không thực hiện dự án.

Gần 4 năm sau, Công ty cổ phần Sông Đà Thăng Long quay lại xin điều chỉnh dự án khu dân cư Cồn Tân Lập và đã được UBND tỉnh Khánh Hòa chấp thuận thay đổi chủ đầu tư là liên danh giữa công ty này với Công ty cổ phần Sông Đà Nha Trang (góp 60% vốn và làm đại diện).

Theo quyết định điều chỉnh dự án (tháng 9-2011), tiểu dự án 8 "xây dựng hạ tầng khu dân cư Cồn Tân Lập" thuộc dự án chỉnh trang đô thị đã chuyển thành dự án kinh doanh bất động sản. Đó là dự án khu dân cư Cồn Tân Lập với tổng diện tích tăng gần gấp 2,2 lần (từ 36.176m² lên thành 79.384m²).

Từ năm 2012 đến 2016, tỉnh Khánh Hòa và TP Nha Trang đã giải tỏa, thu hồi đất của dân và giao cho Công ty cổ phần Sông Đà Nha Trang theo 6 đợt với tổng diện tích hơn 79.101m². Có 940 hộ dân bị thu hồi đất, cả xóm Cồn Tân Lập đã bị "giải tỏa trắng".

Đến tháng 6-2020 UBND tỉnh Khánh Hòa có quyết định phê duyệt điều chỉnh dự án khu dân cư Cồn Tân Lập có tổng diện tích hơn 79.195m². Sau đó tháng 10-2023 tiếp tục chấp thuận điều chỉnh dự án đến lần thứ 10 và gia hạn thêm 12 tháng.

Nhưng khi gần hết hạn được gia hạn đó, ngày 24-9-2024 Công ty cổ phần Sông Đà Nha Trang báo cáo hiện còn 39 trường hợp chưa được phê duyệt phương án bồi thường để thu hồi đất. 

Đồng thời "công ty đã có rất nhiều văn bản kiến nghị các cấp chính quyền thực hiện các thủ tục để tiến hành cưỡng chế thu hồi đất" giao cho công ty và đề nghị tỉnh tiếp tục gia hạn dự án để thu hồi diện tích đất còn lại (hơn 94m²).

Dự án không có trong kế hoạch sử dụng đất và quy hoạch phân khu

Trong khi đó, theo báo cáo của Sở Kế hoạch và Đầu tư, kể từ khi UBND tỉnh quyết định phê duyệt điều chỉnh quy hoạch chi tiết dự án khu dân cư Cồn Tân Lập cho liên danh Công ty cổ phần Sông Đà Nha Trang thực hiện đến nay, dự án này hoàn toàn không có trong quy hoạch phân khu khu dân cư phường Xương Huân - Vạn Thạnh, TP Nha Trang.

Ngày 25-11, lãnh đạo các cơ quan chức năng cho biết đồ án điều chỉnh quy hoạch phân khu nêu trên có "cập nhật" dự án khu dân cư Cồn Tân Lập hiện vẫn chưa được phê duyệt, còn đang lấy ý kiến thẩm định.

Như vậy, trong suốt hơn 13 năm qua, dự án khu dân cư Cồn Tân Lập được UBND tỉnh Khánh Hòa phê duyệt và hàng chục lần điều chỉnh dự án hoàn toàn không căn cứ vào quy hoạch phân khu theo quy định tại Luật Quy hoạch và Luật Quy hoạch đô thị.

Cho đến nay đã có 901 hộ dân/940 trường hợp bị thu hồi đất tại dự án trên. Nhưng theo Sở Tài nguyên và Môi trường, UBND TP Nha Trang đã có báo cáo dự án khu dân cư Cồn Tân Lập cũng không có trong danh mục công trình, dự án sử dụng đất theo kế hoạch sử dụng đất năm 2016 của TP Nha Trang đã được UBND tỉnh phê duyệt.

Do đó, Sở Tài nguyên và Môi trường đã kiến nghị UBND tỉnh Khánh Hòa chỉ đạo kiểm tra làm rõ căn cứ cơ sở pháp luật mà UBND TP Nha Trang đã ban hành các quyết định bồi thường, hỗ trợ, tái định cư và các quyết định giải tỏa thu hồi đất, cưỡng chế thu hồi đất của dân trước đây (từ năm 2016 về trước) để giao đất cho doanh nghiệp thực hiện dự án khu dân cư Cồn Tân Lập trong khi dự án này chưa có trong kế hoạch sử dụng đất.

Cơ quan điều tra yêu cầu cung cấp hồ sơ dự án Cồn Tân Lập Nha Trang

Cơ quan Cảnh sát điều tra yêu cầu Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Khánh Hòa cung cấp hồ sơ, danh sách cá nhân liên quan dự án Khu dân cư Cồn Tân Lập Nha Trang.