Quan hệ giữa Mỹ và Greenland tiếp tục xấu đi vào ngày 23-3 khi Thủ hiến Greenland Mute B. Egede tức giận trước kế hoạch của Washington khi cử phái đoàn cấp cao mà ông gọi là "cực kỳ hung hăng" đến hòn đảo trong tuần này.

Tổng thống Mỹ Donald Trump từng tuyên bố sẽ sáp nhập hòn đảo này vào Mỹ "bằng cách này hay cách khác".

Thời điểm không phù hợp

Phái đoàn của Mỹ bao gồm Đệ nhị phu nhân Usha Vance và Cố vấn an ninh quốc gia Mỹ Michael Waltz.

Theo tờ New York Times, Thủ hiến Mute B. Egede đã đưa ra những bình luận được xem là tức giận nhất từ trước đến này. Một tờ báo Greenland và một thành viên cấp cao trong đảng của ông đã xác nhận những phát biểu này.

"Cố vấn an ninh quốc gia (Mỹ) đến Greenland làm gì? Mục đích duy nhất là thể hiện quyền lực với chúng ta", ông Egede nói, dường như đặc biệt bất bình trước sự có mặt của ông Waltz.

Ông cho rằng sự hiện diện của Cố vấn an ninh Michael Waltz sẽ "thúc đẩy niềm tin của người Mỹ vào sứ mệnh của ông Trump và sẽ làm gia tăng áp lực".

Các quan chức Greenland lại không hài lòng về thời điểm được xem là không phù hợp của chuyến thăm, khi hòn đảo vừa tổ chức bầu cử và chính quyền mới thậm chí chưa được thành lập.

Lãnh đạo Đảng Dân chủ Jens-Frederik Nielsen bình luận: "Việc Mỹ biết rõ chúng ta đang trong quá trình đàm phán cho thấy sự thiếu tôn trọng với người dân Greenland".

Người dân Greenland - vùng lãnh thổ tự trị của Đan Mạch - ngày càng cảnh giác với ý định của ông Trump. Một thăm dò gần đây cho thấy đa số người dân trên đảo này không muốn trở thành một phần của Mỹ, mặc dù có nhiều tiếng nói vẫn mong muốn cải thiện quan hệ với Washington.

Lịch trình của đoàn Mỹ tại Greenland

Cũng trong ngày 23-3, Mỹ đã tuyên bố chuyến thăm của phái đoàn nước này đến Greenland là mang tính hữu nghị.

Đệ nhị phu nhân Vance dự kiến tham gia các hoạt động văn hóa, trong đó có cuộc đua xe trượt tuyết chó kéo Avannaata Qimussersu. Trong khi đó Cố vấn an ninh Michael Waltz dự kiến sẽ đến Greenland sớm hơn và cùng Bộ trưởng Năng lượng Chris Wright thăm một căn cứ quân sự của Mỹ, các nguồn tin tiết lộ.

Mỹ có một căn cứ phòng thủ tên lửa nhỏ ở phía bắc Greenland và đã duy trì quân đồn trú ở hòn đảo kể từ Thế chiến 2. Chính quyền ông Trump đang để mắt đến các khoáng sản đất hiếm và các nguồn tài nguyên khác nằm rải rác tại Greenland.

Người phát ngôn của ông Waltz cho biết chuyến thăm này nhằm mục đích thu thập thông tin và khám phá văn hóa địa phương.

"Mỹ có lợi ích an ninh cố hữu ở khu vực Bắc Cực và không có gì đáng ngạc nhiên khi cố vấn an ninh quốc gia và bộ trưởng năng lượng đến thăm một căn cứ không gian của Mỹ, để nghe báo cáo trực tiếp từ các quân nhân của chúng tôi trên thực địa.

Chúng tôi cũng mong muốn được trải nghiệm lòng hiếu khách nổi tiếng của Greenland và tin rằng chuyến thăm sẽ mang đến cơ hội xây dựng mối quan hệ đối tác tôn trọng quyền tự quyết của Greenland và thúc đẩy hợp tác kinh tế", phát ngôn viên Hội đồng An ninh quốc gia Brian Hughes nhấn mạnh.

Một phát ngôn viên của Nhà Trắng đã không trả lời câu hỏi về việc liệu các quan chức Mỹ có được mời đến hay không.

Thủ tướng Đan Mạch Mette Frederiksen tuyên bố trong cùng ngày rằng cả Đan Mạch lẫn Greenland đều không yêu cầu các chuyến thăm này.

"Chuyến thăm từ phía Mỹ không thể được xem xét một cách tách biệt khỏi những tuyên bố công khai đã được đưa ra. Đây là một vấn đề chúng tôi cần xem xét nghiêm túc", bà nói.

Trong khi đó ông Egede cũng không cảm thấy bị thuyết phục bởi kế hoạch tìm hiểu văn hóa của bà Vance: "Chúng ta đã đến mức mà không thể tiếp tục coi đây là chuyến thăm vô hại của vợ một chính trị gia nữa. Cộng đồng quốc tế cần phải phản ứng".

Trả đũa vụ ông Trump đòi mua Greenland, dân Đan Mạch gây quỹ 1.000 tỉ USD mua lại California

Trả đũa đề nghị mua Greenland của ông Trump, người dân Đan Mạch kiến nghị kêu gọi gây quỹ 1.000 tỉ USD để mua lại California. Bản kiến nghị cho đến nay đã thu hút hơn 200.000 chữ ký.