Ông Lưu Đức Huy, Vụ trưởng Vụ chính sách, Tổng cục thuế - Ảnh L.THANH

Theo ông ông Lưu Đức Huy, vụ trưởng Vụ Chính sách, Tổng cục thuế, việc xác định đúng bản chất giao dịch để đánh thuế với các giao dịch kinh doanh trong nền kinh tế chia sẻ hiện nay là rất khó khăn.

Việc quản lý thu thuế nhà thầu đối với các giao dịch thương mại điện tử xuyên biên giới vẫn còn nhiều bất cập, nhất là thu nhập phát sinh từ các trang mạng xã hội như: Google, Facebook, Youtube…

Hiện các doanh nghiệp và cá nhân hoạt động trên các trang mạng nói trên có tốc độ tăng trưởng rất nhanh. Một số doanh nghiệp có doanh thu hàng năm lên tới hàng trăm tỉ đồng và các khoản thu nhập này đều được chuyển về Việt Nam cho người thụ hưởng thông qua các ngân hàng thương mại tại Việt Nam.

Tuy nhiên, chỉ có một số doanh nghiệp thực hiện việc kê khai và nộp thuế, số còn lại là các nhà thầu nước ngoài, cá nhân có phát sinh thu nhập nhưng vẫn chưa kê khai và nộp thuế.

Ngoài ra, việc quản lý hoạt động bán hàng, cung cấp dịch vụ, sản phẩm số trên website và các trang mạng xã hội cũng rất khó khăn.

Một trong những giải pháp để quản lý thuế đối với các doanh nghiệp nước ngoài có phát sinh doanh thu và thu nhập tại Việt Nam, ông Huy cho biết trong dự án Luật quản lý thuế sửa đổi có bổ sung quy định nhà cung ứng nước ngoài không có cơ sở thường trú ở Việt Nam có hoạt động thương mại điện tử thì có nghĩa vụ đăng ký thuế, khai thuế, nộp thuế tại Việt Nam.

Tổng cục thuế sẽ mở trên website hệ thống ứng dụng để hướng dẫn tổ chức, cá nhân nước ngoài có hoạt động kinh doanh trên mạng kê khai và nộp thuế.

Đồng tình với giải pháp ngành thuế đưa ra, tuy nhiên bà Nguyễn Vân Chi, ủy viên thường trực Ủy ban Tài chính ngân sách của Quốc hội, băn khoăn là cơ chế sẽ như thế nào đảm bảo thực thi khi quy định các doanh nghiệp cung cấp dịch vụ sản phẩm ở nước ngoài vào Việt Nam sẽ phải kê khai và nộp thuế tại Việt Nam.

"Đây là chính sách mới, do đó không thể đảm bảo tất cả các tổ chức, cá nhân ở nước ngoài mà có phát sinh thu nhập, hoạt động kinh doanh tại Việt Nam sẽ thực thi đầy đủ. Tuy nhiên, chúng ta nên đi từ đối tượng lớn đến đối tượng nhỏ, ban đầu là những nhà cung cấp dịch vụ khổng lồ trên mạng", bà Chi góp ý.

Theo bà Chi, toàn bộ những vấn đề về kinh tế số, kinh tế chia sẻ công nghệ mới, thương mại điện tử đã, đang, sẽ phát triển mạnh, tác động mạnh đến kinh tế xã hội và công tác quản lý thu thuế. Khó có thể nắm bắt được các đối tượng, cá nhân kinh doanh, cả những cơ sở ở bên ngoài không có hiện diện tại Việt Nam đang tham gia cung cấp các sản phẩm số cho các cá nhân và tổ chức ở Việt Nam.

Tuy nhiên, cơ quan thuế cần nghiên cứu để có cơ sở vừa đảm bảo thu được thuế nhưng cũng vừa đảm bảo công bằng, tạo thuận lợi cho doanh nghiệp trong nước cũng như ở nước ngoài không có cơ sở ở Việt Nam.

Ông Lê Anh Dũng, phó vụ trưởng Vụ thanh toán (Ngân hàng Nhà nước), góp ý cho cơ quan thuế nên nghiên cứu thông lệ quốc tế về cơ chế quản lý thuế đối với kinh tế số của một số quốc gia để vận dụng phù hợp cho Việt Nam.

Về lâu dài, nên cân nhắc ban hành sắc thuế mới để điều chỉnh các hoạt động của nền kinh tế số. Đồng thời, Tổng cục Thuế nên xây dựng cơ sở dữ liệu thống nhất qua thu thập dữ liệu từ nhiều nguồn, như của ngành ngân hàng, thuế, viễn thông… để cập nhật kịp thời từ khâu kê khai, nộp thuế.

TTO - UBND TP.HCM mới đây đã có văn bản gửi Bộ Tài Chính để góp ý dự thảo đề án Đề án mở rộng cơ sở thuế và chống xói mòn nguồn thu ngân sách nhà nước.