Thư cho con trai về mùa hè bất tận

Con trai yêu quý,

Thế là mùa hè lại đến, như mọi năm, ba đã cố công cản nhưng không được, con đã biết. Bữa trước, đi trên đường con đã chỉ hoa phượng và bắt ba nghe tiếng ve. 

"Mùa hè đó", con nói và cười đầy ý nhị.

 Con muốn được đi một khu vườn thú bán hoang dã, "nơi thú có thể coi chúng ta", đã hai năm rồi ba chưa đưa con đi được. Để đúng ý con thì cần phải có một chuyến bay xa, cần nhiều chi phí. 

Con có nhắc lại câu chuyện ấy mùa hè này. Thật may là được mấy ngày trời mưa dầm, nhà mình ở hẻm nhỏ, gần sông. Ba ngồi nhìn dòng nước mưa, tính gấp cái thuyền cho con chơi thì thấy chú cá lòng tong bơi ngược dòng nước.

 Ba gọi con ra coi. Con sợ cá đi lạc, không quay về sông được, bèn vớt bỏ vào nuôi chung với chậu cá bảy màu.

Ơ kìa, nhìn kỹ hơn một chút, ngay cửa nhà có chú cua nhỏ bò ngang, chắc chú theo nước sông tràn cống mà lên. Con reo hò ầm ĩ. Ba có kể với con về cua đồng, cua tím rồi. Ba chỉ con cách bắt, cua nhỏ có kẹp một cái cũng không sao. Con cho cua vào hộp, cả hai băng mưa, ra bờ mương gần nhà để thả chú. 

Trên đường đi, con kể chuyện chú cua tím phiêu lưu, đi ngược ra biển, chiến với cua Cà Mau lẫn cua hoàng đế Alaska, cuối cùng khi phát hiện mình là cua đồng, chú vượt sóng gió tìm về đồng ruộng Việt Nam. 

Câu chuyện chưa đến hồi kết thì đã đến mương. "Phiêu lưu đi nha cua! - con nói, nhưng tư lự - Mương hôi quá, không biết cua sống nổi để phiêu lưu không?".

Ba không biết cua sẽ phiêu lưu đến đâu, nhưng con đã phiêu lưu đến hoang dã một phần nhờ cơn mưa mùa hạ. Cơn mưa cũng làm mờ đi chuyến phiêu lưu mà ba chưa thể chuẩn bị cho con.

Con vẫn hỏi ba về con rắn ấy, con rắn hổ ngựa to mà con gặp ở một ngã tư đông người. Giống rắn ấy không có độc, nhưng nó luôn chống trả rất dữ dội khi có cảm giác bị đe dọa. Ngã tư ấy gần sông, gần những trảng cỏ lớn ở những bãi đất chưa xây dựng. 

Một anh tài xế xe ôm công nghệ đang cố dùng cây lùa con rắn vào lỗ cống. Con rắn bị đe dọa, cố trườn ra, ngóc đầu chống trả quyết liệt. Anh xe ôm vừa cố dùng cây đẩy rắn xuống vừa nói "đi đi, đi đi mà, ở đây chết đó". 

Con đã phụ họa với anh xe ôm, con mong con rắn trườn đi. Con rắn không tuân theo điều khiển của người cố cứu mình, nó cố trườn lên lề, nó muốn tìm một chốn trú ẩn. Không còn kịp nữa, không có chốn nữa, cho sự hoang dã.

Hai người đàn ông chạy từ công trường xây dựng gần đó ra. Mấy tiếng đập đanh gọn. Con rắn bị kéo lê trên đường, nó sẽ hóa kiếp vào một cuộc rượu, có lẽ.

"Trời ơi, sao họ có thể làm vậy", con kêu lên. Ba cố giải thích cho con rằng những người sống gần đó rất sợ, họ không thể để con rắn sống nếu nó vẫn còn ở đó. Cái chết là điều duy nhất dành cho nó, nếu không có lực lượng chuyên trách xử lý động vật hoang dã xuất hiện để đưa con rắn về môi trường tự nhiên. 

Con im lặng một lúc lâu rồi nói "thì nếu buộc phải giết nó, cũng nên để nó toàn vẹn để lên thiên đàng chứ ba, sao lại ăn nó?". Ba không biết nói sao, ba có biết gì về thiên đàng và sự toàn vẹn đâu! 

Con người và sự hoang dã mà con muốn nhìn thấy luôn có sự xung đột về tồn tại. Để hiểu khối mâu thuẫn đó, phải đọc rất nhiều sách, chấp nhận rất nhiều ý kiến khác nhau và thực sự khó chọn lựa một thái độ, chính ba cũng còn đang ở trong những hỗn độn ấy, chưa thể xác quyết, con ạ.

Nhưng con, bằng tình yêu hồn nhiên, đã chọn cho mình một thái độ. Con nói "Chú tài xế ấy hay quá, con sẽ đi xe của hãng chú ấy". Chú xe ôm của con đã muốn đưa con rắn xuống cống để nó có thể ra sông, tìm được một nơi cư trú mới. 

Chú thất bại trong việc cứu con rắn, nhưng chú đã thành công khi giúp được con hiểu, con người rất khác nhau trong hành xử.

Con trai, rồi con sẽ hiểu những cuộc phiêu lưu sẽ có nhiều chướng ngại, ngăn trở, khó khăn; con sẽ hiểu có những điều không rõ là đúng hay sai, và mỗi cá nhân là một thế giới riêng biệt. 

Và dù thế nào, chọn chuyến phiêu lưu thú vị với con, những thế giới thú vị với con, riêng con, con sẽ tạo ra một mùa hè bất tận cho riêng mình. ■