Hội thảo "Xây dựng và phát triển kỹ năng truyền thông dành cho các chuyên gia y tế tạo ảnh hưởng xã hội" - Ảnh: BV ĐHYD

Đối với những người bệnh hoặc người nhà người bệnh, đặc biệt là với những bệnh lý phức tạp, việc tìm kiếm thông tin đáng tin cậy và chuyên gia y tế để tư vấn trở nên vô cùng khó khăn và tốn kém.

Bối cảnh này thách thức sứ mệnh của ngành y, không chỉ trong việc cứu chữa bệnh tật mà còn lan tỏa tri thức và giá trị y khoa đích thực đến cộng đồng. Để công tác này hiệu quả, các chuyên gia y tế cần trang bị kỹ năng truyền thông cần thiết, giúp họ trở thành người có ảnh hưởng, tác động thay đổi suy nghĩ và hành vi của cộng đồng về các vấn đề y tế.

Các chuyên gia y tế thường sử dụng ngôn ngữ chuyên môn, khiến thông tin trở nên khó tiếp cận và khó hiểu đối với cộng đồng. Đặc thù nghề nghiệp cũng khiến họ tập trung vào việc truyền đạt thông tin chính xác và toàn diện, nhưng thường ít sự tương tác, làm cho thông tin khó thu hút sự chú ý. Trái lại, các thông tin thiếu kiểm chứng lại được dàn dựng hấp dẫn, tạo hiệu ứng tốt, dễ lan tỏa trên nhiều nền tảng, trong khi chưa nhiều chuyên gia y tế linh hoạt sử dụng phương tiện truyền thông số, dẫn đến việc chuyển tải thông tin đúng, cần thiết bị hạn chế hoặc không hiệu quả.

Thạc sĩ Đỗ Thị Nam Phương, trưởng Trung tâm Truyền thông, Bệnh viện Đại học Y Dược TP.HCM, thành viên ban tổ chức chuỗi hội thảo KMOLs, có những trao đổi về vấn đề này.

Nội dung truyền thông y tế cần lan tỏa là gì?

"Đó có thể là những câu chuyện nhân văn về sự nỗ lực của một bác sĩ để cứu chữa một ca bệnh khó; những vất vả của y, bác sĩ trong một ngày khám chữa bệnh cho hàng trăm, hàng ngàn người bệnh. Hay đơn giản là những hoạt động hết sức đời thường, gần gũi hằng ngày của y, bác sĩ".

Thạc sĩ Đỗ Thị Nam Phương, trưởng Trung tâm Truyền thông, Bệnh viện Đại học Y Dược TP.HCM, thành viên ban tổ chức chuỗi hội thảo KMOLs - Ảnh: BV ĐHYD

Đây là một trong những khác biệt với định kiến cũ, rằng truyền thông y tế chỉ để đưa những nội dung y khoa, kiến thức chăm sóc sức khỏe đến với người bệnh.

Có 5 đặc điểm của nội dung truyền thông y tế cần lan tỏa mà các chuyên gia y tế khi tham gia truyền thông cần lưu ý:

- Xác định và tiếp cận đúng đối tượng, hiểu rõ đối tượng mục tiêu để có thể xây dựng nội dung và chiến lược truyền thông phù hợp.

- Truyền thông y tế không thể chỉ dừng lại ở việc cung cấp thông tin khoa học, mà cần truyền tải những thông tin đó thành những câu chuyện có thể chạm tới trái tim và tâm trí của người nghe.

- Chân thành và nhân văn trong mỗi câu chuyện là yếu tố cốt lõi giúp thông điệp chạm đến trái tim khán giả, tạo dựng niềm tin và gắn kết chuyên gia y tế với cộng đồng.

- Cần kiểm tra sự tương tác và phản hồi từ người xem, nghe, sau khi truyền tải nội dung.

- Các chuyên gia y tế cần không ngừng tìm kiếm và phát triển những điểm độc đáo của mình, bao gồm kiến thức chuyên môn sâu rộng, những thành tựu trong nghiên cứu và cách tiếp cận nhân văn đối với việc chăm sóc người bệnh.

Một số kỹ năng, kỹ thuật cụ thể để các chuyên gia y tế có thể áp dụng khi tham gia truyền thông

Nghệ thuật kể chuyện để truyền tải kiến thức y khoa, sử dụng ẩn dụ và minh họa, nhắm khơi gợi cảm xúc, vốn là yếu tố mạnh mẽ trong việc ghi nhớ.

Việc ứng phó khủng hoảng phải hướng đến phương châm "phòng bệnh hơn chữa bệnh" và khi sự cố xảy ra, cần giải quyết một cách đúng đắn và nhân văn. Để xử lý khủng hoảng truyền thông trong y tế là tôn trọng và đặt yếu tố sức khỏe, con người lên hàng đầu. Các bác sĩ, điều dưỡng và mọi ứng xử đúng, đầy tình người của họ chính là mấu chốt để ngăn ngừa tối đa mọi khủng hoảng.

Hội thảo về phương thức mới trong truyền thông y tế được tổ chức tại Hà Nội - Ảnh: BV ĐHYD

AI đang mở ra những cơ hội lớn cho lĩnh vực truyền thông y tế, giúp giảm tải đáng kể về thời gian và công sức trong việc sáng tạo nội dung. Sự kết hợp giữa trí thông minh ngôn ngữ, trí thông minh cảm xúc và trí thông minh về hình ảnh là nền tảng để người làm nội dung y tế tạo ra những sản phẩm truyền thông chất lượng cao.

Tầm quan trọng của KMOL và cộng đồng KMOL

M: MEDICAL, là tính từ mang đặc điểm riêng, mang tính chuyên môn, là yếu tố khiến KMOL khác với các KOL, những người có tầm ảnh hưởng chung đến cộng đồng.

Chúng tôi muốn tạo một cộng đồng chuyên gia y tế có ảnh hưởng đến xã hội (KMOLs - Key Medical Opinion Leaders), đưa thông tin đúng đến cho mọi người. Truyền thông không còn là một rào cản mà trở thành cầu nối mạnh mẽ, giúp họ lan tỏa thông tin y khoa đúng đắn, mang lại sự bình an cho nhiều người hơn.

Chuỗi hội thảo KMOLs do Bệnh viện Đại học Y Dược TP.HCM tổ chức - Ảnh: BV ĐHYD

Các chuyên gia y tế tự tin hơn với các kỹ năng chuyên môn y tế của bản thân, đồng thời nắm bắt thông tin về các lợi ích cũng như quy trình bảo vệ bản thân trên mạng xã hội khi trở thành một KMOL trong mạng lưới truyền thông của một tổ chức y tế chính thống, đó là một trong những mục tiêu mà chuỗi hội thảo KMOL đã làm được.

Thạc sĩ Đỗ Thị Nam Phương chia sẻ tại chuỗi hội thảo KMOLs - Ảnh: BV ĐHYD

Trở thành chuyên gia y tế tạo ảnh hưởng trong xã hội số không chỉ giúp các chuyên gia y tế phát triển sự nghiệp, tạo ảnh hưởng tích cực mà còn thể hiện trách nhiệm xã hội của mình, vì một cộng đồng khỏe mạnh và hạnh phúc hơn.