Một số vướng mắc về việc sử dụng tài khoản định danh điện tử mức độ 2

Theo Cục Hàng không, hiện có một số vướng mắc về việc sử dụng tài khoản định danh điện tử mức độ 2 đối với hành khách đi máy bay.

Cụ thể nghị định số 59/2022/NĐ-CP của Chính phủ về định danh và xác thực điện tử quy định: "Việc sử dụng tài khoản định danh điện tử mức độ 2 được tạo lập bởi hệ thống định danh và xác thực điện tử đối với chủ thể danh tính điện tử là công dân Việt Nam có giá trị tương đương như việc sử dụng thẻ căn cước công dân trong thực hiện các giao dịch có yêu cầu xuất trình thẻ căn cước công dân"…

Tuy nhiên, nghị định trên và một số văn bản hướng dẫn của Bộ Công an, Cục Cảnh sát quản lý hành chính về trật tự xã hội (C06) chưa rõ ràng về biện pháp kiểm tra tài khoản định danh điện tử mức độ 2 thay thế căn cước công dân đối với hành khách đi máy bay.

Tại văn bản số 1101/BCA-QLHC ngày 11-4-2023, Bộ Công an thông báo đã cập nhật tính năng kiểm tra thông tin, giấy tờ tích hợp trên ứng dụng VNeID khi thực hiện thủ tục hành chính để bảo đảm kiểm tra tính chính xác khi công dân sử dụng tài khoản định danh điện tử mức độ 2 trong các hoạt động, giao dịch điện tử thay thế giấy tờ, tài liệu đã được tích hợp vào tài khoản định danh.

Theo hướng dẫn của Bộ Công an, công chức xử lý thủ tục hành chính dùng tài khoản định danh cá nhân mức độ 2 cài trên điện thoại của mình, quét mã QR trên tài khoản định danh điện tử của công dân để xác định mức độ tin cậy của tài khoản định danh điện tử mức độ 2.

Thế nhưng, theo Cục Hàng không, thủ tục cho hành khách đi máy bay không phải thủ tục hành chính và việc kiểm tra giấy tờ đi máy bay (hoặc kiểm tra tài khoản định danh điện tử mức độ 2 theo hướng dẫn của Bộ Công an) được thực hiện bằng mắt thường.

Nếu áp dụng biện pháp kiểm tra tính đúng/sai của tài khoản định danh điện tử mức độ 2 theo hướng dẫn trên sẽ có một số khó khăn: cần sử dụng tài sản cá nhân (điện thoại thông minh) và tài khoản định danh điện tử mức độ 2 của nhân viên hàng không; điện thoại thông minh của nhân viên hàng không dùng để kiểm tra lại không có bất cứ tiêu chuẩn kỹ thuật nào theo quy định của nghị định số 59/2022/NĐ-CP.

Chỉ thí điểm với hành khách tự nguyện

Ngày 25-5, Cục Hàng không đã họp với các cơ quan đơn vị ngành hàng không về sử dụng tài khoản định danh điện tử mức độ 2 đối với hành khách đi máy bay. 

Qua các ý kiến tại cuộc họp, Cục Hàng không đề xuất:

- Phải có phương án phù hợp nhất triển khai áp dụng việc sử dụng tài khoản định danh điện tử mức độ 2 đối với hành khách đi máy bay để đáp ứng quyền lợi của hành khách, tuân thủ đúng quy định của pháp luật. 

- Nhiệm vụ lâu dài của phương án là triển khai ứng dụng xác thực tài khoản định danh điện tử cá nhân mức độ 2 đối với hành khách làm thủ tục đi máy bay kết hợp xác thực sinh trắc học hành khách (hiện các đơn vị hàng không đang triển khai xác thực sinh trắc học hành khách đi máy bay).

- Còn nhiệm vụ trước mắt là thí điểm chấp nhận sử dụng tài khoản định danh điện tử mức độ 2 đối với hành khách làm thủ tục đi máy bay thay thế căn cước công dân; thực hiện đồng loạt tại các sân bay từ ngày 1-6 đến hết ngày 1-8-2023 đối với chuyến bay nội địa. Nhân viên hàng không sẽ kiểm tra trực quan tài khoản định danh điện tử mức độ 2 của hành khách

Với trường hợp hành khách có dấu hiệu bất thường sẽ kết hợp phương pháp kiểm tra tính thật/giả của tài khoản định danh điện tử mức độ 2 như hướng dẫn của Bộ Công an tại văn bản số 1101/BCA-QLHC bằng cách: dùng tài khoản định danh cá nhân mức độ 2 cài trên điện thoại của nhân viên hàng không, quét mã QR trên tài khoản định danh điện tử của hành khách để xác định mức độ tin cậy tài khoản định danh điện tử mức độ 2 của hành khách.

Cục Hàng không đề xuất chỉ thí điểm với hành khách tự nguyện; nhân viên hàng không tham gia thí điểm tự nguyện sử dụng điện thoại và tài khoản định danh điện tử mức độ 2 của mình vào việc thí điểm và cam kết không sử dụng thông tin hành khách vào mục đích trái pháp luật;

Phương án thí điểm cụ thể, Cục Hàng không sẽ triển khai đến các cơ quan, đơn vị liên quan khi được sự đồng ý của Bộ Giao thông vận tải.

Thêm loại giấy tờ tùy thân có thể sử dụng khi đi máy bay

Ngày 2-5, Cục Hàng không Việt Nam có văn bản thay thế, hướng dẫn hành khách trên 14 tuổi đi máy bay nội địa dùng một loại giấy hợp pháp xuất trình khi đi máy bay.