The Revenant có giúp Alejandro G. Iñárritu lập cú đúp hai năm liên tiếp đoạt giải phim hay nhất? Ảnh: IMDB

Trong tám phim đề cử cho giải Phim hay nhất, Viện hàn lâm điện ảnh Hoa Kỳ (AMPAS) đã chỉ ra rõ quan điểm của họ: con người là khởi đầu và kết thúc.

Tất cả thuộc về con người

The Revenant (phim giành nhiều đề cử nhất - 12 đề cử) là tiếng kêu trong câm lặng của Hugh Glass trên vùng núi tuyết, vừa bảo tồn sinh mạng giữa thời tiết khắc nghiệt, thế giới bạo loạn chưa đi vào trật tự, vừa ráo riết tìm kẻ giết vợ và con mình để trả thù. Nếu Hugh Glass sống mà không rửa nỗi đau tinh thần lẫn thể xác, thì còn tệ hơn là chết.

Mad Max: Fury Road cũng vậy, chúng ta chứng kiến cảnh tượng bi tráng khi Furiosa trở về ngôi làng giờ đây chỉ còn tro bụi, cô gục xuống giữa sa mạc... Furiosa trở về để hoàn lương, trên hành trình đảo ngược đó, cô giúp những kẻ khao khát sống có đường giải thoát.

Mad Max: Fury Road nhận 10 đề cử Oscar lần thứ 88 - Ảnh: Warner Bros

The Martian thì không bi tráng, không quyết liệt mà thay vào đó là tiếng cười giòn xóa đi nỗi lo ngày mai không biết có đủ ô-xy để thở, khi nào sẽ chết. Mark Watney – một nhà thực vật mắc kẹt lại sao Hỏa nhưng suốt ngày chỉ nghĩ làm gì để có thể quay trở về trái đất.

Bản năng sinh tồn của con người là vô hạn, kể cả lúc đáng lẽ ra họ phải nghĩ rằng họ sắp lìa đời. Cả ba đạo diễn nổi tiếng: Alejandro González Iñárritu, George Miller và Ridley Scott đều thực hiện các bộ phim trong thời tiết khắc nghiệt suốt nhiều tháng liền. Chính câu chuyện hậu trường của họ và ê-kip đủ nói lên một phần bản năng con người.

Tính sinh tồn cũng là tiêu điểm cho The Big Short (chú ngựa ô của mùa giải năm nay). Phim khá hài hước khi cả ba anh chàng công nhân viên chức nảy ra ý định to tát: giải cứu nền kinh tế thị trường đang vào thoái trào, con người sắp nhảy lầu tự vẫn vì thất nghiệp, nợ nần… Đạo diễn Adam McKay với ngôn ngữ điện ảnh khá giản dị, rất Mỹ, với câu chuyện về người Mỹ, nước Mỹ, đứng sau lưng còn có nhà sản xuất kiêm diễn viên có tiếng Brad Pitt, chắc chắn sẽ gây áp lực cho hai tuyệt phẩm về quyền tranh đấu sống chết kể trên.

Ở vị trí ngựa ô như The Big Short là Room – tác phẩm nhận vô số lời khen khi chiếu tại LHP độc lập Sundance. Phim kể về một phụ nữ trẻ bị bắt cóc và hãm hiếp nhiều năm nhưng che giấu tất cả để cậu con trai lớn lên trong cái nhìn đời tươi sáng.

AMPAS cũng loại bỏ thẳng tay bom tấn Star Wars: The Force Awakens có doanh thu gần 1,8 tỷ USD và phim tình cảm mùi mẫn giữa hai người đàn bà thuộc hai giai cấp khác nhau trong Carol trong sự tiếc nuối của người hâm mộ.

Cate Blanchett và Rooney Mara cùng được đề cử cho phim Carol - Ảnh: The Weinstein Company

Cũng phải thôi, vì Star Wars: The Force Awakens quá thương mại còn Carol quá khó “nuốt” với các thành viên tuổi cao niên của Viện hàn lâm điện ảnh Hoa kỳ.

Nhiều nhà phê bình nhận định 2015 không phải là một năm cạnh tranh, tượng vàng Oscar có thể chia đều cho các tác phẩm kể trên. Ứng cử viên sáng giá nhất, có khi không phải là kẻ giành nhiều giải nhất. Crash vượt qua Brokeback Mountain; Million Dollar Baby vượt qua The Aviator; Argo vượt qua Life of Pi… Năm nay, lịch sử có thể lặp lại.

Những tác nhân hoàn hảo

Nếu không có họ, năm nay sẽ là một mùa giải đáng chán và dễ quên.

Charlotte Rampling nhận đề cử Oscar đầu tiên sau 50 năm đóng phim - de Ảnh: Artificial Eye

Khi hình ảnh Charlotte Rampling xuất hiện trên danh sách đề cử Nữ diễn viên chính xuất sắc nhất, khán phòng khoảng hơn 400 tờ báo lớn nhỏ vang tiếng vỗ tay, cảm giác tương tự như trường hợp Marion Cottilard vào năm ngoái. Họ xuất hiện trong một phim nhỏ, không có nhà sản xuất và hãng phát hành đứng sau hỗ trợ, phim của họ thậm chí không vượt qua nổi con số 50 triệu USD tiền vé vì kén người xem.

Nhưng Kate Mercer là vai diễn để đời của Charlotte trong 45 Years. Trong vai người phụ nữ phát hiện bí mật của chồng trước Lễ kỉ niệm 45 năm ngày cưới, Charlotte xuất sắc trở thành diễn viên lớn tuổi nhất trong danh sách đề cử. Ở ngưỡng 70, bà sở hữu không ít những nhân vật ấn cá tính trên màn ảnh nhưng bà hiếm khi có duyên với các giải thưởng. Một chiến thắng cho Charlotte Rampling là hơi khó, tuy nhiên đề cử của bà nhắc người ta nhớ rằng AMPAS luôn tôn vinh giá trị thật sự, từ Juli Christie của Away from her đến Emmanuelle Riva của Amour… Những tài tử không trẻ trung, không nóng bỏng, không béo bở với truyền thông, vẫn có chỗ của họ trong lòng những khán giả thực sự.

Brie Larson trong phim Room. Cô tiếp tục khẳng định hình tượng diễn viên thực tài trong các tác phẩm có bề sâu nội tâm - Ảnh: IMDB

“Cuộc chiến” của vai Nữ chính đang xoay quanh hai cái tên còn rất trẻ: Brie Larson (phim Room) và Saoirse Ronan (phim Brooklyn), họ đều chưa tới 30. Nếu Saoirse trưởng thành, xóa bỏ vẻ đẹp ngây thơ trước kia để vào vai một phụ nữ trẻ mạnh mẽ, dám sống dám yêu thì Brie Larson tiếp tục khẳng định hình tượng diễn viên thực tài trong các tác phẩm có bề sâu nội tâm.

Nhìn vào lịch sử Oscar một thập kỷ qua, AMPAS chuộng trẻ đẹp hơn già nua (nếu so Marion Cotillard với Julie Chrisite năm 2008; Natalie Portman với Annette Bening năm 2011; Jennifer Lawrence với Emmanuelle Riva năm 2013…). Giữa Brie Larson và Saoirse Ronan, lựa chọn của AMPAS chắc chắn khó khăn. Sẽ là Brie Larson? Rồi sau đó cô sẽ đi theo “dấu chân” Jennifer Lawrence từ phim độc lập đến ngôi sao quyền lực làng giải trí?

Saoirse Ronan trong phim Brooklyn - Ảnh: IMDB

Các nam tài tử dường như ít sôi động hơn vì năm nay là năm của Leonardo DiCaprio. Từ chàng Jack thuở nào hợp tác với các đạo diễn kì cựu từ Martin Scorsese, Quentin Tarantino… mong ngày AMPAS để mắt tới, cho đến hình ảnh thay đổi ngoạn mục (béo, già, xấu) trong The Revenant, chịu cái rét -40 độ, gần như đóng hết các cảnh mạo hiểm không diễn viên thế thân, chưa bao giờ Leo tràn trề hi vọng đem về nhà tượng vàng Oscar như lúc này.

Leonardo đang nắm chắc trong tay chiến thắng Oscar đầu tiên trong sự nghiệp, sau ba đề cử nam chính - Ảnh: HFPA

Giữa một năm không có quá nhiều anh tài đột phá, Leo dễ dàng đạt được giấc mơ của đời mình. Nhắc tới Jack thì cũng nói luôn về nàng Rose - Kate Winslet, người mà vài tháng trước chẳng ai buồn dự đoán sẽ “làm nên chuyện”, nhưng sau Quả cầu vàng hôm chủ nhật, vai diễn người trợ lý tận tâm trong Steve Jobs đã giúp Kate tỏa sáng, hứa hẹn cô chắc chắn là ứng cử viên sáng giá cho giải Nữ diễn viên phụ xuất sắc nhất.

Kate Winslet có thể đoạt tượng vàng lần thứ hai với vai phụ xuất sắc trong Steve Jobs - Ảnh: Universal Pictures

Không thể không nhắc đến những đạo diễn, người có óc khôi hài để vượt qua trở ngại trên trường quay, nhưng cũng đủ mạnh mẽ để buộc diễn viên và ê-kíp nghe theo ý mình. Năm nay, tiếng nói đó mang tên Lenny Abrahamson (phim Room), Tom McCarthy (phim Spotlight), Adam McKay (phim The Big Short) – ba nhà làm phim độc lập với ba đề cử đầu tiên trong sự nghiệp. Họ có thể không vượt qua được tuổi đời lẫn tuổi nghề của George Miller để chạm tay đến giải Oscar danh giá, nhưng ba tác phẩm với ngôn ngữ tươi mới và thuyết phục, người hâm mộ chắc chắn sẽ trông chờ nhiều ở các dự án sau của họ. 

Danh sách đề cử các giải thưởng chính của Oscar lần thứ 88: Phim hay nhất: The Big Short Bridge of Spies Brooklyn Mad Max: Fury Road The Martian The Revenant Room Spotlight Đạo diễn xuất sắc nhất: Lenny Abrahamson (phim Room) Alejandro González Iñárritu (phim The Revenant) Tom McCarthy (phim Spotlight) Adam McKay (phim The Big Short) George Miller (phim Mad Max: Fury Road) Nam diễn viên chính xuất sắc nhất: Bryan Cranston (phim Trumbo) Matt Damon (phim The Martian) Leonardo DiCaprio (phim The Revenant) Michael Fassbender (phim Steve Jobs) Eddie Redmayne (phim The Danish Girl) Nữ diễn viên chính xuất sắc nhất: Cate Blanchett (phim Carol) Brie Larson (phim Room) Jennifer Lawrence (phim Joy) Charlotte Rampling (phim 45 Years) Saoirse Ronan (phim Brooklyn) Nam diễn viên phụ xuất sắc nhất: Christian Bale (phim The Big Short) Tom Hardy (phim The Revenant) Mark Ruffalo (phim Spotlight) Mark Rylance (phim Bridge of Spies) Sylvester Stallone (phim Creed) Nữ diễn viên phụ xuất sắc nhất: Jennifer Jason Leigh (phim The Hateful Eight) Rooney Mara (phim Carol) Rachel McAdams (phim Spotlight) Alicia Vikander (phim The Danish Girl) Kate Winslet (phim Steve Jobs) Vai diễn xúc động của Alicia Vikander trong The Danish Girl - Ảnh: Focus Features Kịch bản gốc xuất sắc nhất: Bridge of Spies Ex Machina Inside Out Spotlight Straight Outta Compton Kịch bản chuyển thể xuất sắc nhất: The Big Short Brooklyn Carol The Martian Room Quay phim xuất sắc nhất: Carol The Hateful Eight Mad Max: Fury Road The Revenant Sicario Dựng phim xuất sắc nhất: The Big Short Mad Max: Fury Road The Martian Steve Jobs Phim nói tiếng nước ngoài hay nhất: Embrace of the Serpent, Colombia A War, Đan Mạch Mustang, Pháp Son of Saul, Hungary Theeb, Jordan Phim tài liệu hay nhất: Amy Cartel Land The Look of Silence What Happened, Miss Simone? Winter on Fire: Ukraine’s Fight for Freedom Phim hoạt hình hay nhất: Inside Out Anomalisa Boy and the World When Marnie Were There Shaun the Sheep Movie Ca khúc nhạc phim hay nhất: Simple Song #3 (phim Youth) Writing’s On The Wall (phim Spectre) Til It Happens To You (phim The Hunting Ground) Manta Ray (phim Racing Extinction) Earned It (phim Fifty Shades of Grey) Nhạc nền xuất sắc nhất: Carol Bridge of Spices The Hateful Eight Sicario Star Wars: The Force Awakens Hóa trang xuất sắc nhất: Mad Max: Fury Road The Revenant The 100-Year-Old Man Who Climbed out the Window and Disappeared Trang phục xuất sắc nhất: Carol Cinderella Mad Max: Fury Road The Revenant The Danish Girl Kỹ xảo xuất sắc nhất: Mad Max: Fury Road The Martian Star Wars: The Force Awakens Ex Machina The Revenant