● Thể dục cho trí não? Ý nói mấy trò giải câu đố, sudoku?

H.Huy (Hà Nội)

- Bộ não thể dục bằng chính công việc của nó, như anh thợ hồ thể dục từ bức tường anh ta xây. Giải câu đố hay chạy bộ cũng thế. Nói chạy bộ bổ não, bởi chỉ cần di chuyển thôi cũng phải nhờ cái đầu cầm tay chỉ việc. Thật ra sudoku hay thể dục căn cốt nhằm tăng tưới máu/oxy não, quả đầu "thể dục" bằng mấy thứ ấy.

● Bộ não không xài thì teo tóp, giống bắp thịt. Bởi thế cần thể dục chống teo cơ, tức cũng để chống teo não?

Th.Tính (TP.HCM)

- Quả tình, bộ não ít dùng có xu hướng teo lại. Bận rộn buộc cái đầu gọi thêm nhân sự, sinh thêm synap/khớp thần kinh. Tuy vậy, với não thì lười nhác = tóp teo không đến độ cạn tàu ráo máng như cơ bắp. Não teo còn do nhiều thứ, không riêng gì ăn không ngồi rồi.

● Có môn tập chuyên tốt cho trí não không?

A.Thảo (Bến Tre)

- Bảo chỉ bước là đủ thể dục não, không có nghĩa không có bài riêng cho cái đầu. Aerobic (đi bộ, chạy bộ, quần vợt, golf, bơi lội...) gánh team, rồi đến các môn có động não (khiêu vũ, thái cực quyền, yoga). Thật ra có thể "liên kết đào tạo" trí não với bất kỳ môn tập, miễn khéo hợp cẩn tâm trí và chuyển động, thái cực quyền, khiêu vũ là hình mẫu.

● Phụ thân đang chống chọi Alzheimer từng ngày. Được một ông bạn mách chiêu lạ là chuyển công tác toàn bộ sang tay trái...

H.Tiền (An Giang)

- Bộ não xây dựng dựa trên ưu tiên "cánh hữu", nên chuyển sang "thân tả" là một cách làm khó, tức thể dục trí não nhỏ có vỏ. Có thể buộc quả đầu "làm nghề tay trái" với những việc hằng ngày (gắp thức ăn, viết lách...), hoặc thể dục thể thao (bóng bàn, cầu lông) bằng tay hay chân không thuận, miễn chú ý an toàn.

● Tôi đang gặp vấn đề bộ nhớ, rất chuyên tâm thể dục và động não. Có cao nhân bảo muốn ăn thua phải, ví dụ, vừa đạp xe vừa giải câu đố. Có lý nhưng lo không lành lặn trở về!

B.Tuyến (TP.HCM)

- Có thể vừa chạy bộ trên máy vừa giải câu đố. Ví dụ này thật ra không ngoài mục đích vừa xay lúa vừa bồng em, buộc bộ não cùng dự vào bài tập nhiều hơn. Một cách ôm đồm là buộc tay chân và mắt cùng thể dục, quần vợt, bóng bàn, vừa bách bộ vừa đan len, chơi game, vẽ, học ngoại ngữ, và ăn, nếu muốn lôi kéo vị giác, hẳn nhiên cần tính kế an toàn.

● Trên mạng, có tin bảo thể dục thể thao là "bón phân cho não". Tôi mới ngoài 30 đã trầy trật với cái memory, nên rất quan tâm, nhưng chưa rõ vụ "phân bón" này.

D.Nhân (Đồng Nai)

- BDNF/yếu tố dinh dưỡng thần kinh có nguồn gốc từ não, là một protein có tác dụng bảo vệ, hồi phục tế bào và khớp thần kinh não. Người ta ví von, rắc BDNF lên tế bào thần kinh, chúng sẽ mọc nhánh ra xanh tốt, chả thế mà chúng còn được ví là miracle-gro/phân bón lá cho não. Các cụ Alzheimer, thanh niên mới nứt mắt đã nhớ nhớ quên quên, rất cần bón giặm BDNF. Thể dục, nhất là aerobic, tạ nặng tăng miracle-gro tốt. Tin vui, ngoài thể dục, những ai đang trầy trật với bộ nhớ, có thể "bón phân" não qua ăn kiêng, nhất là ăn kiêng gián đoạn, hoặc ngủ đủ và ngủ đẫy giấc.

● Nghe bảo chạy bộ giúp ngừa sa sút trí tuệ, lú lẫn. Lấy gì chứng minh, hay chỉ để "dọa" các cụ chịu vận động thân thể.

M.Tuấn (TP.HCM)

- Quả là những lợi lạc của thể dục lên não, phần lớn lấy kết quả từ não chuột, nhưng quả đầu chúng ta vẫn đủ mách có chứng. Nhá thử: một nghiên cứu năm 2022 chỉ ra những ai thường xuyên đi bộ, chạy bộ, bơi lội, đạp xe, khiêu vũ, yoga, máy chạy bộ..., có nguy cơ mất trí nhớ thấp hơn 17% so với người ứ chơi môn nào. Nếu thêm mấy trò ô chữ, ghép hình, ăn ngủ đủ nữa thì con số không dừng lại.