Ngày 23-11, tàu 18E-601 chạy qua ga Hương Phố vẫn phải chở rác thải sinh hoạt - Ảnh: VĂN ĐỊNH

Người ta phân trần là ở thị trấn Hương Khê rác ứ đọng vì không có chỗ xử lý rác. Rằng rác lưu cữu lâu nay, chịu hết xiết... 

Không, không vì bất cứ lý do gì mà mang rác trong nhà mình vứt sang nơi khác. Không gì có thể biện minh cho một hành vi như vậy, nhất là không phải của một người. Đó là hành động không văn minh, rất không văn minh.

Hương Khê là một thị trấn đẹp. Là địa danh nổi tiếng gắn với cuộc khởi nghĩa của anh hùng dân tộc Phan Đình Phùng. Tôi đã đi qua nơi này và luôn lưu luyến nghĩ về miền đất đẹp, can trường đó. Hôm qua khi xem đoạn clip này, một bạn nữ sinh viên người Hà Tĩnh đang học tại TP.HCM đã quay mặt đi. Và khóc. Tôi biết bạn khóc vì điều gì...

Tôi thấy giọt nước mắt của cô nữ sinh viên thật đẹp, thật chân thành, thật thiện tâm. Giọt nước mắt làm tôi nguôi ngoai sự giận dữ, bực bội với hành động xấu của một số người. Ở đâu cũng vậy, cũng có người này người kia, người có ý thức, người kém ý thức. 

Chỉ tiếc là trong đời sống hiện nay, cái xấu ngang nhiên xuất hiện quá nhiều, có lúc trơ tráo và trắng trợn mà ít khi bị nhắc nhở, bị ngăn chặn.

Cái xấu lớn nhất, phổ biến nhất hiện nay là sự ích kỷ. Chỉ biết cho mình mà chẳng biết cho người. Đem rác trong nhà ra máng vào xe lửa cho mang đi chỗ khác chính là từ ích kỷ mà ra. Sạch nhà mình thôi, ở đâu dơ thây kệ.

Tính ích kỷ xảy ra khắp nơi, từ nông thôn đến thành thị, cả người hèn lẫn người sang. Ở Sài Gòn, Hà Nội vẫn đầy cảnh người trong xe hơi mở cửa quăng vỏ lon nước ngọt, cùi bắp... ra đường. Chạy xe thì giành giật, chen lấn. 

Đi siêu thị thì chen ngang, không cần xếp hàng. Về thì tiết kiệm từng chút nước nhưng ở cơ quan thì xả cho tràn. Điện đóm xài phủ phê, máy lạnh máy quạt vù vù, đang giữa mùa nắng vẫn khoác áo gió ngồi phòng máy lạnh. Ích kỷ đấy.

Cái tính ích kỷ cũng có ở những người có chức có quyền. Bởi ích kỷ, tham lam mới bòn rút, mới gạ gẫm, mới ăn bớt ăn xén, mới phần trăm - hoa hồng. Án trăm tỉ, ngàn tỉ cũng từ tham lam ích kỷ mà ra chớ đâu! 

Cái ích kỷ, chỉ biết có lợi cho mình diễn ra nhan nhản hằng ngày, chỉ khác nhau ở cách thể hiện, ở địa danh. Chúng ta cứ luôn than vãn sống trong một môi trường ô nhiễm, không an toàn, bất an nhưng chính chúng ta luôn ích kỷ, thủ lợi. Thế thì rất khó để chúng ta có một môi trường sống an toàn, văn minh.

Còn ích kỷ là còn thiếu tự trọng. Tự trọng không tự nhiên mà có. Nó phải được xây dựng bằng kỷ luật, kỷ cương, rồi mới tiến tới tự giác, tự nguyện. Còn kêu gọi, lên án suông, mãi mãi không bao giờ đặt chân tới vạch văn minh.