Thành phố Thủ Đức đề xuất giữ nguyên hoặc chia thành 9 phường

TIẾN LONG
và 2 tác giả khác

TIẾN LONG

THẢO LÊ

ÁI NHÂN

TP Thủ Đức đề xuất 2 phương án tổ chức, gồm mô hình chính quyền TP Thủ Đức là cấp cơ sở trực thuộc TP.HCM và mô hình chia thành 9 đơn vị hành chính cấp cơ sở.

UBND TP Thủ Đức vừa có văn bản gửi Sở Nội vụ TP.HCM đề xuất chủ trương phương án sắp xếp đơn vị hành chính các cấp và xây dựng mô hình tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp.

TP Thủ Đức hiện có diện tích tự nhiên gần 212km², quy mô dân số hơn 1,3 triệu người. Hiện tại TP Thủ Đức có 34 phường.

Qua phân tích các cơ sở chính trị, pháp lý và thực tiễn, UBND TP Thủ Đức đề xuất hai phương án tổ chức mô hình chính quyền địa phương 2 cấp.

Phương án 1: Chính quyền TP Thủ Đức là cấp cơ sở trực thuộc TP.HCM

Với phương án này, về cơ sở pháp lý, UBND TP Thủ Đức nêu kết luận 127 của Bộ Chính trị, Ban Bí thư xác định việc nghiên cứu sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị theo mô hình địa phương 2 cấp phải tiến hành khách quan, dân chủ, khoa học, cụ thể, sâu sắc, cầu thị, sát đúng với tình hình thực tiễn.

Do vậy mô hình UBND TP Thủ Đức đề xuất đảm bảo tuân thủ yêu cầu theo kết luận 127 của Bộ Chính trị về mô hình địa phương 2 cấp bảo đảm tinh gọn, hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả.

Mặt khác, nghị quyết 31 năm 2022 của Bộ Chính trị xác định phát triển TP Thủ Đức trở thành cực tăng trưởng mới, là đô thị sáng tạo, tương tác cao, hạt nhân thúc đẩy kinh tế - xã hội của TP.HCM.

Đây là điều hết sức đặc biệt và vô cùng thuận lợi, qua đó có thể thấy Bộ Chính trị, Trung ương hết sức quan tâm đến cơ cấu tổ chức bộ máy, số lượng biên chế... để TP Thủ Đức phát triển.

Về thực tiễn, qua 4 năm thành lập TP Thủ Đức vận hành với mô hình chính quyền địa phương 1 cấp, hành chính 2 cấp đã có nhiều điểm sáng, phù hợp với thực tiễn phát triển trong giai đoạn mới.

Về cơ bản TP Thủ Đức đang vận hành với thẩm quyền tương đương cấp tỉnh. Đối với cấp hành chính tại 34 phường hiện đang xử lý các công việc hành chính đơn giản, được sự phân cấp, ủy quyền nhiều nhiệm vụ thuộc thẩm quyền của chủ tịch và UBND TP Thủ Đức.

Do vậy phương án đề xuất mô hình TP Thủ Đức sẽ là chính quyền cơ sở 1 cấp và thành lập các trung tâm phục vụ hành chính công nhằm đảm bảo thuận tiện công tác quản lý nhà nước và phục vụ nhân dân.

UBND TP Thủ Đức đánh giá mô hình đề xuất sẽ tăng cường tính tự chủ, hiệu quả quản lý, giảm tải cho UBND TP.HCM trong công tác điều hành, tăng quyền chủ động cho các thành phố trực thuộc.

Phương án này cũng phù hợp với xu hướng phát triển đô thị hiện đại, giúp UBND TP.HCM điều phối các khu vực đô thị một cách khoa học, linh hoạt, đảm bảo hiệu lực, hiệu quả.

"Mô hình thành phố trực thuộc sẽ có quyền quyết định cao hơn trong các vấn đề địa phương, giảm bớt tình trạng chờ chỉ đạo từ cấp trên. Đặc biệt, với quyền tự chủ cao hơn, TP Thủ Đức và các thành phố trực thuộc khác có thể thu hút đầu tư, phát triển dịch vụ công một cách hiệu quả hơn", UBND TP Thủ Đức nhận định.

Phương án 2: chia Thủ Đức thành 9 phường

UBND TP Thủ Đức đề xuất phương án 2 tổ chức từ 34 phường hiện hữu sắp xếp thành 9 đơn vị hành chính cấp cơ sở, giảm 23 đơn vị, gần 68%.

Nếu tổ chức theo phương án đề xuất sẽ có 5/9 đơn vị hành chính cấp cơ sở mới đạt tiêu chuẩn, đạt tỉ lệ 55,55%. Cụ thể 9 đơn vị hành chính cấp cơ sở theo đề xuất của TP Thủ Đức là:

Phường Thủ Đức 1 có diện tích tự nhiên 24,77km², quy mô dân số 112.179 người. Đơn vị mới này được nhập nguyên trạng 5 phường An Khánh, An Lợi Đông, An Phú, Thảo Điền và Thủ Thiêm.

Phường Thủ Đức 2 diện tích tự nhiên 14,22km², quy mô dân số 172.934 người, được nhập nguyên trạng 2 phường Hiệp Bình Chánh và Hiệp Bình Phước.

Phường Thủ Đức 3 diện tích tự nhiên 10,71km², quy mô dân số 149.252 người, được nhập nguyên trạng 3 phường Bình Chiểu, Tam Bình, Tam Phú.

Phường Thủ Đức 4 diện tích tự nhiên 10,94km², quy mô dân số 129.762 người, được nhập nguyên trạng 2 phường Linh Trung, Linh Xuân.

Phường Thủ Đức 5 diện tích tự nhiên 34,23km², quy mô dân số 153.624 người, được nhập nguyên trạng 3 phường Long Bình, Long Thạnh Mỹ, Tân Phú.

Phường Thủ Đức 6 diện tích tự nhiên 46,95km², quy mô dân số 83.021 người, được nhập nguyên trạng 3 phường Long Phước, Long Trường, Trường Thạnh.

Phường Thủ Đức 7 diện tích tự nhiên 36,85km², quy mô dân số 169.292 người, được nhập nguyên trạng 5 phường Bình Trưng Đông, Bình Trưng Tây, Cát Lái, Thạnh Mỹ Lợi, Phú Hữu.

Phường Thủ Đức 8 diện tích tự nhiên 20,95km², quy mô dân số 261.055 người, được nhập nguyên trạng 6 phường Hiệp Phú, Phước Bình, Phước Long A, Phước Long B, Tăng Nhơn Phú A, Tăng Nhơn Phú B.

Phường Thủ Đức 9 diện tích tự nhiên 11,95km², quy mô dân số 175.941 người, được nhập nguyên trạng 5 phường Bình Thọ, Linh Chiểu, Linh Đông, Linh Tây, Trường Thọ.

Chuyên gia đề xuất nghiên cứu giữ các thành phố như Thủ Đức, Thủy Nguyên

TP Thủ Đức chính thức thành lập vào ngày 1-1-2021 theo nghị quyết 1111/2020 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, trên cơ sở sáp nhập 3 quận Thủ Đức, quận 9 và quận 2 thuộc TP.HCM. Đây là mô hình “thành phố trong thành phố” đầu tiên của cả nước.

Góp ý kiến về mô hình tổ chức chính quyền địa phương hai cấp, nhiều ý kiến chuyên gia cho rằng nên nghiên cứu giữ tên cũ của các thành phố thuộc tỉnh nếu chuyển thành cấp phường sau khi bỏ cấp huyện.

KTS Đào Ngọc Nghiêm - phó chủ tịch Hội Quy hoạch phát triển đô thị Việt Nam - cho rằng đối với các thành phố thuộc thành phố như thành phố Thủ Đức (thuộc TP.HCM), thành phố Thủy Nguyên (Hải Phòng)..., nên có nghiên cứu giữ lại các thành phố này, thay vì chia thành phố thành các xã, phường nhỏ hơn.

Bởi trong phân loại đô thị, các thành phố thuộc thành phố là đơn vị hành chính đặc thù ở các đô thị lớn Việt Nam. Đồng thời mô hình này cũng xuất hiện trong các văn bản pháp luật, quy hoạch, nghị quyết 98...

Dẫn chứng mô hình tổ chức chính quyền của Nhật Bản, chuyên gia Nguyễn Hoàng Dũng - viện trưởng Viện Nghiên cứu và Phát triển bền vững TP.HCM - cho rằng mô hình chính quyền địa phương của Nhật Bản cũng gồm hai cấp (cấp tỉnh - cấp cơ sở) nhưng nước này có đa dạng các loại hình chính quyền cấp cơ sở (như thành phố, thị xã, thị trấn, phường, xã) tùy theo quy mô dân số, diện tích...

Nếu nước ta tổ chức theo các loại hình đơn vị cấp cơ sở này sẽ tạo điều kiện để các địa phương tổ chức các đơn vị cơ sở theo quy mô, đặc điểm khác nhau.