Chủ nhiệm ủy ban kinh tế Quốc hội Vũ Hồng Thanh - Ảnh: Quochoi.vn

Ủy ban Kinh tế Quốc hội đưa ra khuyến cáo này khi thẩm tra báo cáo kinh tế - xã hội mà Phó thủ tướng thường trực Trương Hòa Bình đọc tại phiên khai mạc kỳ họp thứ 3 Quốc hội khóa 14 sáng nay.

Trước đó, để chuẩn bị cho kỳ họp, khi thảo luận với ủy ban này về các giải pháp đạt mục tiêu tăng trưởng, Chính phủ đã đề ra một giải pháp ngắn hạn là tăng thêm sản lượng khai thác dầu thô trong nước cao hơn so với kế hoạch đã được Thủ tướng giao.

Tuy nhiên, khi trình bày trước Quốc hội sáng nay, báo cáo của Phó thủ tướng thường trực Trương Hòa Bình đã điều chỉnh là "theo dõi sát diễn biến giá dầu để điều tiết sản xuất kinh doanh dầu khí phù hợp".

Khó đạt mục tiêu tăng trưởng

Trong báo cáo thẩm tra, ông Vũ Hồng Thanh cũng nhận định: “Tăng trưởng chưa thực sự bền vững, tăng trưởng của quý I/2017 ước tính tăng 5,1% so với cùng kỳ năm trước, là mức tăng trưởng thấp nhất so với những năm gần đây”.

Theo Chủ nhiệm ủy ban kinh tế Quốc hội, để đạt được tốc độ tăng trưởng kinh tế 6,7%, các quý còn lại phải tăng trung bình trên 7%. Nhưng với điều kiện và tình hình thực tế năm 2017 thì mục tiêu này rất khó thực hiện, khả năng chỉ đạt khoảng 6,3-6,5%. 

Do đó có một số ý kiến đề nghị thực hiện các chính sách tháo gỡ khó khăn, nhưng kiên trì ổn định kinh tế vĩ mô, không quá coi trọng tốc độ tăng trưởng mà tiếp tục đẩy mạnh thay đổi chất lượng tăng trưởng, bảo đảm bền vững. 

“Tăng trưởng quý I/2017 ở mức thấp có nguyên nhân từ việc chuyển đổi mô hình tăng trưởng, cơ cấu lại nền kinh tế chậm, nền kinh tế vẫn phụ thuộc lớn vào các ngành khai khoáng, chưa tìm được động lực mới thay cho công nghiệp khai khoáng và chưa tận dụng khai thác được thị trường nội địa” – Ông Vũ Hồng Thanh nhận định.

Chủ nhiệm ủy ban kinh tế Quốc hội đề nghị Chính phủ đánh giá khi tốc độ tăng trưởng GDP giảm sẽ tác động như thế nào đến các chỉ tiêu khác như tỷ lệ nợ công, bội chi ngân sách... 

Các nguyên lãnh đạo Đảng, Nhà nước dự khai mạc kỳ họp thứ 3 Quốc hội khóa 14 sáng nay 22-5

Cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước còn tâm lý chờ đợi

Ông Vũ Hồng Thanh đánh giá: “Cổ phần hóa, thoái vốn nhà nước tại các doanh nghiệp nhà nước hiệu quả thấp do sự thiếu kiên quyết thực hiện của người đứng đầu doanh nghiệp và tâm lý chờ đợi các cơ quan có thẩm quyền thống nhất chủ trương thành lập cơ quan đại diện vốn nhà nước tại doanh nghiệp. 

Trong 4 tháng đầu năm, số lượng doanh nghiệp đăng ký thành lập mới đạt mức cao nhưng chủ yếu là doanh nghiệp nhỏ, siêu nhỏ (chiếm tỷ lệ 95%-96%).

“Quy mô doanh nghiệp đang có xu hướng nhỏ dần và thiếu các doanh nghiệp lớn làm trụ cột, hoạt động của các doanh nghiệp này thiếu tính cạnh tranh, thiếu tính liên kết và tinh thần đổi mới, sáng tạo không cao” – Chủ nhiệm ủy ban kinh tế Quốc hội đánh giá.

Về việc hút vốn FDI trong 4 tháng tăng cao với tổng vốn đăng ký cấp mới, tăng thêm và góp vốn mua cổ phần là 10,58 tỷ USD, tăng 40,5% so với cùng kỳ năm 2016, báo cáo thẩm tra đánh giá đây là nguồn lực quan trọng cho tăng trưởng kinh tế nhưng cũng bộc lộ những vấn đề bất cập. 

Đó là các doanh nghiệp FDI được hưởng nhiều ưu đãi nhưng không khai thác được lợi thế của những doanh nghiệp này, việc chuyển giao công nghệ giữa các doanh nghiệp FDI và doanh nghiệp trong nước còn rất hạn chế và có thể chứa đựng những rủi ro nếu tiếp nhận các công nghệ cũ do các nước dịch chuyển lên trình độ công nghệ mới.