Thà sống chật hơn mắc nợ

TTCT - Khắp thế giới, từ Mỹ tới Singapore, từ Đức tới Hong Kong, trào lưu “nhà siêu nhỏ” - những căn hộ trong các đô thị chật chội với diện tích chưa đầy 40m2 nhưng vẫn đủ tiện nghi - đang lan nhanh. Lý do không chỉ là vấn đề tài chính.

Căn hộ có bốn người ngủ và đầy đủ tiện nghi này ở Hong Kong chỉ rộng 28m2 -cnn.com

Cuộc sống không nợ nần

Định nghĩa nhà siêu nhỏ phổ biến nhất là nhà có diện tích dưới 37m2, có thể đặt trên xe đầu kéo, và vẫn đáp ứng các nhu cầu cơ bản nhất ăn - tắm - ngủ nghỉ riêng biệt, chứ không chỉ là căn phòng trong một căn hộ lớn nhiều người thuê chung.

Theo USA Today, hiện có khoảng 10.000 căn nhà siêu nhỏ ở Mỹ, so với chỉ vài trăm căn cách đây gần 5 năm, dù dân số Mỹ không thay đổi nhiều.

Tờ báo dẫn lời tác giả Ryan Mitchell phân tích rằng loại hình nhà tí hon rất thu hút những người thuộc thế hệ “Baby boomer” (sinh ra trong thời kỳ 1946-1964) hay “Millennials” (sinh từ đầu thập niên 1980 đến năm 2000), bởi nó giúp họ “tránh các vấn đề khó chịu của những căn hộ lớn”.

Mitchell, hiện cũng sống trong nhà siêu nhỏ, giải thích nhiều người thuộc thế hệ Millennials đã chứng kiến cha mẹ họ vật lộn với các khoản nợ nần để cố giữ nhà cửa và việc làm trong thời Đại suy thoái.

Do đó họ thích để dành tiền để trả tiền vay học đại học, sau đó sống không nợ nần, hơn là đi vào “vết xe đổ” vay mượn để mua nhà rồi phải cả đời oằn lưng trả nợ. “Tôi chọn lối sống này là để có cuộc sống không nợ nần” - Brad Allain, chủ nhân một căn nhà siêu nhỏ ở Massachusetts, nói.

Đó là quan điểm sống trọn vẹn với hiện tại của những người trẻ. Còn những người đã và sắp nghỉ hưu thì sao? Theo trang SeniorPlanet.org, 40% chủ nhân các căn nhà siêu nhỏ ở Mỹ hiện trên 50 tuổi.

Go Banking Rates, trang tin chuyên về tài chính cá nhân, thống kê được 89% người ở nhà siêu nhỏ có nợ tín dụng thấp hơn mức trung bình ở Mỹ, và 65% hoàn toàn không nợ nần gì qua thẻ tín dụng. Trái lại, số tiền tiết kiệm của người ở nhà siêu nhỏ cao hơn 55% so với mức trung bình.

Go Banking Rates cũng đưa ra danh sách 10 lý do người về hưu nên chọn nhà siêu nhỏ, mà thực chất cũng đúng với các đối tượng khác như người trẻ hay những người ít tiền.

Ngoài việc không phải trả nợ, một ngôi nhà tí hon đồng nghĩa với việc chủ nhân ít phải sửa chữa đồ đạc hư hỏng, dọn dẹp đỡ vất vả hơn, và ít tốn tiền điện, tiền phí các loại hơn. Họ cũng có thể đi đó đi đây dễ dàng hơn với một căn nhà do xe rơ-mooc kéo, sống gần người thân hơn, và cũng tiện lợi hơn (do giá rẻ hơn) nếu định cho thuê qua Airbnb để kiếm thêm thu nhập.

“Nếu bạn muốn sống cuộc sống đơn giản và tự bảo vệ mình trước các bất ổn kinh tế, chuyển sang sống ở nhà siêu nhỏ là hoàn toàn hợp lý” - trang này kết luận.

Tuy vậy, có những người dù mạnh về tài chính vẫn thích sống trong nhà siêu nhỏ, “bởi đơn giản họ nhận ra sự lý thú của việc sống trong một không gian nhỏ nhưng quyến rũ” - theo The New York Times ngày 15-4. Với nhiều người khác, việc được sống trong một không gian an toàn, giàu tính văn hóa quan trọng hơn số mét vuông của ngôi nhà.

Lại có những người dù rủng rỉnh tiền bạc nhưng thích lối sống tối giản, chỉ để lại trong nhà những vật dụng tối cần thiết (đã trở thành cả một phong trào ở Nhật Bản: “minimalist”). Nhà siêu nhỏ của các đối tượng này đôi khi có giá không rẻ, thậm chí nằm trong các khu đắt đỏ tại New York, Tokyo hay Hong Kong.

Ở thái cực kia của nhà siêu nhỏ, đó được coi là một giải pháp quan trọng cho tình trạng vô gia cư. Nhà hoạt động Tracy Baim nói trên đài phát thanh Mỹ NPR rằng với những người vô gia cư trưởng thành, nhà siêu nhỏ là nơi trú ngụ tuyệt vời hơn hẳn so với những căn nhà tình thương chật chội, đông đúc và đôi khi bẩn thỉu nữa.

Lợi và hại

Theo The Atlantic, sống trong nhà siêu nhỏ có thể gây các tác hại về mặt tâm lý. Không gian chật hẹp dễ làm người ta bị trầm cảm và mệt mỏi về mặt tinh thần.

Mặt khác, do diện tích chật hẹp, nhà siêu nhỏ thường dùng bàn ghế, giường tủ dạng có thể xếp lại dựng vào tường, cũng như tận dụng tối đa không gian. Điều này đồng nghĩa bạn sẽ phải xếp vào - bung ra suốt ngày rất bất tiện.

Hãy tưởng tượng việc đầu tiên ta làm mỗi khi thức dậy là xếp chiếc giường vào tường để lấy chỗ bày bàn ăn sáng. Nếu ta phát chán và chẳng thèm bày ra - cất vào nữa, căn nhà sẽ dĩ nhiên vô cùng chật chội bởi đồ đạc lung tung.

Vì lẽ đó đã xuất hiện cả một đội ngũ “những chuyên gia nhà siêu nhỏ”, các kiến trúc sư, nhà hoạt động môi trường và những nhà tâm lý học chuyên cung cấp lời khuyên nhằm sống vui trong một ngôi nhà tí hon.

Nhà tâm lý học môi trường Sally Augustin chẳng hạn, nói sống trong nhà siêu nhỏ có lợi ích về mặt tâm lý khi chúng ta có cảm giác sự riêng tư của mình được tôn trọng, và chúng ta hoàn toàn thật sự ngự trị không gian đó, điều không thể có khi ở chung nhà với người khác, ngay cả là người thân!■