Đường chạy ra bãi bồi Hội An - Ảnh: THANH TUYỀN

Đêm 30, mẹ tay xách nách mang mấy món đồ sắm Tết, ngồi sau chiếc xe cọc cạch của ba trên đường về nhà. Quầy của mẹ ở chợ luôn là nơi tắt đèn sau cùng mỗi dịp này, cứ bán ráng vài món, vài món cho những người cũng sắm Tết trễ như mẹ để rồi đến tối mịt chúng tôi mới đến trước ngõ.

Lúc nhỏ quấn quýt thì không sao, nhưng khi lớn hơn một chút tôi đâm giận mẹ. Vì năm nào cũng về trễ, tất bật dọn dẹp nhà cửa mà tôi lỡ hẹn đi xem bắn pháo bông với bạn, khất mãi rồi ở nhà hẳn.

Vây quanh lấy ba, mẹ và đứa trẻ như tôi là cơ man đồ đạc, kia cái gạc-măng-rê phải chùi rửa, này bộ lư đồng vừa đánh bóng xong phải mang lên bàn thờ bài trí lại, kẹo thèo lèo chưa sắp ra dĩa ba đã lục tục chuẩn bị cúng ông Táo…

Pháo bông được thay bằng chậu bông còn chưa đặt ra giữa nhà và lũ bạn được thế bằng những cái lá còn vương vãi trước hiên.

Ngổn ngang là thế mà đúng 12 giờ khuya là gần như xong.

Nhoài đầu vào gối, tôi mơ màng nghe tiếng chuông mõ của ba xen lẫn tiếng xả nước rửa chén thật khẽ của mẹ.

Tôi không giận mẹ được lâu, hoặc có thể là tôi đã được bù đắp bằng một bộ quần áo mới vào buổi sáng mùng 1, hoặc tôi đã bị mê hoặc trước mùi trầm, nhang nghi ngút lảng vảng mà chỉ ngày Tết mới có.

Một năm bán buôn dưới chợ, chỉ có 3 ngày Tết là mẹ ở nhà. Không biết sao năm nào ngày tốt lại thường rơi vào mùng 4, dù mùng 8 mùng 10 gì đó cũng tốt. Nhiều khi tôi chỉ mong mẹ chọn ngày mở hàng xa xa ra để tôi không thấy Tết ngắn ngủi đến vậy.

Sau này khi quay về, tôi mới nhận thấy trong ngôi nhà của mình ít hình bóng mẹ đến nhường nào… Nhưng kỷ niệm với mẹ thì vẫn rưng rức.

Đó là chuyện của mai sau, còn lúc nhỏ tôi không cảm nhận được gì ngoài sự giằng xé bên trong cõi lòng đứa trẻ 10 tuổi, một bên là tiếng loa hội chợ ơi hỡi, một bên là mẹ đang đứng trong bếp cặm cụi chiên bánh tét.

Hội An vào những ngày Tết chỉ đông vui đúng một chỗ: bãi bồi. Những đám cỏ hoang, cây dại bị san phẳng để nhường chỗ cho rạp lô tô, quầy ném phi tiêu, thả vòng…

Lũ trẻ ở thị xã nghèo ngày ấy chỉ túm tụm lại ở đó, có tiền rủng rỉnh thì ném vài tiêu, không tiền thì cũng đứng xem hoặc giả mắt nhắm một bên, tay nắm phi tiêu tưởng tượng để ướm thử "tài năng" của mình.

Nhà tôi không sát bãi bồi, nhưng Hội An rất nhỏ, đường phố lại thinh lặng nên tiếng loa cứ pha phả vào niềm háo hức của đứa trẻ, mời chào tôi bước ra khỏi gian bếp đủ thứ hấp dẫn của mẹ và cây mai thoang thoảng của ba.

Vớ lấy bao lì xì và kiểm tra kỹ hành trang tiền xu, bánh kẹo trong túi, tôi phóng ra bãi bồi với tốc độ của một chiếc phi tiêu đang lao thẳng vào ô đỏ.

Tôi không nhớ ngày đó mình thắng hay thua nhiều hơn, chỉ biết phần thưởng năm nào cũng chỉ có vậy, mấy hộp bánh quy sắp hết hạn, con gấu bông đem về vài ngày đã bung đường may, rách vải.

Lang thang trong hội chợ chán, tôi lại nhớ đến mẹ, nửa hối hận, nửa lại thấy thương. Mẹ không có bạn, từ ngày đám cưới về đã vậy. Tôi đã từng làm bạn với mẹ, với mấy cái bánh in hình con heo mẹ gõ từ khuôn ra.

Và tôi chưa bao giờ thấy mẹ có thú vui gì, bật máy lên hát karaoke chỉ dăm bài là tắt (dù ngày trước mẹ khoe từng nằm trong ban văn nghệ tuổi thơ của thị xã). Suốt 3 ngày Tết, mẹ quẩn quanh ở trong nhà, trước hiên rồi lại ra bếp nấu đồ cúng.

Mẹ là người phụ nữ "cổ" nhất trong phố cổ mà tôi từng biết. Dù lớn lên giữa Hội An nhưng chắc có hơn chục năm con đường đi bán của mẹ nằm ngược hẳn với đường vào phố. Vì vậy, chẳng có chuyện lúc tôi đang long nhong chơi đùa ngoài đây, mẹ đang đi dạo quẩn quanh đâu đó tìm niềm vui cho riêng mình.

Chỉ nghĩ đến đó, tôi ào về nhà, đem theo mấy hộp bánh quy xanh đỏ vừa thắng được để khoe với mẹ. Trong căn nhà vẫn ươm khói, mẹ lấy bìa vở tém vỏ hạt dưa vào góc tường.

Tôi lẽo đẽo theo mẹ vào bếp, mặc mẹ đang xắt thịt muối, khâu lại cái vỏ gối của tôi đã sờn hay xếp lại mấy cuốn tập bừa trên bàn học, tôi vẫn mải miết kể cho mẹ nghe về những chiếc vòng nhỏ tẹo thả vào cổ con lật đật và nhại lại điệu bộ của ông Phong hát lô tô bên bãi bồi.

3 ngày Tết của tôi là những chuyến chạy ra rồi chạy về như thế…

Khi lớn lên, tôi vẫn nghe bạn mình kể lại những chuyến du lịch vào ngày Tết thay vì về nhà. Tôi thấy sự ray rứt của mình những ngày còn nhỏ bên trong họ, vừa muốn đi tìm niềm vui cho bản thân vào ngày Tết nhứt, vừa thấy thương ba, mẹ, em út ngóng đợi.

Nhưng đó là một phiên bản khó chạy đi, chạy về hơn. Đà Lạt cách bãi bồi bên sông vài trăm cây số và Nha Trang thì xa tít tắp cái hội chợ gần nhà.

Tôi vẫn trở về mỗi 27 Tết. Tự mình sửa soạn hiên vườn, tự mình lau ngạch cửa, miết giấy tiền vàng bạc để lên bàn thờ và bê chậu cây ra giữa nhà.

Trong gian phòng vắng thinh sáng mùng 1, tôi đã từng ước mình có một nơi để lăng xăng chạy ra và một người để mình chạy về, ríu rít kể chuyện như những ngày cũ.

Diễn đàn Tết xưa - Tết nay do báo Tuổi Trẻ tổ chức, với sự đồng hành của hệ thống bán lẻ FPT Shop và Hãng hàng không Vietjet Air.

Diễn đàn gồm các bài viết, bài dự thi của cuộc thi Tết xưa - Tết nay về những ký ức Tết xưa, khát vọng ngày xuân hay những khoảnh khắc sum họp, cảnh đẹp trên đường về quê đón Tết của bạn đọc.

Diễn đàn mong nhận được nhiều ý kiến đóng góp, bài dự thi trên cả nước. Thời gian nhận bài từ ngày 15-1-2021 đến hết ngày 20-2-2021.

Cách thức tham gia:

Bài viết dự thi gửi đến theo 2 cách:

Gửi qua địa chỉ email: [email protected]

Gửi qua đường bưu điện theo địa chỉ: Báo Tuổi Trẻ - 60A Hoàng Văn Thụ, P.9, Q.Phú Nhuận, TP.HCM. Ngoài bì thư ghi rõ tham gia cuộc thi viết Tết xưa - Tết nay.

Bạn đọc vui lòng cung cấp địa chỉ, số tài khoản, số CMND để chúng tôi chuyển nhuận bút.

Các bài lọt vào vòng sơ kết sẽ được thông báo sau.

Cơ cấu giải thưởng:

• 1 giải nhất: 10 triệu đồng (hiện kim) + quà tặng là: điện thoại Samsung A31 của FPT Shop; 02 vé khứ hồi G1 của Vietjet Air.

• 2 giải nhì: mỗi giải gồm 5 triệu đồng (hiện kim) + quà tặng là: điện thoại Xiaomi Note 9 hoặc Oppo A53 của FPT Shop; 01 vé khứ hồi G1 của Vietjet Air.

• 3 giải ba: mỗi giải gồm 5 triệu đồng (hiện kim) + quà tặng là: điện thoại Realme C12 hoặc VSmart Joy 4 hoặc Vivo Y20 của FPT Shop; mô hình máy bay Vietjet size lớn.

• 10 giải khuyến khích: mỗi giải gồm 2 triệu đồng (hiện kim) + quà tặng là sạc dự phòng UMETRAVEL 10.000 mAh của FPT Shop; mô hình máy bay Vietjet size nhỏ.

• 20 phần quà tặng dành cho bạn đọc trên mạng xã hội là: balô FPT Shop + voucher giảm 10% khi mua laptop tại hệ thống cửa hàng FPT Shop; gấu bông + túi du lịch Vietjet.

Lễ trao giải dự kiến diễn ra trước 28-2-2021.

Tết xưa - Tết nay: Phút 89 của ngày 30 Tết, ba tôi đi mua đầu heo dội chợ

TTO - Năm nào cũng vậy, cứ nhìn mâm cơm tất niên, mẹ tôi lại rưng rưng khi nhắc lại câu chuyện ba chờ đến tối 30, cuốc bộ mười mấy cây số trong mưa rét... để mong mua được cái đầu heo bị ế với giá rẻ cho vợ con ăn "đã một bữa".