Đại tá Trần Huy Giáp - phó giám đốc Công an tỉnh Bình Định - nhận định chất lượng những con tàu vỏ thép mới đóng không đảm bảo là có dấu hiệu sai phạm Ảnh: DUY THANH

Tại cuộc họp nghe báo cáo kết quả thẩm định 18 tàu vỏ thép nằm bờ do UBND tỉnh Bình Định tổ chức chiều 26-6, nhiều ý kiến cho rằng các sai phạm của hai nhà máy đóng tàu đã gây ảnh hưởng đến chủ trương lớn của Nhà nước, cần phải xử lý nghiêm.

Theo chỉ đạo của ông Trần Châu - phó chủ tịch UBND tỉnh Bình Định, Công an tỉnh báo cáo Bộ Công an để khởi tố Công ty TNHH Đại Nguyên Dương (Nam Định) về những sai phạm trong thực hiện hợp đồng với ngư dân.

iểm tra đâu, sai phạm đó

Báo cáo tại cuộc họp, ông Trần Văn Phúc - phó giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn tỉnh Bình Định, tổ trưởng tổ thẩm định độc lập - cho biết qua kiểm tra 17/18 con tàu mà các chủ tàu có đơn khiếu nại về hư hỏng (trong đó 1 tàu chưa thẩm định được do lỡ chuyến đánh bắt), tổ đã phát hiện nhiều sai phạm của hai nhà máy đóng tàu so với hợp đồng của ngư dân.

Theo đó, có 5 mẫu thép của Công ty TNHH một thành viên Nam Triệu (Bộ Công an) và 3 mẫu thép của Công ty TNHH Đại Nguyên Dương (Nam Định) không đạt thép mác A (thép đóng tàu biển) về chỉ tiêu hóa học.

Cả 5 tàu cá vỏ thép do Công ty Đại Nguyên Dương đóng có nguồn gốc xuất xứ thép từ Trung Quốc, nhưng theo biên bản xác nhận khối lượng thực hiện giữa công ty với 5 chủ tàu là thép Hàn Quốc.

Phần vỏ tàu, mặt boong, cabin, trang thiết bị trên boong của toàn bộ 5 tàu này đều gỉ sét nặng, bong tróc, xuống cấp trầm trọng so với các tàu đóng và hoạt động cùng thời điểm.

Chưa hết, 9 máy thủy lắp vào 9 tàu vỏ thép do Công ty Nam Triệu đóng không đúng chủng loại máy thủy và Hãng Mitsubishi (Nhật Bản) có văn bản khẳng định không sản xuất máy thủy có model như ghi trên mác 9 chiếc máy này.

“Ngoài ra, nhiều máy phụ, thiết bị hàng hải, đèn cao áp dụ cá... được lắp trên một số tàu không đúng như hợp đồng, có dấu hiệu thay thế hàng kém chất lượng...” - ông Phúc cho biết.

Ông Đặng Thành Thái - phó chánh án TAND tỉnh Bình Định, chủ tịch Hội Luật gia tỉnh Bình Định - cho rằng nghị định 67 ra đời là một bước chuẩn bị rất sâu xa của Đảng và Nhà nước nhằm thực hiện chủ trương phát triển kinh tế biển, giữ chủ quyền Tổ quốc.

“Thế nhưng nhiều tàu mới hoạt động đã hư hỏng, dù Nhà nước đã đầu tư một số tiền rất lớn. Tôi thấy rất đau lòng. Các nhà máy đóng tàu đừng coi tài sản của Nhà nước hỗ trợ là nguồn sử dụng vô tội vạ, phải thể hiện trách nhiệm của mình trước một chương trình lớn của đất nước. Các nhà máy làm sai phải bồi thường, đền bù cho ngư dân không có công ăn việc làm và trả lãi cho ngân hàng”.

Đại tá Trần Huy Giáp - phó giám đốc Công an tỉnh Bình Định - cho rằng nhiều tàu cá vỏ thép mới đi vào hoạt động, còn đang thời hạn bảo hành nhưng gặp trục trặc, hư hỏng, thẩm định bước đầu cho thấy chất lượng tàu cá không đảm bảo, "có dấu hiệu sai phạm.

“Quan điểm của lãnh đạo Công an tỉnh Bình Định là yêu cầu các bên thực hiện đúng hợp đồng kinh tế đã ký kết, các cơ sở đóng tàu thực hiện sửa chữa khắc phục toàn diện, triệt để hư hỏng để sớm đưa những con tàu vỏ thép trở lại biển. Việc khắc phục sửa chữa phải cụ thể, có sự thống nhất giữa chủ tàu và cơ sở đóng tàu, đồng thời phải có sự giám sát của các cơ quan chức năng của tỉnh. Riêng vấn đề sai phạm, phải làm rõ và đề xuất xử lý các cá nhân, đơn vị liên quan” - ông Giáp đề xuất.

Do Công ty Nam Triệu hợp tác khắc phục...

Kết luận cuộc họp, ông Trần Châu yêu cầu Công an tỉnh Bình Định báo cáo các nội dung của cuộc họp để Bộ Công an biết. “Đến giờ này, Công ty Nam Triệu có phần tích cực trong khắc phục, trong khi Công ty Đại Nguyên Dương hầu như không hợp tác là có vấn đề. Tôi giao Sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn phối hợp với Công an tỉnh hoặc Công an tỉnh nắm bắt tình hình công ty này báo cáo gấp cho UBND tỉnh” - ông Châu chỉ đạo.

Ngoài ra, chủ tịch UBND các huyện vận động, hướng dẫn các ngư dân đóng tàu ở Công ty Đại Nguyên Dương ngay ngày mai (tức 27-6) khởi kiện công ty này ra tòa về các hành vi sử dụng thép đóng tàu không đúng như cam kết, lắp đặt thiết bị trên tàu kém nên hư hỏng nhiều. Đặc biệt, Công an tỉnh phải lập hồ sơ báo cáo Bộ Công an, khởi tố Công ty Đại Nguyên Dương.

Cũng theo chỉ đạo của ông Châu, hai nhà máy đóng tàu phải ngồi lại cùng với chủ tàu, có sự tham gia của Sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn, thống kê hư hỏng của từng tàu, lập biên bản, sửa chữa gấp và phải hoàn tất trong tháng 7-2017. Về sửa chữa vỏ và thân tàu, nếu thép đóng tàu không đúng chủng loại, khu vực nào không đảm bảo chất lượng phải tháo ra để thay thép đúng chất lượng, bắn cát làm sạch và sơn lại đúng quy trình. Thép đóng đúng hợp đồng nhưng tàu vẫn gỉ sét thì phải làm sạch vỏ, sơn lại.

“Đối với thiết bị máy chính, mà cụ thể là máy thủy, nếu lắp không đúng chủng loại thì dứt khoát phải tháo ra, thay thế máy đúng như hợp đồng, mới 100% nguyên đai nguyên kiện. Những thiết bị phụ như máy điện, máy dò, thiết bị khác... không phù hợp cũng phải thay đúng thiết bị chuyên dùng” - ông Châu chỉ đạo.

Ngoài ra, Sở NN&PTNT phải thành lập một tổ kỹ thuật để kiểm tra chất lượng, chủng loại thiết bị thay thế trước khi đưa lên tàu. Con tàu sau khi được khắc phục hư hỏng phải được Trung tâm Đăng kiểm tàu cá Tổng cục Thủy sản kiểm tra, cho xuất xưởng mới đưa vào hoạt động. “Hai nhà máy đóng tàu phải trả phần thiệt hại cho ngư dân do tàu hư hỏng, nằm bờ dài ngày...” - ông Châu nói.

* Ông Đặng Thành Thái (phó chánh án TAND tỉnh Bình Định): Phải xem xét toàn diện để xử theo pháp luật Trao đổi với Tuổi Trẻ sau cuộc họp, ông Đặng Thành Thái - phó chánh án TAND tỉnh Bình Định - nhận định rằng cả Công ty Nam Triệu và Công ty Đại Nguyên Dương đều có dấu hiệu sai phạm. Bởi hợp đồng là máy thủy Mitsubishi, nhưng nhà máy lại lắp máy không đúng chủng loại, phía Nhật không công nhận. Rồi nhà máy tính tiền ngư dân là thép Hàn Quốc, nhưng khi kiểm tra lại sử dụng thép Trung Quốc có giá trị thấp hơn. “Việc thay đổi động cơ, thay đổi loại thép đã có sự chênh lệch nhau về giá mà thiệt hại thuộc về ngư dân. Hành vi đó có dấu hiệu “lừa đảo” theo quy định của Bộ luật hình sự” - ông Thái khẳng định. Ngoài ra, cơ quan đăng kiểm không kiểm tra kỹ hồ sơ, không so sánh kỹ với thực tế, để cho những chiếc máy không đúng chủng loại lắp làm động cơ tàu thủy gây thiệt hại cũng có dấu hiệu “thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng”. Tôi nghĩ các cơ quan chức năng phải xem xét toàn diện, đầy đủ đối với những dấu hiệu sai phạm nêu trên để xử lý đúng quy định pháp luật”. * Ông Nguyễn Hữu Hào (chủ tịch Hiệp hội Thủy sản Bình Định): Cần thay thế toàn bộ máy chính UBND tỉnh Bình Định cần yêu cầu Công ty Nam Triệu thay thế toàn bộ máy chính đã lắp không phải là máy thủy, buộc Công ty Đại Nguyên Dương phải khấu trừ lại phần tiền chênh lệch giữa thép Hàn Quốc với thép Trung Quốc cho ngư dân. Ngoài ra, các cơ quan chức năng phải tổ chức các lớp đào tạo, tập huấn để ngư dân biết bảo quản, vận hành, bảo dưỡng tàu vỏ thép... * Ông Phan Trọng Hổ (giám đốc Sở NN&PTNT Bình Định): Đánh giá thiệt hại của ngư dân để bồi thường Khi Công ty Nam Triệu thay máy thủy mới chính hãng cho 11 chiếc tàu vỏ thép cần phải có đơn vị tư vấn thẩm định, tư vấn giám sát. UBND các huyện cần có đánh giá cụ thể thiệt hại của ngư dân trong thời gian tàu hư hỏng phải nằm bờ để kiến nghị hỗ trợ, xử lý khắc phục. Ngoài ra, cần làm rõ vì sao 5 chủ tàu tự ý trao đổi với cơ sở đóng tàu để đưa tàu lên đà sửa chữa, không báo cáo với các cơ quan chức năng, 7 chủ tàu có khiếu nại sau đó rút đơn không chịu thẩm định...