Tàu khu trục mang tên lửa dẫn đường USS Dewey - Ảnh: navasource

Hãng tin Reuters dẫn lời một quan chức quốc phòng Mỹ giấu tên tiết lộ thông tin trên.

Theo đó, tàu khu trục USS Dewey đã di chuyển trong khu vực 12 hải lý xung quanh đá Vành Khăn thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam ngày 24-5. Trung Quốc hiện đang chiếm đóng trái phép và xây dựng bất hợp pháp các công trình tại khu vực này.

Bắc Kinh đang âm mưu cải tạo đá Vành Khăn thành đảo nhân tạo và tiền đồn quân sự của nước này trên Biển Đông. 

Phía Mỹ gọi những lần đưa tàu chiến và máy bay đến Biển Đông tuần tra là "đảm bảo tự do hàng hải trên biển và tự do đi lại trên không". Hoạt động này bắt đầu được tiến hành rộng rãi dưới thời cựu Tổng thống Mỹ Barack Obama, lần gần đây nhất là vào tháng 10 năm ngoái.

Việc Mỹ đưa tàu chiến đi vào khu vực 12 hải lý xung quanh thực thể bất hợp pháp do Trung Quốc xây dựng nhằm chuyển tải thông điệp đến Bắc Kinh, rằng Washington không công nhận các thực thể này là đảo và nó không có quyền hưởng quy chế vùng nước 12 hải lý theo Công ước Liên Hiệp Quốc về Luật biển (UNCLOS 1982).

Đây là lần đầu tiên nó được tiến hành dưới thời Tổng thống Donald Trump. Trước đó, có nhiều luồng thông tin nói chính quyền mới đã "3 lần 4 lượt" bác bỏ kế hoạch "tuần tra" trên Biển Đông.

Hồi đầu tháng này, một nhóm các thượng nghị sĩ cấp cao trong Ủy ban đối ngoại Thượng viện Mỹ đã nhắc Tổng thống Trump về việc không thực hiện tuần tra tự do đi lại ở Biển Đông từ tháng 10-2016.

Các chính trị gia này ủng hộ bản đánh giá mới đây của chỉ huy các lực lượng Mỹ ở Thái Bình Dương về việc Trung Quốc đang quân sự hóa Biển Đông và tiếp tục “chiến lược trình tự” để kiểm soát khu vực này.

Các nghị sĩ chỉ ra hàng loạt động thái “gây lo ngại” của Bắc Kinh như xây đảo nhân tạo, quấy rối các tàu cá thương mại và phát đi cảnh báo đối với máy bay và tàu tại các không phận và lãnh hải quốc tế.

“Tất cả những biện pháp này đặt ra những câu hỏi về cam kết của Trung Quốc đối với an ninh khu vực, thương mại tự do và tự do đi lại trên biển và trên không” - lá thư viết.

Bức thư gửi ngày 10-5 cũng hối thúc chính quyền ông Trump thường xuyên thực hiện tuần tra tự do đi lại trên biển lẫn trên không tại Biển Đông - vùng biển được mô tả là trọng yếu đối với các lợi ích an ninh quốc gia của Mỹ và hòa bình tại châu Á-Thái Bình Dương.