Hội nghị triển khai các giải pháp cấp bách khắc phục cảnh báo Thẻ vàng của EC về IUU diễn ra chiều ngày 23-4 - Ảnh: CHÍ TUỆ

Thông tin trên được thiếu tướng Bùi Trung Dũng - phó tư lệnh Cảnh sát biển Việt Nam - cho biết tại hội nghị triển khai các giải pháp cấp bách khắc phục cảnh báo Thẻ vàng của Ủy ban châu Âu (EC) về khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU) diễn ra chiều 23-4.

Theo thiếu tướng Dũng, tình trạng vi phạm, xâm phạm vẫn diễn biến phức tạp. "Năm 2017, Indonesia 2 lần trao trả ngư dân đánh bắt vi phạm cho Cảnh sát biển Việt Nam, qua điều tra thì nhiều người khi vừa trao trả lần 1 thì lần 2 lại tái phạm. 

Còn ở Malaysia, ngư dân Việt Nam không những sang đánh bắt bất hợp pháp mà còn làm giả biển số tàu Malaysia, qua trao đổi lực lượng thực thi pháp luật của Malaysia thì việc làm giả này họ đều có cách để phát hiện và cũng bắt, giữ nhiều phương tiện và ngư dân Việt Nam" - thiếu tướng Dũng nói.

Thông tin tại hội nghị, ông Trần Quang Hùng, phó tổng cục trưởng Tổng cục Thủy sản (Bộ NN&PTNT), cho biết hiện trạng chống khai thác IUU của Việt Nam trên thực tế chưa được cải thiện đáng kể, một số tỉnh, lãnh đạo tỉnh chưa quan tâm đến công tác tổ chức thực hiện và kiểm tra, giám sát tại cảng cá và hệ thống giám sát tàu cá.

Việc xử lý chủ tàu, thuyền trưởng có tàu cá vi phạm khai thác hải sản trái phép ở vùng biển nước ngoài chưa nghiêm, chưa đủ sức răn đe dẫn tới nhiều tàu cá và ngư dân vi phạm khai thác hải sản trái phép ở các nước trong khu vực biển Đông vẫn còn tiếp diễn. 

Trong năm 2018 đã xảy ra 85 vụ/137 tàu/1.162 ngư dân vi phạm vùng biển nước ngoài. 

Từ đầu năm 2019 đến nay, tình hình tàu cá Việt Nam vi phạm vùng biển nước ngoài vẫn tiếp tục xảy ra và diễn biến phức tạp, đã xảy ra 16 vụ/26 tàu/96 ngư dân vi phạm khai thác hải sản trái phép ở vùng biển nước ngoài. 

Các tỉnh có nhiều tàu cá bị nước ngoài bắt giữ, xử lý gồm: Kiên Giang, Bà Rịa-Vũng Tàu, Bình Định, Bến Tre, Cà Mau, Bạc Liêu, Bình Thuận.

Một số các tỉnh thực hiện các khuyến nghị của EC còn yếu kém như Tiền Giang, Bến Tre, Bà Rịa Vũng Tàu...

Bộ trưởng Bộ NN&PTNT Nguyễn Xuân Cường cho biết vẫn còn 4 khuyến nghị của EC Việt Nam chưa thực hiện được để tháo gỡ thẻ vàng đối với thủy sản - Ảnh: CHÍ TUỆ

Bộ trưởng Bộ NN&PTNT Nguyễn Xuân Cường cho rằng 9 khuyến nghị của EC đối với hải sản khai thác của Việt Nam để đảm bảo khai thác một cách bền vững. 

"Về tích cực, chúng ta nhìn nhận đây là cơ hội, các khuyến nghị này trùng với quyết tâm của chúng ta nhằm xây dựng nghề cá bền vững. EC cũng đã ghi nhận những kết quả của Việt Nam đã đạt được. Theo đó, những vụ vi phạm khai thác bất hợp pháp ở quốc đảo Thái Bình Dương không còn nữa và Việt Nam đã hoàn thiện phần lớn khung khổ pháp luật để đáp ứng theo khuyến nghị của EC" - Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường nói.

Tuy nhiên, còn 4 nội dung mà EC khuyến nghị vẫn chưa đáp ứng, trong đó nổi lên là tình hình tàu cá và ngư dân vi phạm khai thác hải sản trái phép ở các nước trong khu vực biển Đông vẫn còn tiếp diễn, diễn biến phức tạp. 

Hầu hết các hồ sơ xác nhận nguồn gốc nguyên liệu thuỷ sản được kiểm tra không đáp ứng được yêu cầu về truy xuất nguồn gốc, các lỗi được phát hiện trong quá trình kiểm tra phần lớn đều nằm trong lỗi hệ thống kiểm soát trong chuỗi. Cơ sở vật chất hạ tầng chưa đáp ứng, nguồn nhân lực cho quản trị… còn nhiều vấn đề. 

Tháng 5-2019, đoàn kiểm tra của EC tiếp tục sang kiểm tra, vì vậy Bộ NN&PTNT yêu cầu các địa phương tiếp tục tập trung chỉ đạo, tìm ra tồn tại, chỉ rõ nguyên nhân và đưa ra giải pháp. 

"Việc EC kiểm tra chỉ là 1 phần trong nhiệm vụ xây dựng nghề cá bền vững. Cố gắng trong thời gian sớm nhất tháo được "thẻ vàng" đối với thủy sản, làm cơ sở để thúc đẩy phát triển kinh tế biển nói chung và ngành kinh tế khác" - Bộ trưởng Cường nhấn mạnh.