Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc dự Phiên toàn thể Hội nghị cấp cao ASEAN lần thứ 35 - Ảnh: TTXVN

Hội nghị cấp cao ASEAN năm nay diễn ra trong bối cảnh Chile hủy tổ chức Diễn đàn hợp tác kinh tế châu Á - Thái Bình Dương (APEC). Điều này khiến sự kiện tại Bangkok còn nhận sự chú ý nhiều hơn nữa, theo bình luận của báo Malaysia The Star.

Giới quan sát kỳ vọng cuộc họp này sẽ ghi nhận những bước tiến trong đàm phán Bộ quy tắc ứng xử ở Biển Đông (COC). Trong nỗ lực nhằm giảm căng thẳng, các nhà đàm phán ASEAN đã kỳ vọng đạt được văn bản COC đầu tiên về Biển Đông, nhằm đặt ra một khung quy tắc để giải quyết các bất đồng. 

Dù vậy, các chuyên gia vẫn tỏ ra nghi ngờ việc Trung Quốc có thể thuận theo sáng kiến này. Xét từ bài phát biểu gần đây của Bộ trưởng Quốc phòng Trung Quốc Ngụy Phượng Hòa, Bắc Kinh sẽ rất miễn cưỡng và ít khả năng sẽ nhượng bộ.

Ngày 2-11, Phó thủ tướng - Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Phạm Bình Minh đã cùng bộ trưởng ngoại giao các nước ASEAN tham dự Hội nghị Hội đồng cộng đồng chính trị - an ninh ASEAN lần thứ 20 (APSC-20) và Hội nghị Hội đồng điều phối ASEAN lần thứ 24 (ACC-24). 

Tại Bangkok, ông Phạm Bình Minh kêu gọi tiếp tục các nỗ lực đối thoại, xây dựng niềm tin, tạo ra một môi trường mang tính xây dựng cho các cuộc đàm phán một COC thực chất và hiệu quả, phù hợp với luật pháp quốc tế, bao gồm Công ước Liên Hiệp Quốc về Luật biển (UNCLOS) 1982. Điều này sẽ giúp duy trì vai trò trung tâm cũng như dẫn đầu các sáng kiến hợp tác vì hòa bình, an ninh và ổn định khu vực.

Một loạt sự kiện quan trọng liên quan đến hợp tác kinh tế trong khu vực diễn ra vào ngày 2 và 3-11, thời điểm diễn ra các hội nghị giữa ASEAN với Trung Quốc, Ấn Độ và Liên Hiệp Quốc. Hội nghị cấp cao ASEAN lần này là sự kiện dự kiến rất bận rộn cho Việt Nam vì ngoài Biển Đông, Hiệp định đối tác kinh tế toàn diện khu vực (RCEP), Việt Nam còn phải tập trung thúc đẩy chương trình nghị sự và tiếp nhận vị trí chủ tịch từ Thái Lan.

Bộ trưởng Phạm Bình Minh đánh giá cao những kết quả ASEAN đạt được sau hơn 4 năm thực hiện Tầm nhìn cộng đồng ASEAN 2025, góp phần duy trì môi trường hòa bình, an ninh, ổn định, tạo điều kiện thuận lợi cho hợp tác và phát triển ở khu vực, cũng như tăng cường khả năng ứng phó của ASEAN trước các thách thức.

Ông nhấn mạnh năm 2020 là thời điểm quan trọng đánh dấu 5 năm thực hiện Tầm nhìn cộng đồng ASEAN 2025 và các kế hoạch tổng thể xây dựng các trụ cột cộng đồng, cũng như nhiều dịp kỷ niệm quan trọng. 

Do vậy, ASEAN cần sớm tiến hành đánh giá giữa kỳ công tác triển khai Tầm nhìn cộng đồng ASEAN 2025, xác định tồn tại, đề ra phương thức, giải pháp phù hợp để khắc phục nhằm thực hiện thành công Tầm nhìn cộng đồng ASEAN 2025, đồng thời đề ra các định hướng mới, nâng cao hiệu quả các cơ chế hợp tác do ASEAN dẫn dắt, góp phần củng cố vai trò trung tâm của ASEAN trong một cấu trúc khu vực mở, minh bạch và dựa trên luật lệ.

Biển Đông, RCEP phủ bóng ASEAN

TTO - Câu chuyện Bộ quy tắc ứng xử ở Biển Đông (COC) và Hiệp định Đối tác kinh tế toàn diện khu vực (RCEP) là những trọng tâm, chờ giá trị cốt lõi của Hiệp hội Các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) thể hiện.