Mới đây, Sở Giao thông vận tải TP.HCM đã kiến nghị Cục Đường bộ Việt Nam cần sớm nâng cấp hệ thống xử lý và khai thác dữ liệu hành trình (GPS), để xử lý kịp thời đối với các xe vi phạm tốc độ. 

Bên cạnh đó, sở cũng kiến nghị hệ thống GPS cần phải duy trì thường xuyên và đảm bảo độ tin cậy của dữ liệu, có công cụ rà soát, đối sánh trước khi khẳng định có vi phạm hay không vi phạm theo phân cấp quản lý và trách nhiệm của Cục Đường bộ Việt Nam.

Chưa nâng cấp hệ thống GPS vì chờ chuyển sang Bộ Công an

Theo Sở Giao thông vận tải TP.HCM, hiện TP đang quản lý với 243.863 xe kinh doanh vận tải của 5.066 đơn vị. Với lượng xe vi phạm lớn, địa phương gặp khó trong việc cập nhật tình trạng "bị thu hồi" phù hiệu trên hệ thống dịch vụ công trực tuyến vận tải đường bộ do phải nhập thủ công từng xe. Bên cạnh đó, việc xử lý xe vi phạm tốc độ chưa kịp thời vì dữ liệu tổng hợp có độ trễ 2-3 tháng.

Trả lời Tuổi Trẻ Online sáng 1-8, đại diện Phòng quản lý phương tiện và người lái (Cục Đường bộ Việt Nam) cho biết hệ thống xử lý GPS bắt đầu được triển khai từ năm 2014 bằng hình thức thuê dịch vụ. Do triển khai đã lâu nên dịch vụ hiện chưa đáp ứng được nhu cầu thực tiễn về quản lý vận tải.

Vì vậy năm 2023, Cục Đường bộ Việt Nam đã xây dựng đề án tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin và chuyển đổi số trong lĩnh vực đường bộ giai đoạn 2023 - 2025 và được Bộ Giao thông vận tải phê duyệt. Trong đó Cục Đường bộ Việt Nam cũng đã báo cáo Bộ Giao thông vận tải bố trí vốn, để nâng cấp hệ thống xử lý và khai thác dữ liệu GPS.

"Tuy nhiên hiện nay hệ thống vẫn chưa triển khai nâng cấp. Bởi theo quy định của Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ, từ 1-1-2025 toàn bộ dữ liệu GPS, camera sẽ được chuyển qua Bộ Công an quản lý. Nếu bây giờ đầu tư nâng cấp và sử dụng trong mấy tháng nữa sẽ rất lãng phí", đại diện Phòng quản lý phương tiện và người lái cho hay.

Hiện hệ thống mới tổng hợp dữ liệu đến tháng 3-2024

Theo quy định, GPS trên các xe sẽ được truyền về hệ thống xử lý và khai thác dữ liệu GPS do Cục Đường bộ Việt Nam quản lý. Hằng tháng, hệ thống này sẽ tổng hợp các xe vi phạm làm cơ sở để sở giao thông vận tải các tỉnh thành xử lý thu hồi phù hiệu. 

Cơ quan chức năng sẽ thu hồi phù hiệu đối với trường hợp khi trích xuất dữ liệu từ thiết bị GPS của mỗi phương tiện trong một tháng cho thấy có từ 5 lần vi phạm tốc độ/1.000km xe chạy (không tính các trường hợp vi phạm tốc độ từ 5km/h trở xuống).

Sáng nay 1-8, khi truy cập vào website của hệ thống xử lý và khai thác dữ liệu GPS, Cục Đường bộ Việt Nam thông báo mới hoàn thành việc tổng hợp đến tháng 3-2024. Như vậy, các xe vi phạm trong các tháng 4, 5, 6, 7 vẫn tiếp tục hoạt động vì sở giao thông vận tải các địa phương chưa có dữ liệu và đủ cơ sở để ra quyết định tước phù hiệu.

Ông Lê Trung Tính - chủ tịch Hiệp hội Vận tải ô tô hành khách TP.HCM - cho biết nhiều năm trước, gần 1 triệu ô tô đăng ký kinh doanh bắt buộc gắn GPS. Hiện nay các doanh nghiệp đang đóng phí truyền dữ liệu 80.000 đồng/tháng/xe. Chưa kể số tiền đầu tư thiết bị ban đầu thì mỗi năm các doanh nghiệp đang tốn gần 1.000 tỉ đồng.

"Tuy nhiên thời gian qua hệ thống xử lý và khai thác dữ liệu GPS có bất cập, nên việc xử lý xe vi phạm tốc độ chưa được xử lý kịp thời. Hy vọng khi chuyển qua Bộ Công an, hệ thống này sẽ nâng cấp các tính năng hiện đại nhằm đảm bảo xử lý xe vi phạm kịp thời. Đồng thời hệ thống này cần được kết nối đồng bộ, liên thông với cơ quan chức năng địa phương và các bộ ngành", ông Tính nói.

Nhà xe ngạo nghễ chạy quá tốc độ

Phóng viên Tuổi Trẻ ngược xuôi trên các chặng đường, chứng kiến những cuộc bứt tốc của các nhà xe trong đêm.