Nguyên nhân của tình trạng này thì có nhiều, trong đó không thể phủ nhận một thực tế là sẽ chẳng “cơm cháo” gì nếu như xe cứ chở hàng theo đúng tải trọng.

Bao nhiêu chi phí cho một chuyến xe, nào là cơm - áo - gạo - tiền, các loại thuế, phí, giá xăng dầu ngày một tăng cao. Chỉ riêng khoản phí cầu đường cũng là một gánh nặng không nhỏ. Đó là chưa kể tiêu cực phí có thể xuất hiện bất cứ lúc nào. Trước áp lực như vậy, người ta phải tìm cách bù lại chi phí bằng việc nâng tải trọng xe, từ đội nhíp, cơi thùng, né trạm đến chung chi... Và sự thật là hầu hết xe tải đều chở quá tải, không chỉ vượt tải cho phép một vài tấn mà có khi cả hàng chục tấn.

Các cơ quan chức năng không hề lạ lẫm với tình trạng xe quá tải. Nhiều biện pháp đã được đề ra, đặc biệt là xử phạt cứng rắn, nhưng mọi cái vẫn đâu vào đấy. Có ý kiến cho rằng không thể quản lý nổi xe quá tải, lực lượng mỏng, chặn đầu này xe lách đường khác. Cũng có ý kiến khẳng định thiếu phương tiện kỹ thuật kiểm tra xe, cơ sở pháp lý còn nhiều lỗ hổng hay bất cập... Tất cả điều đó đều đúng nhưng chưa phải là cốt lõi. Điều quan trọng nhất chính là sự nghiêm minh của các cơ quan chức năng.

Ở mỗi tuyến đường đều có sự hoạt động của nhiều lực lượng đảm bảo an toàn giao thông. Cứ thử đi dọc quốc lộ 1 là có thể thấy chỉ riêng cảnh sát giao thông có mặt ở mọi cung đường, có trạm cố định, có chốt chặn đột xuất và có tuần tra cơ động. Ấy vậy mà xe quá tải cứ lù lù chạy, vô tư vượt hàng ngàn kilômet. Tại sao? Không khó để trả lời câu hỏi này. Đó là tiêu cực. “Có tiền mua tiên cũng được”, đừng nói đến chuyện một chuyến xe nặng hàng chục tấn chui lọt lỗ kim.

Xe quá tải chỉ là một vấn nạn trong nhiều vấn nạn thuộc lĩnh vực giao thông. Cơ quan chức năng, chính quyền địa phương đã tốn nhiều thời gian, tiền bạc để làm mọi cách ngăn chặn tình trạng mất an toàn giao thông đang diễn ra gay gắt. Đáng tiếc là vấn nạn mãi lộ lại không mấy khi được đề cập một cách sâu sắc, trong khi đây là điểm then chốt để giải quyết mọi vấn đề.

Hãy tin đi, xe quá tải sẽ chỉ còn là một kỷ niệm của “thời xa vắng”, hay nói một cách khái quát hơn, cơn ác mộng của tai nạn giao thông sẽ giảm, thảm cảnh đau lòng sẽ bớt đi, nước mắt sẽ ít rơi nếu các lực lượng chức năng đủ dũng cảm đứng vững trước sự cám dỗ của đồng tiền bẩn vẫn thường được rải dọc khắp nẻo đường.