Ngày 29-7, Bảo tàng Đà Nẵng xác nhận đã có kết quả chính thức của nhà nghiên cứu Nguyễn Quang Trung Tiến (khoa lịch sử Đại học Khoa học Huế) về khẩu súng thần công được phát hiện hồi tháng 5 vừa qua.

Ông Huỳnh Đình Quốc Thiện (phải), giám đốc Bảo tàng Đà Nẵng, cùng các đơn vị tiếp nhận, nghiên cứu và bảo quản súng thần công - Ảnh: ĐOÀN NHẠN

Theo nhà nghiên cứu Nguyễn Quang Trung Tiến, căn cứ kiểu dáng, cấu tạo các bộ phận của súng, kỹ thuật đúc hoa văn nổi cùng các biểu tượng trang trí trên thân súng, quai súng, cách bố trí lỗ thoát khí cộng thêm phần chữ Hán chỉ khắc tay đơn sơ ở hai trục quay của triều Nguyễn để hướng dẫn pháo thủ sau mỗi lượt bắn, có thể khẳng định khẩu súng thần công này có xuất xứ từ Hà Lan.

Súng thần công bằng đồng của Hà Lan có mặt ở Việt Nam một phần theo con đường trục vớt của chúa Nguyễn từ những tàu Hà Lan bị đắm hay mắc cạn ở Đàng Trong, hoặc theo con đường biếu tặng hay mua bán của chúa Trịnh ở Đàng Ngoài vào những thập niên giữa thế kỷ 17.

Hoa văn trên thân súng - Ảnh: ĐOÀN NHẠN

Nhà nghiên cứu Nguyễn Quang Trung Tiến nêu rõ: "Dù đã mang trên mình lắm vết thương nhưng khẩu súng thần công bằng đồng này vẫn được chủ sở hữu là triều Nguyễn huy động vào cuộc chiến đấu bảo vệ nền độc lập, và may mắn không bị lọt vào tay giặc như số phận của nhiều súng đồng khác".

Sự "sống sót thần kỳ" của khẩu súng có thể xem là hiện thân của tinh thần vượt khó, kiên cường, bất khuất của người Việt Nam trước quân xâm lược.

Bản thân khẩu súng là một phần di sản vô giá, độc đáo trong kho tàng di vật chống Tây xâm của dân tộc ở mặt trận Đà Nẵng giữa thế kỷ 19 còn tồn tại đến hôm nay.

Tổng thể súng có chiều dài 174,1cm, gồm hai phần là thân súng 160,3cm và khối hậu 13,8cm; nặng khoảng 200kg - Ảnh: ĐOÀN NHẠN

Tổng thể súng có chiều dài 174,1cm, gồm hai phần là thân súng 160,3cm và khối hậu 13,8cm; nặng khoảng 200kg.

Khẩu súng này rất đồng dạng ở nhiều điểm với 3 khẩu thần công Hà Lan đúc những năm 1640, 1661, 1677-1678 đang được trưng bày tại Bảo tàng Cổ vật cung đình Huế.

Nghiên cứu cho thấy súng thần công này có niên đại trên dưới 350 năm tuổi. Theo ông Tiến, nhiều khả năng đây là cỗ súng đồng tướng quân ở Thành Điện Hải.

Do được du nhập vào Việt Nam từ thế kỷ 17 nên khẩu súng đồng này đã trải qua nhiều đời, qua tay nhiều chủ sở hữu, kinh qua nhiều chiến trận nên trên mình mang đầy thương tích.

Quan sát kỹ bằng mắt thường có thể nhận ra nhiều vết vỡ toác với nhiều kích cỡ khác nhau được hàn vá lại còn in hằn trên khắp thân súng.

Súng thần công - Ảnh: ĐOÀN NHẠN

Như Tuổi Trẻ Online đã đưa tin, ngày 22-5, nhóm công nhân thi công công trình kè biển Liên Chiểu đoạn Xuân Thiều - Nam Ô (Phường Hòa Hiệp Nam - Quận Liên Chiểu - Đà Nẵng) đã phát hiện khẩu súng thần công.

Bảo tàng Đà Nẵng đã tiếp nhận và đưa súng thần công về bảo quản, xử lý phục vụ cho công tác nghiên cứu, trưng bày và phát huy giá trị.

Ngành văn hóa Đà Nẵng đã trao thưởng "nóng" 15 triệu đồng đến đơn vị thi công kè biển phát hiện súng thần công có giá trị.

TTO - Trưa 24-5, Bảo tàng Đà Nẵng cho biết khẩu súng thần công thời nhà Nguyễn có niên đại 200 năm mà người dân phát hiện trên biển Đà Nẵng đang được đưa về bảo tàng.