Vườn sả và phòng thí nghiệm của nhà trường là nơi yêu thích của Linh và Hạnh sau giờ học - Ảnh: Đ.Lập

Đó là lời giới thiệu vắn tắt về sản phẩm sữa tắm tinh dầu sả chanh được Điểu Linh và Voong Thị Hồng Hạnh, hai học sinh lớp 11 Trường phổ thông Dân tộc nội trú Đắk R’Lấp (tổ 3, thị trấn Kiến Đức, Đắk R’Lấp, Đắk Nông), điều chế.

Sản phẩm sữa tắm sả chanh là một trong hai sản phẩm đại diện cho tỉnh Đắk Nông tham gia cuộc thi khoa học kỹ thuật cấp quốc gia dành cho học sinh khối THPT năm 2016.

Vào mùa mưa, buôn làng nơi Điểu Linh sinh sống thường khổ sở với muỗi. Để đuổi muỗi cho con tập trung học bài, ba của Điểu Linh thường cắt một ít sả bỏ dưới chân bàn học.

Từ mùi hương của sả chanh đã xua được muỗi, tháng 8-2015, Điểu Linh nảy ra ý tưởng sử dụng sả chanh để điều chế sữa tắm.

Đem ý tưởng này bàn với bạn Voong Thị Hồng Hạnh, cả hai bắt tay vào thực hiện dưới sự hướng dẫn và hỗ trợ của thầy Võ Như Sơn, phó hiệu trưởng nhà trường.

Điểu Linh nói chọn sả chanh (một loại sả có mùi thơm hương chanh - PV) vì loại này cho tinh dầu nhiều hơn các loại sả khác đang trồng tại địa phương, có mùi thơm dễ chịu như mùi nước hoa, đuổi được muỗi và chỉ sử dụng lá để chiết xuất tinh dầu sả chanh nên có thể tận dụng phần thân và củ để bán.

Để thực hiện ý tưởng, 40m² đất sau nhà ăn của trường được dành để trồng sả chanh. Sau bốn tháng trồng thì sả chanh cho thu hoạch với lượng tinh dầu sả tốt nhất. Các công đoạn chiết xuất được thực hiện tại phòng thí nghiệm của nhà trường.

Sau rất nhiều thí nghiệm chiết xuất tinh dầu với hàng trăm công thức khác nhau, cuối cùng Điểu Linh và Hồng Hạnh đã tìm ra cách lấy được tinh dầu nhiều nhất.

Thầy Sơn cho biết: “Trong điều kiện nhà trường còn hạn chế về cơ sở vật chất nên phòng thí nghiệm của nhà trường chỉ vẻn vẹn có 4m²”. Để chứng minh những thông số khoa học của tinh dầu sả sau khi chiết xuất, Linh và Hạnh lại lặn lội mang lượng tinh dầu lên Trung tâm Khoa học và công nghệ Đà Lạt để đo lường.

Suốt hai ngày được hướng dẫn và tự mình làm các công đoạn nhưng vẫn còn những thông số chưa rõ ràng, phải lần thứ hai trở lại Đà Lạt, Linh và Hạnh mới có được những thông số khoa học đảm bảo đủ điều kiện để điều chế thành sữa tắm tinh dầu sả trong niềm sung sướng tột cùng.

Từ kết quả phân tích tinh dầu thu được tại Đà Lạt, Linh và Hạnh tiếp tục mày mò để tìm ra công thức điều chế thành sữa tắm tinh dầu sả chanh có công dụng kháng khuẩn, diệt nấm và đuổi muỗi...

Sau khi cho ra đời sữa tắm, trường đã đưa vào sử dụng trong nhà trường để lấy ý kiến của các bạn học sinh và nhận được rất nhiều phản hồi tích cực. Các em trong khu nội trú không còn chịu cảnh muỗi đốt mỗi khi học bài khuya nữa.

Bạn Lương Tiến Sang, học sinh lớp 11 Trường phổ thông Dân tộc nội trú Đắk R’Lấp, nói: “Sữa tắm các bạn làm ra tắm rất sạch da, không gây dị ứng, lúc ngồi học bài thì không bị muỗi đốt nữa. Mùi thơm của sữa tắm lưu lại trên da rất dễ chịu”.

Thầy Phạm Minh Khánh, giáo viên dạy môn ngữ văn của trường, chia sẻ: “Sau thời gian sử dụng sản phẩm sữa tắm của các em, tôi thấy sản phẩm của các em không thua kém các sản phẩm sữa tắm đang bán trên thị trường, thậm chí còn vượt trội về tính năng đuổi muỗi. Tính năng này rất khả thi cho học sinh, người dân trên địa bàn nơi muỗi vẫn là nguyên nhân truyền nhiều bệnh tật, nhất là dịch sốt xuất huyết mà nhiều vùng trên địa bàn tỉnh Đắk Nông vẫn phải đối mặt hằng năm”.

Sản phẩm sữa tắm đuổi muỗi sả chanh từ Trường phổ thông Dân tộc nội trú Đắk R’Lấp - Ảnh: Đ.L.