Ảnh minh họa. Nguồn: ajp.com.au

Steroid, còn được gọi là 'roids' hoặc 'nước cốt' giống hoặc gần giống một số hormone trong cơ thể. Cơ thể sản xuất steroid tự nhiên để hỗ trợ các chức năng như chống căng thẳng và thúc đẩy sự tăng trưởng và phát triển. Nhưng một số người sử dụng thuốc viên, gel, kem, hoặc tiêm steroid vì họ nghĩ rằng steroid có thể giúp cải thiện khả năng chơi thể thao hay cơ thể của mình.

Phân loại steroid

Steroid đồng hóa là loại hormone nhân tạo có đặc tính giống như androgen – hormone sinh dục nam trong cơ thể con người. Có hơn 100 loại anabolic steroid. Loại hormone nam mạnh nhất là testosterone. Mặc dù chủ yếu là loại hormone của của nam giới khi trưởng thành, testosterone cũng được sản sinh với số lượng ít hơn trong cơ thể các cô gái trẻ. Testosterone giúp hình thành cơ bắp, tăng cường các đặc điểm nam tính của các chàng trai trong quá trình dậy thì, như vỡ giọng và phát triển lông trên cơ thể. Mức độ testosterone cũng ảnh hưởng đến sự hung hăng trong tính cách của người đó.

Một số vận động viên sử dụng steroid đồng hóa do tác dụng tương tự như của testosterone.

Một nhóm steroid khác, còn được gọi là chất bổ sung steroid, có chứa dehydroepiandrosterone - một nội tiết tố của steroid (DHEA) và/hoặc androstenedione (còn gọi là andro). Hiện nay hầu hết các chất bổ sung steroid bán ở các cửa hiệu thực phẩm chức năng hoặc phòng tập gym là trái phép và đòi hỏi phải được kê đơn. DHEA là một trong số rất ít ngoại lệ vẫn có thể được mua tại quầy thuốc.

Chất bổ sung steroid là dạng yếu hơn của androgen. Các tác động của nó không thực sự rõ rệt, tuy nhiên người ta cho rằng khi sử dụng với liều lượng lớn, nó có thể mang lại những tác dụng gần giống như các loại androgen, ví dụ như testosterone. Thậm chí, các công ty sản xuất thường chỉ cung cấp những thông tin sai lầm hoặc rất ít về những hậu quả trong dài hạn mà chất này gây ra đối với cơ thể khi sử dụng. Đó chính là lý do khiến chính phủ phải ban hành các quy định về kiểm soát phân phối steroid để bảo vệ người tiêu dùng.

Steroid đồng hóa hoạt động như thế nào?

Steroid đồng hóa kích thích tế bào cơ phát triển và tăng trưởng khi cơ thể đáp lại những tác động giống như của testosterone tự nhiên. Steroid đồng hóa vẫn lưu lại trong cơ thể từ vài ngày cho đến cả năm. Steroid được sử dụng rộng rãi do chúng có thể làm tăng sự dẻo dai, sức mạnh và cơ bắp. Tuy nhiên, các nghiên cứu không chỉ ra steroid có thể giúp phát triển các kỹ năng, sự nhanh nhẹn hay khả năng chơi thể thao.

Sự nguy hiểm của steroid

Steroid đồng hóa gây ra nhiều tác hại khác nhau. Một số tác dụng phụ thường gặp của nó là:

- Mụn trứng cá.

- Hói sớm hoặc rụng tóc.

- Tăng cân.

- Thay đổi tâm trạng.

- Tác động đến tâm lý khiến người sử dụng trở nên hung hăng.

- Các vấn đề với giấc ngủ.

- Huyết áp cao.

- Tăng nguy cơ bị chấn thương gân và cơ bắp.

- Vàng da, tổn thương gan.

- Chậm phát triển.

- Tăng nguy cơ phát triển bệnh tim, huyết khối, đột quỵ, và một số loại ung thư.

Những rủi ro đối với nữ giới

Nữ giới khi sử dụng steroid đồng hóa sẽ phải đối mặt với những tác hại như:

- Lông trên mặt và cơ thể bị kích thích tăng trưởng.

- Phát triển các đặc điểm nam tính, chẳng hạn như giọng nói, mất các đặc điểm nữ tính, chẳng hạn như làm nhỏ vòng một.

- Làm rộng âm vật.

- Thay đổi chu kỳ kinh nguyệt.

Những rủi ro với nam giới

Những tác hại gây ra với nam giới bao gồm:

- Co tinh hoàn.

- Đau khi đi tiểu.

- Ngực phát triển.

- Bất lực (không có khả năng để đạt được sự cương cứng).

- Giảm số lượng tinh trùng và vô sinh.

Các vấn đề khác

Steroid cũng có thể gây ra những tác dụng phụ nghiêm trọng về tâm lý. Một số người sử dụng trở nên hung hăng và hiếu chiến, tin vào những điều không có thật (ảo giác), hoặc có những cảm xúc cực đoan về sự mất lòng tin hay sợ hãi (hoang tưởng). Để chống lại những tác động tiêu cực của steroid đối với tâm lý, những người này cũng dễ dàng bị cám dỗ sử dụng các loại chất kích thích khác hơn, chẳng hạn như rượu hoặc ma túy.

Người sử dụng steroid dưới hình thức tiêm cũng có nguy cơ dễ bị lây nhiễm HIV (virus suy giảm miễn dịch của con người) gây bệnh AIDS, nếu họ dùng chung kim tiêm với người dùng khác. Những người sử dụng kim tiêm bẩn cũng đối mặt với những nguy cơ lớn hơn mắc các bệnh viêm gan, bệnh gan, hoặc viêm nội tâm mạc do vi khuẩn, nhiễm trùng của màng trong của tim.

Steroid: Lạm dụng và nghiện

Một số người sử dụng steroid theo chu kỳ. Nghĩa là họ dùng steroid trong một giai đoạn, sau đó dừng rồi lại sử dụng trở lại. Một số người sử dụng hai hoặc nhiều hơn hai loại steroid đồng hóa khác nhau, gọi là "sử dụng gộp". Một số người khác dùng theo kiểu "kim tự tháp", nghĩa là bắt đầu dùng với liều lượng thấp, sau đó tăng dần liều sử dụng, hoặc tăng dần số loại steroid đồng hóa, rồi giảm dần để hoàn thành một chu kỳ sử dụng. Những người này tin rằng việc sử dụng gộp giúp tăng tác dụng của mỗi loại thuốc, dùng theo kiểu kim tự tháp giúp cơ thể quen dần với liều cao steroid, và khoảng thời gian không sử dụng sẽ giúp cơ thể phục hồi lại sau quá trình sử dụng thuốc. Tuy nhiên, không có bất cứ bằng chứng khoa học nào chứng minh sự đúng đắn của những quan điểm trên.

Nhiều người tự nhủ họ sẽ chỉ sử dụng steroid trong một học kỳ hay một mùa. Tuy nhiên, thật không may, steroid có thể gây nghiện và rất khó khăn khi muốn ngưng sử dụng chúng.

Một khi người dùng ngưng sử dụng, nó có thể gây ra những triệu chứng bao gồm chán ăn, mệt mỏi, bồn chồn, mất ngủ, thay đổi tâm trạng và trầm cảm.

Có nên sử dụng steroid hay không?

Sử dụng steroid đồng hóa là bất hợp pháp và bị cấm bởi các tổ chức thể thao chuyên nghiệp, các hiệp hội y tế. Mặc dù vậy, một số vận động viên tiếp tục sử dụng steroid vì tin rằng nó giúp họ có thêm lợi thế khi cạnh tranh. Có thể thấy trong nhiều trường hợp, nếu một vận động viên bị phát hiện có sử dụng steroids, sự nghiệp của vận động viên đó sẽ bị phá hủy, và bên cạnh đó là những hậu quả nghiêm trọng về sức khỏe.

Suy nghĩ một cách cẩn thận, bạn sẽ thấy hủy hoại cơ thể mình để rồi bị loại vì không đủ tiêu chuẩn không phải biện pháp thông minh để phát triển sự nghiệp thể thao của mình. Trở thành một vận động viên ngôi sao đồng nghĩa với việc luyện tập chăm chỉ và lành mạnh: Ăn uống đúng cách, tập luyện, và rèn luyện sức khỏe mà không dùng đến bất cứ loại chất kích thích nào./.