Phóng to

Minh họa: La Nguyễn Quốc Vinh

Với nó, dòng sông Trà Bồng trước nhà cứ lặng lẽ bình yên trôi vào trong ký ức tuổi thơ, của hiện tại và có lẽ của những mai sau nữa. Dòng sông mà tuổi thơ nó đắm mình trong làn nước mát, đôi khi có những lằn roi của ba, của má và của chị Hai vì trốn ngủ trưa đi tắm sông. Bây giờ đi học xa nhà, mỗi lần về nó lại trầm mình vào đó để những con nước, những làn sóng vỗ về nó, đánh dạt nó ra xa rồi lại cuốn nó vào bờ. Dòng sông trước nhà là ký ức nặng nhất nó mang theo trên đất Huế. Những buổi chiều lăng xăng đá bóng, mùa gió về làm diều giấy thả bay. Có những ngày đi chợ Huế thấy con cá quen quen, hỏi mua, họ nói “một trăm ngàn một ký”, lòng nó tự nhiên lại tức anh ách vì “cá này ở nhà anh Ba đánh lưới có khi cả trăm con, ăn không hết, giờ ở đây sao đắt dễ sợ”.

Từ nhỏ, mỗi khi có chuyện buồn, nó lại lội nước ra hòn đá ngang mé sông, ngồi im lặng, nhìn dòng nước lững lờ trôi. Ngày bé, mỗi khi mong ba về, nó lại ra sông ngồi trên chiếc ghe chở cát của hàng xóm, ngóng mãi về con đường đi vào trong xóm. Có những mùa nước lớn ngập cả đường vào nhà, nước dâng lên đến bờ thành nhà, nó lại ra ngồi bên cành những cây tra nhìn dòng sông chảy xiết, cuốn theo những đám lục bình, những bẹ dừa nước. Rồi trong mùa nước ấy, anh Ba với đứa bạn thân của nó sẽ bơi thúng ra giữa sông, vớt bẹ dừa nước, bắt những con rạm bám trong ấy để chiều về nhà nó có món rạm rang ăn với cơm nóng, ấm áp cùng những giọt mưa rơi thánh thót trước hiên nhà.

Rồi mùa bão sẽ đến, mùa bão mang theo những con sóng lớn của dòng sông đánh ập vào vách tường nhà bếp, rồi lại xô ầm ầm vào bờ đá trước nhà. Những mùa bão lớn, nước dâng ngập nhà, ba sẽ cho mấy chị em lên nhà bà Út tránh bão, nhà nó chỉ còn ba má. Rồi đến lúc dòng sông trở nên hung hãn như một con rồng nước khổng lồ, nuốt chửng tất cả. Sau mùa bão, nó về nhà, nước mắt chực rơi trên đống đổ nát của những ngôi nhà, hàng xóm lại ra ngồi trên bãi cát nhìn dòng sông đỏ ối phù sa, mang hết bao công sức, mồ hôi và nước mắt về với biển, êm đềm như chưa từng tức giận. Mùa bão đi qua, ba lại gầy thêm, tóc má lại thêm vài sợi bạc.

Nhưng sông Trà Bồng chưa bao giờ bạc đãi nó như người đời. Ngày hè, dòng sông cho nó làn gió mát, chiều nó lại ra cồn cát dạo bắt những con ngao, những con bống sông. Những ngày rỗi, cả nhà nó lại bơi thúng ra hòn đảo nhỏ trước nhà, nụ cười giòn tan bên nồi hàu, điệp, ốc luộc - chiến lợi phẩm vừa mới lặn xong. Những chiều bên nhà ngắm mặt trời chiếu những tia sáng cuối cùng xuống dòng sông, rồi lặn dần rực rỡ. Đó như một bức tranh bình yên mà nó luôn khao khát những buổi chiều ngắm hoàng hôn nơi xóm trọ. Đi học xa, nó luôn chọn ngày về là những mùa trăng để được nhìn thấy cảnh đẹp mà nó chỉ ghi lại bằng trái tim chứ không thể lưu lại bằng máy ảnh. Hình ảnh vầng trăng tròn nghiêng mình rọi xuống một vùng rực rỡ sáng chói của dòng sông trôi êm đềm lúc nửa đêm, rồi ở ngoài bóng tối kia một chiếc thuyền bình yên trôi vào khoảng sáng rồi lại lặng lờ đi vào bóng tối.

Có một dòng sông chảy mãi trong nó, dòng sông như một người bạn trung thành. Mỗi lần nó buồn, viết tất cả ra giấy gấp thành thuyền, thả xuống sông. Con thuyền giấy nhấp nhô trong sóng nước rồi khe khẽ chìm vào sâu đáy sông, mang theo những nỗi niềm nó không muốn giữ lại. Rồi như một nếp quen, trên đất Huế nó lại mang thuyền giấy ra thả trên dòng Hương. Dù dòng Hương không yên ả như dòng Trà Bồng quê nó, dù dòng Hương mang những ồn ào, tấp nập nhưng vẫn lặng lẽ giấu những nỗi niềm để nó an nhiên hơn, để nó thấy êm dịu hơn nỗi nhớ sông quê. Cứ thế sông Trà Bồng trôi thẳng vào tâm trí nó, dài mãi, dài mãi theo năm tháng.

Phóng to Áo Trắng số 6 ra ngày 1/04/2013 hiện đã có mặt tại các sạp báo. Mời bạn đọc đón mua để thưởng thức được toàn bộ nội dung của ấn phẩm này.