Biển báo hiệu lãnh thổ Thụy Sĩ trên núi Alps. Ảnh: afp.com

Đường biên giới giữa hai nước Thụy Sĩ - Italy chạy dọc theo đường phân chia thoát nước. Tại đường phân chia thoát nước này, nước băng tan chảy xuống hai sườn của ngọn núi về phía hai quốc gia.

Tuy nhiên, khi sông băng Theodul tan chảy, đầu nguồn sông đã thu về hướng nhà nghỉ Rifugio Guide del Cervino – một nơi nghỉ chân cho du khách khi tham quan đỉnh Testa Grigia cao 3.480 m. Điều này đồng nghĩa với việc biên giới giữa hai nước đã dịch chuyển.

Frederic, một du khách 59 tuổi nghỉ chân tại nhà hàng, cho biết: 'Thực đơn viết bằng tiếng Italy, và chúng tôi trả tiền bằng đồng euro thay vì đồng franc Thụy Sĩ. Song thực tế chúng tôi đang ở Thụy Sĩ hay Italy'.

Đây cũng là chủ đề tranh luận sôi nổi trong các cuộc đàm phán ngoại giao từ năm 2018 và kết thúc bằng một thỏa hiệp vào năm ngoái. Tuy nhiên, các chi tiết trong thỏa thuận vẫn còn được giấu kín.

Khi nhà nghỉ Rifugio Guide del Cervino được xây dựng trong năm 1984, tất cả nội thất trong nhà nghỉ từ bàn ghế, giường tủ nằm hoàn toàn bên phía lãnh thổ Italy. Song hiện này, với sự dịch chuyển biên giới, 2/3 không gian nhà nghỉ, bao gồm phần lớn giường và nhà hàng, lại nằm ở phía Nam Thụy Sĩ.

Vấn đề được trở nên đáng quan tâm vì kinh tế khu vực này phụ thuộc vào du lịch. Đây là một trong những khu nghỉ mát trượt tuyết lớn nhất thế giới, và đang phát triển khi một ga cáp treo đang được xây dựng cách đó vài mét.

Từ năm 1973 đến năm 2010, sông băng Theodul đã mất gần 1/4 diện tích. Băng tan đã khiến lớp đá bên dưới lộ ra, thay đổi đường phân chia thoát nước và buộc hai quốc gia phải vẽ lại 100 m đường biên giới.

Ông Alain Wicht, quan chức phụ trách đường biên giới tại cơ quan lập bản đồ quốc gia Swisstopo của Thụy Sĩ, nói rằng những điều chỉnh như vậy xảy ra thường xuyên và thường được giải quyết bằng cách so sánh kết quả đọc của các nhà khảo sát, thay vì sự can thiệp từ các chính trị gia.

'Phần diện tích lãnh thổ này không đáng là bao. Tuy nhiên, nơi đây lại xuất hiện một tòa nhà đem lại giá trị kinh tế cho khu đất', Alain giải thích.

Về phần mình, những người đồng cấp Italy từ chối bình luận do tình hình quốc tế phức tạp.

Cựu giám đốc Swisstopo, Jean-Philippe Amstein, cho biết những tranh chấp như trên thường được giải quyết bằng cách trao đổi các lô đất có diện tích và giá trị tương đương. Song trong trường hợp này, Thụy Sĩ không quan tâm đến việc lấy một mảnh sông băng và người Italy thì không thể đền bù một mảnh đất trên bề mặt cho Thụy Sĩ.