Chiều 13-8, Ban Dân vận Thành ủy TP.HCM tổ chức hội nghị giới thiệu và trao đổi thông tin việc ban hành quyết định điều chỉnh quyết định số 02 năm 2020 của UBND TP.HCM quy định về bảng giá đất.

Cần đánh giá kỹ tác động

Trao đổi tại hội nghị, đại diện một số hội luật gia các quận, huyện và TP Thủ Đức cho rằng việc ban hành bảng giá điều chỉnh cần thiết và đúng quy định của Luật Đất đai 2024.

Tuy nhiên để không gây sốc cho người dân, việc ban hành và thời gian áp dụng cần có lộ trình.

Bà Lê Thị Hằng - chủ tịch Hội Luật gia quận 4 - cho rằng lâu nay giá trong bảng giá đất thấp hơn nhiều so với giá thị trường làm ngân sách bị thất thu, người dân bị thu hồi đất cũng được bồi thường giá thấp, thiệt đơn thiệt kép.

Theo bà Hằng, bảng giá đất dự kiến điều chỉnh cũng còn thấp, chưa tiệm cận giá thị trường, trong khi luật đưa ra quy định bảng giá mới phải bảo đảm nguyên tắc định giá theo giá thị trường.

Bà Hằng cho rằng việc ban hành bảng giá điều chỉnh là cần thiết, đảm bảo công bằng cho người bị thu hồi đất. Bà đề nghị rà soát để có bảng giá đất phù hợp giá thị trường.

Ông Lê Công Chính - chủ tịch Hội Luật gia quận 1 - nhìn nhận bảng giá đất cũ dù được cập nhật nhiều lần nhưng bị khống chế bởi khung giá đất nên không theo kịp đà tăng giá của thị trường.

Việc này đã tác động lớn đến việc thực hiện các dự án đầu tư công, nhất là dự án trọng điểm của TP.HCM.

Theo ông Chính, việc điều chỉnh giá đất hết sức kịp thời, cần phải làm. Tuy nhiên khi thực hiện, ban hành sửa đổi cân nhắc, thận trọng, làm sao có sự hài hòa lợi ích của Nhà nước, nhà đầu tư, người dân.

"Nếu bảng giá không đạt được sự hài hòa lợi ích sẽ kéo theo nhiều hệ lụy hết sức phức tạp. Nếu có bảng giá phù hợp tạo sự đồng thuận cho người dân sẽ tránh khiếu nại, khiếu kiện phức tạp vượt cấp", ông Chính nói.

Trong khi đó, ông Nguyễn Văn Thành - chủ tịch Hội Luật gia quận 10 - nhìn nhận trong số các nhóm ảnh hưởng bởi bảng giá đất điều chỉnh có nhóm hoan nghênh vì giá bồi thường, hỗ trợ tăng lên, nhưng cũng có nhóm băn khoăn vì tiền sử dụng đất khi hợp thức hóa, chuyển mục đích, thuế chuyển nhượng... có thể tăng cao.

Chính vì vậy ông Thành đề nghị cơ quan soạn thảo khảo sát, đánh giá tác động kỹ hơn để đảm bảo hài hòa lợi ích các bên. Trong đó đánh giá tác động kinh tế theo các mặt có lợi, có hại như thế nào.

Đừng lấy mục đích nhỏ mà so với toàn bộ quyền của người dân

Tại hội nghị, Trưởng Ban Dân vận huyện Củ Chi Dương Văn Duyên đặt câu hỏi có thể tạm dừng việc điều chỉnh bảng giá đất để lùi lại, tính toán kỹ hơn hay không.

Trao đổi sau đó, Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường TP.HCM Nguyễn Toàn Thắng tiếp tục giải thích và khẳng định sự cần thiết phải ban hành bảng giá điều chỉnh giá đất mới cho phù hợp quy định Luật Đất đai 2024.

Trả lời câu hỏi của ông Duyên, ông Thắng đặt ngược lại câu hỏi nếu dừng ban hành bảng giá điều chỉnh, toàn bộ dự án thu hồi đất đang bồi thường, giải phóng mặt bằng không phê duyệt được giá đất bố trí tái định cư, không cập nhật được giá bồi thường mới theo giá thị trường thì sao? 

Hàng chục ngàn trường hợp chờ giá bồi thường, tái định cư xử lý như thế nào?

Ông Thắng cho hay Luật Đất đai mới cho phép cập nhật toàn bộ giá được Nhà nước bồi thường, giá tái định cư và giá giao dịch thành vào bảng giá đất với mục tiêu giải quyết cho các trường hợp thu hồi đất.

Hiện nay bảng giá điều chỉnh được xây dựng trên cơ sở cập nhật đầy đủ những trường hợp tái định cư, giá giao dịch thành, bồi thường được duyệt. Nếu giữ nguyên giá như cũ người dân sẽ thiệt thòi.

"Làm sao người dân chịu giá bồi thường có mấy trăm ngàn một mét vuông đất nông nghiệp, trong khi tính giá bồi thường dự án vành đai 3 cho người dân đã tính giá hợp lý để người dân bàn giao nhanh mặt bằng. 

Nếu lấy giá bồi thường cũ người dân có chịu không. Chưa kể những trường hợp nhận tiền rồi, di dời rồi, bây giờ dừng điều chỉnh giá, ai xử lý hết toàn bộ trường hợp này", ông Thắng đặt vấn đề.

Theo ông Thắng: "Dừng điều chỉnh chúng ta được một điều là đóng tiền sử dụng đất, tiền thuế thấp nhưng toàn bộ người dân bị thu hồi đất phải chịu thiệt thòi. Như vậy mình lấy mục đích nhỏ mà so với toàn bộ quyền của người dân, coi chừng ảnh hưởng hết quyền lợi người dân".

Dân kêu giá đất điều chỉnh của TP.HCM tăng cao, làm sao để dung hòa?

Vì sao TP.HCM phải điều chỉnh bảng giá đất tăng cao như vậy, có giải pháp nào dung hòa để vừa không lo pháp lý, vừa được đồng thuận cao.