Thời khắc đối mặt chống bão đã nguy hiểm, việc tái thiết hậu bão cũng là quá trình rất khó khăn, vô cùng tốn kém và mất nhiều thời gian…

Con tàu biển hàng ngàn tấn khổng lồ bị sóng gió quật lên cách bờ biển hàng trăm mét. Những cột điện bằng thép tròn to bằng bắp đùi người lớn bị gió quật nằm rạp xuống đất như xe tăng ủi đổ.

Lịch sử cuồng phong thế giới nhiều năm nữa còn nhắc đến trận siêu bão khủng khiếp Haiyan năm 2013 làm chết gần 7.000 người Philippines và bị thương hàng chục ngàn người khác cùng con số thiệt hại nặng nề lên đến hàng chục tỉ đô la.

Trận siêu bão thảm khốc

Sau khi tâm bão Haiyan (tên Việt Nam là bão Hải Yến, Philippines là Yolanda) vào thành phố biển Tacloban, miền trung Philippines ngày 8-11-2013, chúng tôi đã xem lại rất kỹ diễn biến cơn bão lịch sử này.

Trong đó có clip được quay bằng điện thoại ngay tại cầu cảng Tacloban khi cơn bão kinh hoàng vừa đổ bộ. Clip vừa quay được vài chục giây thì đứt ngang.

Ngay lúc vừa vào được đến đây, chúng tôi đã cố gắng hỏi những người còn sống sót về người quay clip đặc biệt này nhưng được nghe trả lời có lẽ đã chết. Anh ta liều lĩnh đứng ngay đầu siêu bão cấp độ cao nhất với sức gió giật cực kỳ nguy hiểm hơn 300km/h để có hình ảnh truyền ra thế giới.

Ngược dòng diễn biến, trước ngày bão Haiyan gây đau thương cho Philippines, nó xuất phát từ một áp thấp ở vùng biển phía đông cách xa quốc gia vành đai bão này vào đầu tháng 11-2013.

Sang ngày 4-11, nó nhanh chóng nâng cấp lên thành bão nhiệt đới và liên tục mạnh dần. Rồi chưa đầy hai ngày sau, nó mạnh lên thành siêu bão cấp 5, cấp cao nhất trong thang bão Saffir-Simpson với sức gió trên 250km/h, mạnh hơn cả siêu bão cấp 17 theo thang bão Việt Nam sử dụng.

Tuy nhiên, sức mạnh cuồng phong Haiyan vẫn cứ tiếp tục tăng cực kỳ nguy hiểm. "Sức gió lên 310km/h, hiếm có công trình xây dựng nào chịu được sức gió dữ dội như thế", chuyên gia Jeff Master của Tổ chức khí tượng Weather Underground đã phát đi cảnh báo cực kỳ nguy hiểm về cơn cuồng phong này…

Sau khi tàn phá quốc đảo Palau Tây Thái Bình Dương, nó tiến dần xuống phía tây và ập vào vành đai bão Philippines. Khoảng 4h40 sáng 8-11, siêu bão Haiyan bắt đầu quét lên đảo Samar, cách thủ đô Manila 600km về phía đông nam và các tỉnh Leyte, Cebu...

Đại thảm họa bắt đầu, ngay cả những người dày dạn kinh nghiệm chống bão ở quốc gia vành đai bão Philippines cũng bất ngờ, choáng váng về sự chết chóc khủng khiếp của nó.

Khắp nơi bị gió bão tàn phá và thành phố biển Tacloban của tỉnh Leyte trên đường tâm bão quét qua đã phải chịu thiệt hại nặng nề nhất cả về sinh mạng con người lẫn vật chất.

Buổi sáng để cố gắng đến được tọa độ chết chóc này, chúng tôi đã phải bay quá cảnh đến ba chặng, từ TP.HCM bay đi Manila, rồi từ đây lại bay tiếp đi thành phố Cebu và tiếp tục một chặng bay nữa mới vào được thành phố đổ nát Tacloban.

Trên chuyến bay cuối cùng này, không khí căng thẳng hiện rõ gương mặt từng hành khách mà đa số là người đi tìm thân nhân đã mất liên lạc ở tâm bão hoành hành.

Khi cơn bão đổ bộ lên đây chỉ vài phút, hệ thống viễn thông và điện đã bị sập hoàn toàn. Thành phố biển biệt lập với thế giới bên ngoài, tất cả giờ chỉ còn là tin đồn.

Cô hành khách ngồi ghế bên là sinh viên về tìm gia đình, cứ hỏi thăm khi nghĩ chúng tôi là nhà báo có thể nắm được thông tin gì đó. Mắt cô đỏ ửng, ngân ngấn nước, sợ hãi kể tin đồn hàng chục ngàn người đã chết.

Siêu bão càn quét, mọi thứ đều tan nát. Nhưng khi hệ thống liên lạc bị đứt thì tình trạng hoảng loạn càng dữ dội hơn vì người ta không thể biết người thân sống - chết ra sao.

Chúng tôi vào thành phố Tacloban mà không có vé ra. Chiếc máy bay nhỏ MD-82 đã quay đầu ngay sau đó 30 phút và không còn chuyến bay nào ra vào nữa.

Khung cảnh sân bay Romualdez, cửa ngõ duy nhất vào Tacloban đã làm mọi người choáng váng. Tất cả đều đổ nát, băng chuyền trả hành lý như bị bão vò cuộn lại, những chiếc xe chở hành khách, chở hàng hóa bị gió bão thổi bay tứ tung như chiếc lá.

Sân bay lúc này chỉ còn hiếm hoi những chuyến bay C130 của quân đội Philippines chở binh lính vào giúp dân và chở ra một số người ưu tiên như nạn nhân bị thương vì bão. Những người lính lăm lăm súng M16 để giữ gìn an ninh.

Không khí vô cùng căng thẳng. Trong cuồng phong, họ vẫn phải cầm súng vì an ninh thành phố đã tê liệt, xuất hiện tình trạng cướp bóc. Một nhà tù nhốt mấy ngàn phạm nhân đã bị bão đánh vỡ tan hoang các bức tường bảo vệ, lại thêm tin đồn phiến quân ở trên núi tràn xuống thành phố.

Khó khăn lắm chúng tôi mới thuê được chiếc ô tô vào trung tâm thành phố, bởi giờ chỉ có dòng người tìm đường thoát ra chứ không có người vào nơi chết chóc. Ông lái xe chở chúng tôi cố tình để hé khẩu súng ngắn của mình, không biết anh ta muốn răn đe kẻ lạ như chúng tôi hay để sẵn sàng chống trả cướp bóc.

Chết vì nhà cửa đổ sập và nước biển dâng

Khoảng hai giờ tâm bão hoành hành ở thành phố này đã ập xuống hai giai đoạn chết chóc bi thảm. Đầu tiên là gió bão giật hơn 300km/h đã quật đổ cây cối, cột điện và hơn 90% nhà cửa làm chết nhiều người.

Ngay sau đó, nước biển dâng cao 5-6m như sóng thần ập vào lại tiếp tục nhấn chìm mọi thứ, làm người chết đuối ở Tacloban còn nhiều hơn người bị vật đổ đè trúng.

Tâm bão đi qua, cảnh chết chóc, đổ nát, đau thương ngập tràn khắp nơi. Ông Tecson Lim, thị trưởng thành phố Tacloban, liên tục đưa ra những con số tăng dần về thiệt hại người và của.

Ban đầu, ông ta nói khoảng 1.000 người chết và 50% nhà cửa bị sập, nhưng con số đã tăng lên nhanh chóng và mãi không dừng lại khi người ta liên tục thấy những thi thể người trôi nổi ở vịnh Tacloban dạt vào bờ.

Nhiều đến mức người ta không kịp xử lý thi thể, phải xếp tạm thành những hàng dài ở ngay bãi biển gần tòa nhà thị chính. Trong thành phố, tình trạng bi thảm còn nặng nề hơn khi thi thể rải rác khắp nơi, thậm chí nằm ngay sát bước chân chúng tôi đi qua.

Cảnh tượng đau lòng đến mức chúng tôi phải chú ý cẩn thận từng bước chân vì sợ giẫm vào thi hài ai đó, kể cả thi hài những đứa trẻ bé xíu.

Nhiều người chết, trong khi người may mắn còn sống cũng đã kiệt sức nên không ai kịp dọn dẹp thi hài đồng loại. Anh Samat, người may mắn qua được cơn bão, nói rằng có những gia đình chết hết trong cơn bão nên chẳng còn thân nhân nào để chôn cất nữa…

___________________________________________

Những chiếc xe quân đội phải có binh lính cầm súng áp tải gạo vào cứu đói vùng tâm bão Haiyan đi qua. Dọc đường, nhiều người già và trẻ em giơ bảng cầu cứu…

Kỳ tới: Cứu đói và tái thiết sau bão Haiyan

Trước Yagi, Việt Nam từng hứng 3 siêu bão 'khổng lồ' này

Từ năm 2013 đến nay có ba cơn bão tương tự như Yagi từng đổ bộ vào Việt Nam, gây nhiều thiệt hại về người lẫn tài sản.