Vào cuộc nhanh

* Ngày 27-10, Đoàn đại biểu Quốc hội TP.HCM gửi kiến nghị lên Chủ tịch Quốc hội và Ủy ban Các vấn đề xã hội của Quốc hội.

* Ngày 29-10, Ủy ban Các vấn đề xã hội của Quốc hội có công văn đề nghị Ủy ban Pháp luật của Quốc hội xem xét kiến nghị này.

* Ngày 31-10, Ủy ban Pháp luật của Quốc hội tổ chức cuộc họp với Đoàn đại biểu Quốc hội TP.HCM và các bên liên quan.

* Ngày 3-11, Thủ tướng chủ trì cuộc họp và kết luận sẽ trình Quốc hội hai phương án cai nghiện ma túy.

V.SỰ

Thiết lập ngay các cơ sở điều trị Methadone

Thủ tướng vừa có chỉ thị về đẩy mạnh điều trị nghiện các chất dạng thuốc phiện bằng thuốc thay thế.

Theo chỉ thị, đến ngày 15-10-2014 mới có 38/63 tỉnh, TP triển khai điều trị Methadone cho 21.613 người nghiện, đạt 27% so với mục tiêu điều trị cho 80.000 người vào cuối năm 2015, chiếm 12% số người nghiện ma túy có hồ sơ quản lý.

Ðể đẩy nhanh tiến độ điều trị thay thế trong tình hình kinh phí giảm mạnh, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu các bộ, ngành, địa phương khẩn trương, nghiêm túc triển khai thực hiện điều trị thay thế theo quy định có liên quan.

Thủ tướng cũng yêu cầu UBND tỉnh, thành chỉ đạo khẩn trương rà soát, cập nhật số lượng người nghiện tại địa phương làm căn cứ lập kế hoạch thiết lập các cơ sở điều trị nghiện theo quy định tại nghị định số 96.

Ðồng thời khẩn trương xây dựng kế hoạch, bảo đảm cân đối, lồng ghép triệt để cơ sở vật chất, trang thiết bị, nhân lực và kinh phí để tổ chức triển khai kế hoạch điều trị bằng thuốc Methadone đạt chỉ tiêu được giao.

Thủ tướng Chính phủ giao Bộ Y tế chỉ đạo, hướng dẫn và đôn đốc các địa phương, đặc biệt là các tỉnh trọng điểm về ma túy và HIV/AIDS thiết lập ngay các cơ sở điều trị Methadone; chủ trì, phối hợp với Bộ Tài chính khẩn trương xây dựng, ban hành khung giá dịch vụ điều trị thay thế nghiện các chất dạng thuốc phiện bằng thuốc Methadone, trong đó cho phép tính chi phí nhân công thuê ngoài (thuê hợp đồng lao động) vào giá dịch vụ điều trị Methadone.

Bộ Y tế chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành và các cơ quan liên quan bảo đảm nguồn cung thuốc Methadone đáp ứng nhu cầu của các địa phương; hoàn thiện các hướng dẫn về chuyên môn; hỗ trợ các địa phương tổ chức tập huấn cho cán bộ làm việc tại các cơ sở điều trị nghiện chất dạng thuốc phiện từ các nguồn huy động được.

Bộ Tài chính chủ trì, phối hợp với Bộ Kế hoạch và đầu tư cân đối đủ kinh phí mua thuốc Methadone; hướng dẫn các địa phương huy động nguồn lực để triển khai điều trị thay thế; chỉ đạo Tổng cục Hải quan phối hợp với các cơ quan liên quan đẩy mạnh công tác quản lý và đấu tranh phòng ngừa thẩm lậu ma túy vào nước ta...

V.V.THÀNH

Tình hình cai nghiện ma túy tại TP.HCM

* Từ năm 1998-2003: TP.HCM đã triển khai cai nghiện ma túy tại gia đình và cộng đồng. Kết quả đề án không hiệu quả, có tới 99,9% tái nghiện.

* Từ năm 2003-2008: TP triển khai, thực hiện đề án thí điểm tổ chức quản lý, dạy nghề và giới thiệu việc làm cho người sau cai nghiện, đưa khoảng 32.000 người nghiện vào các trung tâm cai nghiện tập trung. Thời điểm này tình trạng nghiện hút, tội phạm về ma túy giảm đáng kể.

* Từ năm 2008: Ðề án thí điểm tổ chức quản lý, dạy nghề và giới thiệu việc làm cho người sau cai nghiện kết thúc, cai nghiện tập trung chỉ được duy trì hạn chế.

* Từ năm 2011: Thực hiện chủ trương cai nghiện tại gia đình và cộng đồng (theo nghị định 94/2010), TP quay lại đẩy mạnh cai nghiện ma túy tại gia đình và cộng đồng, hạn chế đưa người đi cai nghiện tập trung.

* Từ 1-1-2014: Luật xử lý vi phạm hành chính có hiệu lực, quy định người nghiện đưa vào cai nghiện bắt buộc phải có quyết định của tòa án thì công tác cai nghiện hoàn toàn bế tắc, TP không đưa được bất cứ người nghiện nào vào các trường, trung tâm.

VŨ THỦY

Nếu được thông qua, tình hình sẽ được cải thiện

Trao đổi với Tuổi Trẻ, Phó chủ tịch UBND TP.HCM Hứa Ngọc Thuận nói TP.HCM rất mừng vì quyết định này của Thủ tướng, vì như vậy khó khăn vướng mắc về vấn đề ma túy đang nhức nhối đã có hướng tháo gỡ. "Nếu như kiến nghị của Thủ tướng được Quốc hội thông qua, TP.HCM đảm bảo sẽ cải thiện tình hình ma túy ngay trước Tết Nguyên đán 2015. Ðây là lời hứa của chính quyền TP.HCM với Quốc hội, Chính phủ và nhân dân TP” - ông Thuận nói một cách chắc chắn.

Ông Thuận giải thích khi kiến nghị lên Chính phủ và Quốc hội vấn đề cai nghiện ma túy, TP.HCM đã tính toán tình hình về cơ sở vật chất, nhân lực và tính khả thi khi thực hiện. Do đó, chỉ cần kiến nghị được thông qua, TP.HCM sẽ xúc tiến ngay lập tức.

Theo ông Thuận, tại buổi làm việc, Thủ tướng và các bộ ngành liên quan cũng thống nhất sẽ có văn bản ngay cho Quốc hội. Ðể tùy điều kiện thời gian, Quốc hội sẽ đem ra để bàn và có nghị quyết riêng về vấn đề này.

Ðánh giá về quyết định của Thủ tướng Chính phủ, ông Huỳnh Thành Lập - trưởng Ðoàn đại biểu Quốc hội TP.HCM - cho biết đó là một tin rất vui cho người dân TP.HCM và cũng là mở con đường sáng cho những người nghiện ma túy.

“Kết quả cuối cùng còn phải chờ vào Quốc hội, nhưng việc vào cuộc nhanh chóng của Chính phủ đã giúp thúc đẩy việc tháo gỡ vướng mắc trong vấn đề này. Ðồng thời đó cũng là động lực để tất cả các nơi liên quan vào cuộc nhanh hơn”.

Với tư cách là trưởng Ðoàn đại biểu Quốc hội TP.HCM, ông Huỳnh Thành Lập cũng hứa với Quốc hội, Chính phủ và nhân dân TP.HCM là các đại biểu sẽ thực hiện tốt nhất vai trò giám sát để bảo đảm chính quyền TP.HCM sẽ thực hiện nghiêm túc, thành công việc thí điểm cai nghiện ma túy, nếu được chấp thuận.

“Tôi tin tưởng là chúng tôi sẽ cùng với chính quyền TP.HCM thực hiện thành công việc thí điểm này” - ông Lập nói.

VIỄN SỰ

* Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ NGUYỄN VĂN NÊN:

Không thể chậm hơn

Trao đổi với Tuổi Trẻ chiều tối qua, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Nguyễn Văn Nên cho rằng với thực tế tình hình nghiện ma túy ở TP.HCM hiện nay thì cần sớm triển khai các giải pháp cần thiết. “Tinh thần là không thể để chậm một ngày” - ông Nên nói. Tuy nhiên, theo Bộ trưởng Nên, đây là vấn đề có liên quan đến các quy định pháp luật thuộc thẩm quyền của Quốc hội, do vậy cần trình Quốc hội xem xét quyết định. Về hai phương án cụ thể, ông Nên cho biết tuy khác nhau về cách thức nhưng hiệu quả áp dụng trong thực tiễn cho tình hình bức xúc ở TP.HCM là như nhau, do vậy áp dụng phương án nào cũng được.

* Ông LÊ NHƯ TIẾN (phó chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, giáo dục, thanh niên, thiếu niên và nhi đồng của Quốc hội):

Nên giới hạn quy mô của trung tâm

Trước tình hình nghiện ma túy ở nước ta vẫn tiếp tục diễn biến phức tạp, trong đó có địa bàn TP.HCM, tôi hiểu rằng bà con cử tri TP đang chờ đợi Chính phủ, Quốc hội sớm có các cơ chế, chính sách để đẩy lùi tình hình nêu trên, đặc biệt là sớm tháo gỡ những khó khăn có liên quan trong khâu thủ tục hành chính - mà thủ tục hành chính là do con người quy định.

Với thực tiễn xã hội hiện nay, chúng ta phải nói thẳng, nói thật với nhau rằng ma túy có liên quan gián tiếp, trực tiếp đến các tệ nạn xã hội, thậm chí là tội ác như nhiều vụ việc chúng ta đã chứng kiến thời gian qua mà tôi không muốn nêu lại ở đây vì tính chất của nó.

Vậy thì chúng ta phải có giải pháp phù hợp với thực tiễn, phải tìm chân lý trong thực tiễn chứ không phải ở nơi nào khác.

Có dịp được đi ra nước ngoài, tôi thấy rằng mô hình tốt nhất, nhân văn nhất là cai nghiện dựa vào gia đình, dựa vào cộng đồng.

Nhưng ở ta thì gia đình và cộng đồng được hiểu là địa bàn nơi người nghiện sinh sống nhiều khi bất lực. Vậy thì hai giải pháp mà Chính phủ dự kiến trình Quốc hội đã phù hợp chưa?

Quan điểm của tôi là vẫn phải dựa vào gia đình, việc thí điểm lập trung tâm tiếp nhận xã hội như đã nêu có thể là một phương án nên nghiên cứu. Nhưng theo tôi nên giới hạn quy mô của trung tâm.

Nếu lập ra một trung tâm quy mô toàn TP thì có thể rất phức tạp, chúng ta có thể tính đến các trung tâm nhỏ và linh hoạt theo từng quận, nhất là những quận điểm nóng thì mới cần thiết loại hình trung tâm này.

V.V.THÀNH ghi