Theo chuyên gia trên, việc xây dựng mối quan hệ thực dụng hơn với Trung Quốc có thể mang lại cơ hội cho châu Âu để theo đuổi một lộ trình độc lập và chiến lược hơn trong tam giác Mỹ - Trung Quốc - châu Âu.

Những động thái của chính quyền Tổng thống Donald Trump thời gian qua cho thấy dù là đối thủ hay bạn bè thân thiết của nước Mỹ, ai cũng có khả năng bị giáng đòn.

Hôm 4-3, ông Trump đã áp thêm mức thuế 10% đối với tất cả hàng nhập khẩu từ Trung Quốc, sau khi đã áp mức thuế bổ sung 10% một tháng trước, khiến một số sản phẩm của Trung Quốc giờ đây phải chịu mức thuế tới 45%. Hôm 26-2, ông Trump cũng dọa sẽ áp thuế quan 25% lên hàng hóa Liên minh châu Âu (EU).

Khi Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị dự Hội nghị An ninh Munich ở Đức hồi giữa tháng 2, ông nhấn mạnh Trung Quốc và châu Âu là "là đối tác, chứ không phải đối thủ".

"Năm nay đánh dấu kỷ niệm 50 năm quan hệ ngoại giao Trung Quốc - EU. Nhân cơ hội này, Trung Quốc sẵn sàng hợp tác với phía châu Âu để tăng cường liên lạc chiến lược và hợp tác cùng có lợi, đồng thời lèo lái thế giới đến một tương lai tươi sáng với hòa bình, an ninh, thịnh vượng và tiến bộ" - ông Vương nói.

Tại cuộc họp báo ngày 4-3, ông Lâu Cần Kiệm (Lou Qinjian), người phát ngôn kỳ họp Quốc hội Trung Quốc, mô tả Trung Quốc và châu Âu là "hai lực lượng chính của hòa bình và xây dựng", đồng thời nói rằng việc phát triển quan hệ song phương phù hợp với lợi ích lâu dài của hai bên.

"Tôi muốn nhấn mạnh rằng quan hệ Trung Quốc - châu Âu không nhắm vào bất kỳ bên thứ ba nào, cũng như không bị bất kỳ bên thứ ba nào kiểm soát hay khuất phục" - ông Lâu nói.

Vị này phát biểu như trên khi trả lời câu hỏi của một phóng viên Hãng thông tấn EFE (Tây Ban Nha). Phóng viên đã hỏi quan điểm của Trung Quốc đối với nhiệm kỳ tổng thống của ông Donald Trump về quan hệ ngoại giao và thương mại với châu Âu.

Chưa rõ EU sẽ tiếp cận ra sao. Gần đây, Ngoại trưởng Tây Ban Nha José Manuel Albares nói EU nên xây dựng chính sách riêng về Trung Quốc và không nên bắt chước lập trường đối đầu của chính quyền ông Trump, trong lúc Brussels cố gắng thích nghi với thái độ thù địch gần đây của Washington đối với các đồng minh châu Âu.

Nhà nghiên cứu Katja Bego lưu ý châu Âu nên bước vào cuộc chơi với sự thận trọng.

Bà chỉ ra: "Mặc dù một số nước châu Âu có thể thấy được những thắng lợi nhanh chóng khi quay sang Trung Quốc để giảm rủi ro từ Mỹ, việc giảm sự phụ thuộc vào một bên này không nên được đánh đổi bằng sự phụ thuộc sâu sắc hơn vào bên kia. Các vấn đề cũ trong mối quan hệ Trung Quốc - EU chưa biến mất chỉ vì thế giới xung quanh đã thay đổi".

Châu Âu có thể bảo đảm an ninh cho Ukraine nếu Mỹ rút?

Nếu không có Mỹ, ước tính châu Âu sẽ cần phải thành lập 50 lữ đoàn mới, với mỗi lữ đoàn gồm hàng ngàn binh sĩ, để lấp đầy khoảng trống.