Bên đảng Cộng hòa trình bày kế hoạch cải cách thuế ở Quốc hội Mỹ ngày 27-9 - Ảnh: REUTERS

Phát biểu tại bang Indiana, tổng thống Mỹ Donald Trump nhấn mạnh rằng "đây là chính sách giảm thuế mang tính lịch sử cho người Mỹ" - giảm đến 20% cho các tập đoàn, đến 25% cho người tự kinh doanh, cho phép khấu trừ chi phí đầu tư mới, ưu đãi cho các ngành cụ thể...

Tài sản ở nước ngoài của các công ty thuộc sở hữu của Mỹ sẽ được "hồi hương" và đánh thuế một lần với mức thấp hơn. Mặc dù không có con số cụ thể trong kế hoạch, tỉ lệ này có thể vào khoảng 10% như cam kết của ông Trump khi tranh cử.

Theo trang Quartz Media, các tập đoàn đa quốc gia như Apple, Microsoft, Nike... với doanh thu hàng ngàn tỉ USD từ nước ngoài sẽ là đối tượng được hưởng lợi lớn nhất.

Ông Clark Gascoigne, Phó Giám đốc Liên minh trách nhiệm Tài chính và Sự minh bạch (FACT), cho biết một số nước cũng đã áp dụng chính sách này và "nó dẫn đến việc trốn thuế tại các quốc gia mà các tập đoàn nước ngoài đầu tư. Nếu được áp dụng, việc các công ty lạm dụng chính sách 'hồi hương' chỉ là vấn đề thời gian".

Trong khi đó, những người ủng hộ cho rằng lợi ích lớn nhất của chính sách là lợi ích gián tiếp mà nó tạo ra vì giảm thuế cho doanh nghiệp sẽ giải phóng tăng trưởng kinh tế.

Trước đây, ông Trump cũng cam kết sẽ giảm thuế cho các gia đình trung lưu. Chính sách thuế mới chia mức thuế mà cá nhân phải đóng theo ba mức: 12% (hiện là 15%), 25% và 35% (hiện là 39,6%) tuy nhiên khoản thu nhập trong các mức này chưa được xác định. 

Chính sách cũng loại bỏ hầu hết các danh mục được khấu trừ thuế, trừ tiền ủng hộ các quỹ từ thiện và tiền trả thế chấp nhà. Nhìn chung, có thể một số gia đình sẽ được giảm thuế, nhưng những người khác có thể lại phải trả nhiều hơn.

Chính sách này không có lợi cho những gia đình với thu nhập thấp dưới mức đóng thuế.

Bà Lily Batchelder, giáo sư Luật tại Đại học New York, từng là phó giám đốc của Hội đồng Kinh tế Quốc gia của cựu tổng thống Obama, bình luận: "Tôi không có cách nào để tin rằng đây là một đề xuất tiến bộ. Họ không làm gì cho 35% người thu nhập thấp, rất ít và có thể là tăng thuế với tầng lớp trung lưu. Với chính sách này, người làm ra nó đã xác định cắt giảm thuế cho những người giàu có".