Đường Tôn Đức Thắng, Q.1, TP.HCM kẹt cứng ôtô. Đây là một trong những tuyến đường dự định thu phí ôtô để hạn chế xe cá nhân - Ảnh: TỰ TRUNG

TTO - Nhiều chuyên gia giao thông không đồng tình với dự định thu phí ôtô vào trung tâm để hạn chế ùn tắc giao thông của TP.HCM.

Luật sư Trương Thị Hòa đã đặt câu hỏi trên tại hội nghị phản biện xã hội đối với dự thảo "thu phí ôtô vào trung tâm TP.HCM để hạn chế ùn tắc giao thông" do Ủy ban MTTQ TP.HCM tổ chức sáng 12-12. 

Tuy nhiên, cũng có ý kiến cho rằng đề án thu phí ôtô vào trung tâm TP để hạn chế ùn tắc giao thông là phù hợp với tình hình giao thông hiện tại.

Dự án thiếu tính thực tiễn

Luật sư Trương Thị Hòa cho rằng dự thảo thu phí ôtô vào trung tâm TP.HCM chưa có đủ cơ sở pháp lý. Bởi vì luật pháp quy định chỉ có 3 loại phí, trong đó không có phí chống ùn tắc giao thông. 

"Ở các nước, để giải quyết ùn tắc giao thông phải có giải pháp đồng bộ, giao cho một đơn vị vận hành rồi thu phí dịch vụ. Chuyển phí thành một loại dịch vụ thì sẽ phù hợp với luật pháp hơn. Muốn thực hiện dự thảo này, phía đơn vị tư vấn phải nêu rõ về hiệu quả, tính khả thi, tác động xã hội của dự án như thế nào, các phương án học tập từ ai, quốc gia nào..." - bà Hòa nêu ý kiến.

PGS.TS Nguyễn Lê Ninh (Ủy ban MTTQ TP.HCM) cho rằng đề xuất thu phí ôtô vào trung tâm TP không có cơ sở xã hội học, chưa nghiên cứu rõ tâm lý người dân. Toàn bộ kế hoạch thực hiện dự án này phần lớn là giả định bởi suy nghĩ, tính toán, thiếu thực tiễn. 

Theo ông Ninh, qua tìm hiểu hầu hết các tài xế không tán thành việc thu phí vào trung tâm TP vì họ đã đóng khá nhiều loại phí.

Ông Đồng Văn Khiêm, thành viên hội đồng tư vấn phản biện Ủy ban MTTQ TP, cũng yêu cầu TP cân nhắc kỹ trước khi thực hiện dự định thu phí ôtô vào trung tâm TP và việc này phải được sự đồng thuận cao từ người dân. 

"Nếu thực hiện việc thu phí thì phải có các con số cụ thể để người dân giám sát. Nếu khẳng định ùn tắc trong trung tâm thì phải có con số cụ thể là vào thời gian cao điểm nào, bao nhiêu xe tải, ôtô con... để tính toán ra lượng xe có thể giảm khi tiến hành thu phí" - ông Khiêm nói.

Ông Khiêm cũng nêu thực tế hiện nay giá xăng tăng, điện tăng, giờ thêm phí ôtô vào trung tâm TP người dân sẽ không đồng tình. 

"Phí giao thông tăng thì hàng hóa tăng giá, các cửa hàng tăng giá. Chi phí ở trong khu vực thu phí sẽ tăng hơn hẳn so với các quận huyện khác. Như vậy dân sẽ phản ứng, các cơ quan, đơn vị cũng sẽ không tán đồng" - ông Khiêm lý giải thêm.

Thực hiện đồng bộ với các giải pháp khác

Nhìn ở góc độ khác, ông Hà Ngọc Trường - thành viên hội đồng tư vấn khoa học - kỹ thuật và môi trường, Ủy ban MTTQ TP - cho rằng đề án thu phí ôtô vào trung tâm TP để hạn chế ùn tắc giao thông khá phù hợp với tình hình giao thông hiện tại. 

Tuy nhiên, ông Trường lưu ý quá trình thực hiện cần đảm bảo tính đồng bộ với các giải pháp khác trong kế hoạch giảm ùn tắc giao thông của TP.

"Dự thảo đề án thu phí cần làm rõ về thẩm quyền, đối tượng thu phí và thu phí xong thì sử dụng vào việc gì để không tạo nên dư luận "phí chồng phí". Theo đề án, đây là một loại phí mới, một phần thu phí sẽ được sử dụng hoàn trả chi phí đầu tư, phần còn lại để phát triển hạ tầng giao thông, phát triển vận tải hành khách công cộng cũng cần được làm rõ" - ông Trường nói.

Giải thích những thắc mắc nói trên, ông Lâm Thiếu Quân - giám đốc Công ty cổ phần công nghệ Tiên Phong (đơn vị đề xuất đề án thu phí ôtô vào trung tâm TP) - cho biết thời gian tới sẽ cập nhật, thu thập các thông tin và tham khảo ý kiến của giới tài xế về việc này. 

Về ý kiến lo ngại giá cả hàng hóa sẽ tăng cao trong khu vực thu phí, ông Quân cho biết đề xuất thu phí ôtô chỉ thu trong giờ cao điểm nên xe tải chở hàng hóa lưu thông vào trung tâm TP ngoài giờ cao điểm không phải nộp phí.

"Công ty chúng tôi không phải là chủ đầu tư mà chỉ là đơn vị cung cấp dịch vụ thu phí. Nếu được TP chấp thuận dự thảo nêu trên, sắp tới khi nghiên cứu khả thi sẽ tham khảo ý kiến người dân" - ông Quân cho biết.