Cách nay vài năm, tôi nhớ phong trào không sử dụng túi nilông khi đi chợ đã lan đến khu phố của tôi. Nhìn các bà, các mẹ tay xách giỏ, tay cầm túi vải, lòng tôi thấy vui lạ. Vui vì tin rằng nếu ai cũng có ý thức như vậy thì môi trường sẽ sạch hơn và con người cũng không sợ bị nhiễm độc từ túi nilông nữa. Chẳng lẽ bây giờ phong trào này đã không còn?

Tôi ra những chợ gần nhà là chợ Tam Đa, chợ Làng Hồ và chợ Bưởi thì thấy quả đúng thật. Đâu đâu cũng đều là túi nilông. Ai cũng lủng lẳng một chùm túi nilông xanh, đỏ đựng thịt, cá, hoa quả và cả đồ ăn chín. Món xôi xéo quen thuộc cũng được gói bằng một miếng nilông thay vì lá sen hay lá chuối. Thỉnh thoảng thấy có người xách giỏ nhưng trong giỏ cũng là túi nilông. Tuyệt nhiên không có ai dùng túi vải hay túi giấy, dù tôi đã nhìn mỏi mắt. Tôi hỏi một chị trung niên: “Chị ơi, sao chị không dùng túi giấy hay túi vải cho đỡ độc hại?”, câu trả lời làm tôi phải suy nghĩ: “Chị cũng biết là túi nilông độc, nhưng tiện và đựng được đồ ăn có nước, còn các loại túi kia đắt hơn nhiều, những chục ngàn một cái thì tiền đâu ra”.

Tìm đến quầy chuyên bán túi nilông trong chợ mới biết túi nilông rẻ quá, chỉ trên dưới 30.000 đồng/kg. Điều đáng nói ở đây là các loại túi nilông này đều không rõ nguồn gốc xuất xứ, có loại bốc mùi hóa chất nồng nặc, có loại còn bị phai phẩm màu ra đồ ăn, nước uống nên rất nguy hiểm với người sử dụng. Chính người bán túi cũng không rõ các loại túi nilông này được sản xuất ở đâu nhưng lại khẳng định: “Không độc đâu, bao nhiêu năm rồi có ai chết đâu mà lo” (?).

Tác hại của túi nilông ai cũng rõ. Với môi trường, túi nilông gây ô nhiễm nghiêm trọng vì thời gian phân hủy rất lâu. Với con người, túi nilông ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe, nhất là những loại túi dùng hóa chất độc hại. Nhưng tại sao phần lớn người dân vẫn dùng túi nilông? Câu hỏi này cũng không khó trả lời: người ta chỉ biết lợi ích trước mắt là túi nilông tiện dụng mà không nghĩ đến lợi ích lâu dài cho môi trường và sức khỏe của chính họ.

Tôi đem những trăn trở của mình kể với mẹ - người đã có mấy chục năm kinh nghiệm đi chợ. Được dịp, mẹ tôi “xả” luôn những bức xúc của mình về túi nilông. Mẹ bảo nhiều nơi tạo ra phong trào xong rồi bỏ đó, không duy trì thường xuyên thì làm sao lớn mạnh được. Có cầu mới có cung, thử hỏi nếu ai cũng không dùng túi nilông thì ai sản xuất nữa? Mẹ nói vì hiện nay chưa có loại túi nào thay thế hoàn toàn công dụng của túi nilông nên người ta vẫn phải dùng dù biết độc, rằng giá túi giấy vẫn quá đắt nên người nghèo làm gì có tiền mua. Mẹ nói thay đổi ý thức con người khó lắm nên phải tuyên truyền mạnh mẽ kết hợp với chính sách giảm giá túi vải, túi giấy và đánh thuế túi nilông cho cả người bán và người mua. Mẹ còn trách nhiều bạn trẻ năng động chúng tôi không tích cực hưởng ứng phong trào không dùng túi nilông nên nó “tắt ngấm”...

Nghe mẹ tâm sự, nhìn xuống mấy mớ rau ở trong túi nilông xanh, đỏ, tôi tự hỏi không biết bao giờ toàn bộ người đi chợ không dùng túi nilông nữa. Tôi lên mạng tìm thông tin về túi nilông thì bắt gặp những bài báo nói về một số chợ và khu phố ở Vũng Tàu, Hội An, Quảng Ninh... đã xóa bỏ được túi nilông, chợt thấy vẫn còn hi vọng về ước mơ xa vời đó. Không đắn đo suy nghĩ, tôi chạy đi mua ngay chiếc giỏ đi chợ và túi giấy để “hâm nóng” lại “phong trào không túi nilông” trong nhà mình.

Phong trào trước đây đã có, sao không giữ lửa nhỉ?

Đơn vị phối hợp tổ chức

Phóng to